2021-09-09 18:35
Информагентства
Երևանում բացվեց պարսկերեն վիմագիր արձանագրություններին վերաբերող ցուցահանդես
«Իրանի վիմագիր արձանագրություններն աշխարհում» խորագրով ցուցահանդեսում ներառվել է տասը լուսանկար, որոնցում ներկայացված են պարսկերեն վիմագրեր պարունակող տարբեր մշակութային հուշարձաններ Տանզանիայում, Գերմանիայում, Թուրքիայում, Ռուսաստանում, Աֆղանստանում, Տաջիկստանում, Պակիստանում, Հնդկաստանում, Չինաստանում և Արցախում՝ Շուշիում:
«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ ցուցահանդեսի բացման հանդիսավոր արարողությունը տեղի ունեցավ սեպտեմբերի 9-ին Մատենադարանում: Լուսանկարների հեղինակը ԻԻՀ մշակութային ժառանգության ակադեմիայի հետազոտության բաժնի պրոռեկտոր Մոռթեզփա Ռեզվանֆարին է, որը շրջում է աշխարհում, գտնում այն պատմամշակութային հուշարձանները, որոնք պարսկերեն վիմագրություններ ունեն, ուսումնասիրում, թարգմանում և լուսանկարում է դրանք: Նա ներկա էր միջոցառմանն ու սիրով պատմեց «Իրանի վիմագիր արձանագրություններն աշխարհում» ծրագրի մասին:
Մոռթեզփա Ռեզվանֆարին շեշտեց, որ իր համար մեծ պատիվ է Հայաստանում հյուրընկալվելը: Նրա խոսքով՝ Իրանում հայերին չեն տարանջատում իրանցիներից և հայերի հետ հաղորդակցվելը պատվաբեր են համարում, քանի որ Իրանի հայկական համայնքը տաղանդավոր է, մշակութային կորիզ ու քաղաքակրթության կրող է:
Անդրադառնալով իր հետազոտություններին՝ Ռեզվանֆարին ասաց, որ լուսանկարների մի փոքր մասն է ներկայացված: «Տասը տարվա ընթացքում Չինաստանից մինչև Աֆրիկա, Արևելյան Եվրոպայի բոլոր երկրներ այցելել եմ, փորձել եմ գտնել պարսկերեն արձանագրություններ պարունակող բոլոր ճարտարապետական կառույցները և, մասնագիտորեն ուսումնասիրելով, թարգմանել եմ դրանք: Մտադիր եմ մեկ ատլասի տեսքով ներկայացնել Իրանի մշակույթն աշխարհում, այդ մշակույթների երկխոսությանը նպաստող քայլեր ձեռնարկել»,-շեշտեց նա:
Խոսելով արձանագրությունների բովանդակության մասին՝ Մոռթեզփա Ռեզվանֆարին հիշեցրեց, որ իսլամում արգելված են եղել մզկիթներում, սրբավայրերում քանդակների և այլ տեսքով աստվածային պատկերները, ուստի սրբավայրերում տեղ է գրավել վիմագրությունը: Այն սուրբ արվեստ է համարվում, քանի որ ներկայացնում է Աստծո խոսքը:
«Եղել են նաև բաղնիքներ, այլ հաստատություններ, որոնց պատերին պահպանվել են գրություններ, սակայն ժամանակի ընթացքում դրանք վերացել են, բայց հատկապես իսլամի հոգևոր առաջնորդների դամբարաններում, մզկիթներում գրությունները խնամքով են պահպանվել: Նյութն այդ կոթողներից ենք հիմնականում քաղել»,- ասաց մասնագետը:
Մոռթեզփա Ռեզվանֆարին պատրաստվում է ծրագրում ներառել նաև Հայաստանը՝ համագործակցելով ՀՀ-ում Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեսպանության և ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության հետ:
«Ինձ կաջակցեն, որ կարողանամ ծանոթանալ, թե՛ Երևանի, թե՛ մարզերի տարածքներում գտնվող բազմաբնույթ կոթողներին: Մզկիթներում, անգամ Երևանի թանգարաններում գրություններով սալիկներ կան, ինչպես նաև դամբարաններ, պաշտոնական գրություններ ևս պահպանվել են: Տարածաշրջանում շատ տարածված է եղել պարսկերենը: Ուսումնասիրության ոլորտն ընդգրկուն է: Հույս ունեմ, որ կհասցնեմ հնարավորինս լավ ծանոթանալ բազմաշերտ կոթողներին»,- եզրափակեց հյուրը:
Հայաստանում Իրանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Աբբաս Բադախշան Զոհուրին էլ ընդգծեց, որ հայ-իրանական հարաբերությունները շատ խորն են: Նրա խոսքով՝ նման միջոցառումների կազմակերպումը նպաստում է, որ ավելի մեծ ուշադրություն դարձնենք մշակութային, քաղաքակրթական ժառանգությանը, որի հանրահռչակումը կնպաստի ժողովուրդների միջև երկխոսության, խաղաղության ու անվտանգության հաստատմանը:
«Իրանը և Հայաստանը, ունենալով պատմամշակութային անցյալ, կարող են լինել առաջնագծում ու առաջնորդել բոլոր երկրներում նման հարաբերությունների զարգացմանը»,- ասաց դեսպանը:
ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանատան մշակույթի կենտրոնի մշակույթի խորհրդական Սեյյեդ Հոսեյն Թաբաթաբային ընդգծեց, որ սեպտեմբերի 9-ին ցուցահանդեսի միջոցով կազմակերպել են ծրագրի շնորհանդեսը, սակայն առաջիկայում նախատեսում են երեսուն լուսանկար ցուցադրել՝ համագործակցելով այլ հաստատության հետ:
Միջոցառումը կյանքի է կոչվել ՀՀ-ում Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեսպանության մշակույթի կենտրոնի և Մեսրոպ Մաշտոցի անվան մատենադարանի համագործակցության արդյունքում:
Անժելա Համբարձումյան
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2025-07-22 14:07Непристойные, уличные выражения заполонили всё медиапространство и общество, и это исходит от политической элиты. Об этом сегодня на пресс-конференции заявил председатель Комитета по защите свободы слова Ашот Меликян, представляя нарушения прав журналистов и СМИ, зафиксированные в Армении во втором квартале этого года, и общую ситуацию.
-
New2025-07-22 14:06По данным IRI, если бы выборы состоялись в ближайшее воскресенье, за правящую партию проголосовали бы всего 17 % избирателей — против 20 % в сентябре прошлого года.
-
New2025-07-22 14:05Почти половина населения Армении — 49 % — уверена, что страна движется в неправильном направлении. Об этом свидетельствуют результаты опроса, проведённого Американским Международным республиканским институтом (IRI) с 16 по 25 июня. Согласно этим данным, лишь 36 % граждан считают, что развитие страны идёт в правильном направлении. Подробности представляет радиостанция «Азатутюн».
-
New2025-07-22 14:04Депутата от оппозиции и бывшего вице-премьера Армении Армена Геворкяна и членов его семьи вызвали в прокуратуру в рамках дела о незаконно нажитом имуществе. Об этом сообщается на сайте официальных объявлений Azdarar.