2024-04-26 09:11
Ашот АРАМЯН
0
ՊԵՏԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐԸ ՄԵՌՆՈՒՄ ԵՆ ԾՆՎԵԼՈՒՆ ՊԵՍ
Կառավարությունը վերջապես նշմարեց այն ճեղքը, որով արտասորում են պետբյուջեի միջոցները
Փաշինյանի կառավարման 6 տարիները ցույց տվեցին պետական աջակցության հստակ և արդյունավետ ծրագրեր մշակելու կառավարության անկարողությունը. դրանք որոշ ժամանակ անց ցուցաբերում են զրոյական կամ չնչին արդյունք և կարիք ունեն լուրջ լրամշակման կամ նույնիսկ չեղարկման։ Սակայն այդ պահի դրությամբ «փորձ ու փորձանքի» ճանապարհով դեգերող կառավարությունն արդեն հասցրած է լինում քամուն տալ պետբյուջեի ահռելի միջոցներ…
Ապրիլի 22-ին ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի հանձնաժողովը դրական եզրակացություն տվեց «Բյուջետային համակարգի մասին» ՀՀ օրենքում կառավարության առաջարկած փոփոխությունների վերաբերյալ, որոնց էությունը, ինչպես հանձնաժողովի նիստում պարզաբանեց ֆինանսների փոխնախարար Վահան Սիրունյանը, բյուջետային ծրագրերի արդյունավետության գնահատման կանոնավոր գործընթացի մեխանիզմի ներդրումն է: Ըստ երևույթին, անարդյունավետ պետական ծրագրերի վրա հարկատուների միջոցների հսկայական և անմտածված վատնումը դադարել է վերջապես «գաղտնիք» լինել գործադիր իշխանության համար, որն ամեն քայլափոխի կոչ է անում քաղաքացիներին վճարել հարկերը, բայց մատների արանքով է նայում դրանց աննպատակ ու անօգուտ օգտագործման սեփական գործողություններին։
Այն, որ կառավարությունը, թեկուզև ակնհայտորեն ուշացած, ամբողջ 6 տարի անց վերջապես մտահոգվեց իր ծրագրերի որակով ու կատարումով, իհարկե ողջունելի է, սակայն համակարգային և հետևողական աշխատանք այս ուղղությամբ առաջվա պես չի նկատվում: Այսպես, ֆինանսների նույն փոխնախարարը խոստովանեց, որ 2022 թվականի ապրիլի 28-ին կառավարության կողմից հաստատվել է պետբյուջեի միջոցներով իրականացվող ծրագրերի արդյունավետության գնահատման գործընթացի ներդրման հայեցակարգը, սակայն դա «օդում կախված» է մնացել այն լիազորությունների կարգի բացակայության պատճառով, որոնցով կառավարությանը կտրվեր նման իրավունք։ Նկատեք, գործադիրը միայն երկու տարի անց է գլխի ընկել, որ ընդունել է հայեցակարգ, որն անհնար է իրականացնել դրա... թերմշակվածության պատճառով։ Այսինքն բավական չէ, որ կառավարության մշակած ծրագրերի գերակշիռ մասը տառապում է անմտածվածությամբ, դեռ մի բան էլ դրանց արդյունավետության գնահատման միջոցառումների համակարգն է հեռու կատարյալ լինելուց։
Մինչդեռ երկրում արդեն մեկնարկել են գարնանային դաշտային գյուղատնտեսական աշխատանքները, որոնց համար կառավարությունն անցած տարիների ընթացքում ահռելի միջոցներ է հատկացրել, բայց «սայլը տեղից չի շարժվել», այսինքն ոլորտը մինուսի մեջ է։ Իսպառ ձախողված է ագրոապահովագրության մեռելածին ծրագիրը, որի պատճառով դրա իրականացմանը մասնակցող ապահովագրական ընկերությունները նախորդ տարվա արդյունքներով լուրջ վնասներ կրեցին և ստիպված եղան հրաժարվել դրանից։ Այժմ կառավարությունը հարկադրված է լրացուցիչ միջոցներ հանել պետական խնայատուփից՝ ապահովագրողների հետ ռիսկերը կիսելու և ծրագրին վերադառնալ նրանց խրախուսելու նպատակով։ Սակայն գարնանացանն արդեն սկսվել է, այնպես որ ֆերմերներից շատերն արդեն չեն հասցնի օգտվել այդ ծրագրից։
