Ո՞ՒՄ ՀԱՇՎԻՆ Է ԳԵՐԱԿԱՏԱՐՎԵԼ ԾՐԱԳԻՐԸ
2022 թվականի 1-ին եռամսյակում հարկային եկամուտների և պետական տուրքի մասով պետական բյուջեի փաստացի մուտքերը կազմել են 400,6 մլրդ դրամ: Այս մասին տեղեկացնում է ՊԵԿ տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի բաժինը, հաղորդում է PanARMENIAN.Net-ը։
ՀՀ կառավարության համապատասխան որոշմամբ նախատեսված ծրագրային ցուցանիշը սահմանվել է 395,4 մլրդ դրամի մակարդակում, այսինքն գերակատարումը կազմել է 5,2 մլրդ դրամ կամ 1,3%:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. հարկային վճարումների ծրագրի գերակատարումը, իհարկե, կարելի է դասել դրական միտումների շարքին: Սակայն ողջ հարցն այն է, թե ինչի հաշվին է դա տեղի ունենում։ Իսկ տվյալ դեպքում՝ ում հաշվին։ Բացի այդ, պետք է հաշվի առնել ևս մեկ հանգամանք. որքանով է համարժեք բյուջեի հարկատուրքային ներհոսքի աճը այդ մուտքերի աղբյուրի աճի տեմպին։
Հայաստանի Հանրապետության Վիճակագրական կոմիտեն հրապարակել է ընթացիկ տարվա առաջին 3 ամիսներին սպառողական գների փոփոխության վերաբերյալ հերթական հաշվետվությունը: Միանգամից նշենք, որ պատկերը բավական մռայլ է: Ընդհանուր առմամբ 2022-ի հունվար-մարտ ամիսներին սպառողական գներն աճել են 7%-ով՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ: Առավել էական աճ է գրանցվել պարենամթերքի և ոչ ալկոհոլային ըմպելիքների գների մասով։ Դրանք թանկացել են 12,1%-ով։ Այս կամ այն չափով բարձրացել են բառացիորեն ամեն ինչի գները. ալկոհոլն ու ծխախոտը թանկացել են 7,9%-ով, հագուստն ու կոշկեղենը՝ 9,1%-ով, կոմունալ ծառայությունները՝ 3,4%-ով, կենցաղային տեխնիկան և կենցաղային իրերը՝ 5,1%-ով, առողջապահությունը՝ 1,2%-ով, տրանսպորտը՝ 4%-ով, հանգիստն ու մշակույթը՝ 10,6%-ով, հյուրանոցներն ու ռեստորանները՝ 5,3%-ով...
Բնականաբար, երկրի գրեթե բոլոր շուկաներում այդչափ էական և տոտալ թանկացումը պետք է իր արտացոլումը գտներ գանձարանի հարկային-մաքսատուրքային ներհոսքի աճի առումով։ Եվ ահա, ըստ էության, արտացոլվել է. ծրագրի գերակատարում ընդամենը 1,3%-ով՝ գների 7-տոկոսանոց աճի խորապատկերին։ Այստեղ նշենք, որ գների այդպիսի աճը նույնպես ծրագրի գերակատարում է։ Ըստ 2022-ի բյուջեի՝ տարեկան գնաճը Հայաստանում ամրագրված է 4%-ի (+/-1,5%) մակարդակում։
Այսպիսով, ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում Հայաստանի բյուջեի հարկային եկամուտների մասով «հաջողությունների» համատեքստում կարելի է արձանագրել երկու առանցքային գործոն։ Նախ, այդ «հաջողությունը» ձեռք է բերվել բնավ ոչ տնտեսության աշխուժացմամբ, ոչ էլ հարկվող բազայի ավելացմամբ, այլ գների տարրական աճով։ Այսինքն՝ քաղաքացիների եկամուտների հաշվին։ Երկրորդ, նույնիսկ դրանով հանդերձ՝ լրացուցիչ հարկային ներհոսքը չափազանց փոքր է, եթե հաշվի առնենք գների աճի մասշտաբներն ու տեմպերը։
Ակնհայտ է, որ գների համատարած աճի առումով առաջին եռամսյակն ընդամենը մեկնարկային է ընթացիկ տարվա համար։ Գազի սակագնի բարձրացումն ապրիլի 1-ից, անշուշտ, նոր թափ կհաղորդի գործընթացին։ Հաշվի առնելով մուլտիպլիկատիվ էֆեկտը՝ պարզ է, որ գների աճը շարունակվելու է և, հնարավոր է՝ ավելի արագացված տեմպերով։ Մանավանդ որ դրանում շահագրգռված է նաև կառավարությունը։ Որևէ ըմբռնելի տնտեսական ծրագրի իսպառ բացակայության պայմաններում, որի իրականացումը կարող էր ընդլայնել հարկվող բազան, հարկային լրացուցիչ եկամուտների հիմնական աղբյուր են մնում սպառողների դրամապանակները։ Միամտություն կլինի կարծել, թե այս կառավարությունը կարող է քայլեր ձեռնարկել համատարած թանկացումը զսպելու ուղղությամբ…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-02-22 09:42
То, что происходило вечером в четверг в Ереване, многие называли транспортным коллапсом. Отчасти это верное определение. Но только отчасти. На самом деле столица в очередной раз столкнулась с коллапсом системы управления, по сути приведшей к локдауну. Утром в пятницу практически не работал наземный транспорт, были отменены занятия в школах и вузах, работодателей власть призвала перейти на «удаленку». Разве не напоминает локдаун эпохи ковида? Только вот тогда в страну пришла глобальная проблема опасной пандемии, уносящей сотни тысяч человеческих жизней по всему миру, а сейчас просто выпал снег. Причем снег выпал зимой. Причем за несколько дней до этого все знали о грядущем изменении погоды…
-
2025-02-21 10:07
Правительство Армении одобрило законопроект, предлагающий увеличить допустимый лимит штрафных баллов для водителей с 9 до 13, передает Sputnik Армения.
-
2025-02-20 09:12
Чем больше представители правительства Армении и ее начальник пытаются продвигать идею всеобщей декларации доходов, тем меньше остается оснований считать внедрение этой системы разумным, актуальным, оправданным. Уж лучше бы совсем молчали, нежели пиарили новшество так, как это делают сейчас. Для них лучше - для тех, кто хочет навязать обществу очередной бредовый план. Тем не менее, они молчать не хотят и постоянно приводят какие-то аргументы в поддержку практики декларирования доходов населения, которые на самом деле становятся контраргументами.
-
2025-02-19 09:43
Министр экономики Армении Геворг Папоян опроверг распространяющуюся информацию о том, что внешний долг Республики Армения достиг $12 миллиардов. Как сообщает Арменпресс, об этом министр сказал в видео, опубликованном на его странице в Facebook, передает Арменпресс. «В последнее время я получаю от вас много писем, комментариев на страницах в социальных сетях и беспокойств по поводу того, что мы будем делать или как так получилось, что внешний долг Республики Армения составил $12 миллиардов. Уважаемые соотечественники, внешний долг Республики Армения составляет не $12 миллиардов, внешний долг Республики Армения составляет $5 миллиардов 962 миллиона. Люди, которые распространяют эту цифру в $12 миллиардов, либо не информированы, либо намеренно манипулируют, чтобы получить политические дивиденды, предоставляя вам неверную информацию», - сказал Папоян.