Լոգիստիկ առումով ՀՀ–ն հանդես չի գալու որպես ինքնուրույն աշխարհատնտեսական սուբյեկտ

Քաղաքական գիտությունների դոկտոր Վահե Դավթյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է տարածաշրջանային լոգիստիկ տրանսպորտային նախագծերին և դրանցում Հայաստանի դերակատարության հեռանկարին։

Վահե Դավթյանի դիտարկմամբ` նոր տրանսպորտային լոգիստիկ փոխադրումների արդյունքում Հայաստանն ի վիճակի չի լինելու հանդես գալ որպես նոր հաղորդակցությունների իրական շահառու։ Ըստ նրա` եթե լոգիստիկան մշակվեր, օրինակ, Կարս–Գյումրի երկաթուղու վերաբացման հետ մեկտեղ` դրանով իսկ ապահովելով հայաստանյան երկաթուղային ենթակառուցվածքների ուղղակի ներգրավումը նոր տրանսպորտային միջանցքներում, ապա գուցե Հայաստանը այստեղ որոշակի տնտեսական շահ կկարողանար հետապնդել։

Սակայն այստեղ նույնպես շատ լուրջ խնդիրներ ունենք, որովհետև տարածաշրջանում արդեն իսկ գործում է Բաքու–Թբիլիսի–Կարս երկաթուղին, որը պետք է շարունակություն ունենա Կարս–Իգդիր–Նախիջևան երկաթուղու տեսքով, ուստի Կարս–Գյումրի երկաթուղու վերաբացումը կարող է ունենալ զուտ դեկլարատիվ բնույթ` սպասարկելով միայն հայ–թուրքական առևտրաշրջանառությունը՝ չունենալով տարանցման հնարավորություն։

«Բայց եթե այս հարցը հայկական կողմից բերվի օրակարգ, ապա գուցե Հայաստանը ևս երկարաժամկետ կտրվածքով կարող է ունենալ որոշակի շահեր այդ ամենի շրջանակներում։ Բայց քանի որ այս պահին նման հարց դրված չէ և խոսվում է բացառապես Կարս–Իգդիր–Նախիջևան, այնուհետև՝ Մեղրի–Զանգելան–Բաքու, այնտեղից էլ դեպի Դերբենդ նախագծի իրագործման մասին, ապա այստեղ մենք հայտնվում ենք պարզապես մի երկրի կարգավիճակում, որը տարածք է տրամադրում թուրք–ադրբեջանական տրանսպորտային լոգիստիկ կապերն ավելի մերձեցնելու նպատակով։ Այս ամենի արդյունքում Հայաստանը հանդես չի գալու որպես ինքնուրույն աշխարհատնտեսական սուբյեկտ»,– նշեց Էներգետիկ անվտանգության ինստիտուտի տնօրենը։

Դավթյանի կարծիքով` հայկական կողմը չէ, որ այս ամենի շրջանակում օրակարգ է թելադրում, այլ պարզապես մասնակցելու է մի գործընթացի, որն, ըստ նրա, նախապես նախագծված է աշխարհաքաղաքական կենտրոնների` Մոսկվայի, Անկարայի կողմից Բաքվի ուղղակի մասնակցությամբ, և պատահական չէ, որ մոտ մեկ ամիս առաջ Ադրբեջանի բարեփոխումների և հաղորդակցությունների կենտրոնը հայտարարեց, որ սկսել է մշակել վերոնշյալ երկաթուղու տեխնիկական, տեսական հիմնավորումը՝ նշելով ներդրումային ծավալները` 434 միլիոն դոլար։

Դավթյանի խոսքով` քանի որ մենք այսօր ունենք ներքին ու արտաքին լեգիտիմության, սուբյեկտայնության լրջագույն խնդիրներ, հետևաբար հայկական կողմը որևէ օրակարգ առաջարկելու ունակություն այս պահի դրությամբ չունի, այլ պարզապես ստիպված է լինելու շարունակել պետության ապասուբյեկտայնացումն ապահովող գործընթացները, որոնց հետևում ենք վերջին շրջանում։