Գյուղացիներին հողամշակման խրախուսելու նոր մեխանիզմներով և սուբսիդիաներով վերջերս համալրվեց նաև բուսաբուծության զարգացման պետական աջակցության գործիքակազմը։ Մինչ այժմ գյուղի աշխատավորներին մշակվող հողերի տարածքն ավելացնելու մղող կառավարության բոլոր ծրագրերը, հիմնավորապես ձախողվել են, իսկ մշակվող վարելահողերի տարածքը ոչ միայն չի ավելացել, այլև կրճատվել է: Այսօր Հայաստանում մշակվում է գյուղատնտեսական հողերի կեսից էլ պակասը, և կառավարությունը հույս ունի պետական աջակցության նոր գործիքակազմի հաշվին ավելացնել մշակվող հողատարածքների մակերեսը լքված հողերի խորապատկերին առանձնապես աննշմար 12-14 հազար հեկտարով:
Փաշինյանի կառավարության ծանրումեծ դանդաղկոտությունը ստիպում է կասկածի տակ առնել այն, թե հիմա արդեն վերջապես նոր պետական ծրագրերի արդյունավետության գնահատման ուղղությամբ ֆինանսների նախարարության վերլուծական (բայց ոչ վերահսկողական) աշխատանքը կտա վաղուց սպասված պտուղները։ Մանավանդ որ մշտադիտարկման անցկացման կարգը կառավարությունը հաստատելու է 3-ամսյա ժամկետում, այն էլ միայն այն բանից հետո, երբ փոփոխություններն ընդունվեն խորհրդարանի կողմից։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-05-21 09:47Армения влезает в неимоверные долги, но может остаться на обочине МТК "ГА", подробно освещая ежегодное собрание и бизнес-форум Европейского банка реконструкции и развития (ЕБРР) в Ереване, уже писал, что в рамках этого крупного мероприятия министр финансов Армении Ваге Ованнисян и исполнительный директор группы устойчивых инфраструктур ЕБРР Нандида Паршади подписали кредитное соглашение на внушительную сумму в 236 млн евро для строительства 24,2 км южного участка дороги Сисиан - Каджаран международного транспортного коридора (МТК) "Север - Юг". Кроме того, еще 10 млн евро кредитных средств Армения получит от банка на строительство в Сюнике, недалеко от автомагистрали, таможенно-логистического центра…
-
2024-05-20 11:01А потом бесконечные поправки, изменения, дополнения и исправления… В то время, как удельная долговая нагрузка на душу населения (включая души новорожденных) превысила в Армении $4 тысячи (годом ранее - $3,7 тысячи), правительство Пашиняна продолжает бесстрашно наращивать государственный долг страны, беря откуда только можно все новые кредиты. Но это еще полбеды: зачастую взятые взаймы деньги растрачиваются с нулевой либо, в лучшем случае, мизерной эффективностью…
-
2024-05-17 10:5216 мая - третий, заключительный, день работы в Ереване 33-го ежегодного собрания и бизнес-форума Европейского банка реконструкции и развития (ЕБРР - EBRD), для участия в которых в армянскую столицу прибыло свыше 2000 международных гостей из 74-х стран. Мероприятие проходит при стратегическом (флагманском) партнерстве "Ардшинбанка" (Flagship Sponsor)…
-
2024-05-16 16:00Граница проходит там же, где и бедность, – в головах! Прошедшее 16 мая заседание правительства стало настоящим бенефисом вице-премьеров. Пашинян не пожалел лестных слов в адрес Мгера Григоряна и его команды за согласование с Азербайджаном делимитации границы на тавушском участке и Тиграна Хачатряна с его командой за кропотливую разработку большой и изобилующей огромным количеством нюансов программы обеспечения жильем насильственно перемещенных из Арцаха лиц…
