Սարգիս Շահազիզյան․ Ի՞նչ է սպասվում Սոթքին

Նավթ ու գազ չունենալը դեռ չի նշանակում, որ Հայաստանն օգտակար հանածոներ չունի և աղքատ երկիր է։ Հայաստանի ընդերքը բավականին հարուստ է, պարզապես պետք է կարողանալ դրանից օգտվել` չմոռանալով շրջակա միջավայրի պահպանության մասին։ Sputnik Արմենիա մուլտիմեդիոն մամուլի կենտրոնում նման կարծիք հայտնեց ՀՀ ԳԱԱ Երկրաբանության ինստիտուտի տնօրենի խորհրդական, բնապահպանության նախկին նախարար Սարգիս Շահազիզյանը։

«Եթե մեր տարածքում է կուտակված մոլիբդենի համաշխարհային պաշարների 7 տոկոսը և պղնձի պաշարների 2 տոկոսը, դա արդեն բավականին լուրջ ցուցանիշ է»,- ասաց նա։

Նրա խոսքով` Սոթքի ոսկու հանքավայրը ոչ միայն տարածաշրջանի, այլև աշխարհի խոշորագույն հանքերից է, որը լայն թափով սկսել է շահագործվել դեռևս խոհրդային տարիներին։ Այնտեղ բավականին մեծ քանակությամբ ոսկու պաշարներ կան։

Ըստ բանախոսի` մինչև 90-ականների վերջը հանքավայրը շահագործվում էր փակ եղանակով, հետագայում` ելնելով տնտեսական նպատակահարմարությունից, հանքավայրը սկսեցին բաց եղանակով շահագործել. այդպես ավելի քիչ փող է ծախսվում։

«Եթե մենք ունենք արմատային հանքավայր, որը երակների տեսքով է, ապա ստորգետնյա ուղիով այդ երակը բռնում և երակով գնում են, բայց եթե հանքավայրի տիպն այլ է, նրանում եղած օգտակար նյութերը ցրված վիճակում են` ընտրվում է բաց եղանակը։

Բնականաբար բաց եղանակը մոտ 2-3 անգամ ավելի էժան է, քան ստորգետնյա եղանակը»,- նշեց նախկին նախարարը։

Թե այժմ ի՞նչ ճակատագիր է սպասվում Սոթքի հանքավայրին, Շահազիզյանը դժվարանում է պատասխանել։ Իր տեղեկություններով` ալիևյան GPS-ով կիսով չափ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած հանքավայրը դեռևս չի բաժանվել, իսկ ռուսական «Գեոպրոմայնինգ»-ը շարունակում է այն շահագործել։

«Այս պահի դրությամբ ադրբեջանական կողմն այնտեղ շահագործում չի իրականացնում։ Ինչ վերաբերում է նրան, որ այդ հանքավայրը երկու տարբեր պետություններ կարող են շահագործել` բաց հանքի դեպքում դա տեխնիկապես հնարավոր չէ։ Նշանակում է` ո՛չ Հայաստանը պետք է աշխատի, ո՛չ Ադրբեջանը»,- ընդգծեց Շահազիզյանը։

Նախկին նախարարին մեկ հարց է հուզում՝ եթե Հայաստանի բարձրաստիճան ղեկավարությանն իսկապես մտահոգում էր մեր երկրի տնտեսական հեռանկարը` ինչու պատերազմի որոշակի փուլում մեր զորամիավորումներն այնպիսի դիրքերում չկանգնեցրին, որ հանքը բաժանելու մասին խոսք անգամ չլիներ։