2022-05-07 09:18
Рубен МАРГАРЯН
ՍՈՒՏՆ ՈՒ ԱԿՆՀԱՅՏԸ
Իր «Ապացուցվածը և անապացուցելին» հոդվածում Լևոն Տեր-Պետրոսյանը գրում է. «Այն, որ փոխզիջումների մերժման և ստատուս-քվոյի պահպանման քաղաքականությունը հանգեցրեց ազգային աղետի, ապացուցման կարիք չունի»:
Դա սուտ է։ Ապացուցելի է այն, որ Հայաստանին ու Արցախին ազգային աղետի հանգեցրած գործընթացը սկսվեց Փաշինյանի՝ Տեր-Պետրոսյանի նախկին համախոհներից ու հավատարիմ թիմակիցներից մեկի իշխանության գալուց հետո։
Ապացուցելի է այն, որ Տեր-Պետրոսյանի հրաժարականից հետո հաջողությամբ ընթանում էր Հայաստանի և Արցախի պետականության կառուցման գործընթացը, զինված ուժերի զարգացման գործընթացը, ղարաբաղյան հակամարտության դիվանագիտական կարգավորման գործընթացը։ Կարգավորման գործընթացում միջնորդների և ընդհանրապես միջազգային հանրության կողմից Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման անքակտելի իրավունքի աստիճանական ճանաչմամբ՝ առանց որևէ սահմանափակումների։
Ընդ որում Երևանն ու Ստեփանակերտը շատ լավ հասկանում էին փոխզիջումների անհրաժեշտությունը, ուստի նրանց դիրքորոշումը միջնորդների կողմից միշտ գնահատվել է որպես կառուցողական։ Սակայն անհատի դերը պատմության մեջ, հակառակ Տեր-Պետրոսյանի պնդումների, չափազանց մեծ է։ Հայաստանի թշնամիները, պետք է խոստովանել, լավ «աշխատեցին» Հայաստանի վրա, այդ թվում՝ իրենց նպատակներին հասնելու համար փայլուն կերպով օգտագործելով Տեր-Պետրոսյանի ու իր թիմի հավակնությունները։ Եվ օգտվելով իշխանությունների սխալներից՝ կարողացան իշխանության բերել Նիկոլ Փաշինյանին, որը 2 տարի շարունակ փլուզեց Հայաստանի և Արցախի պետական ինստիտուտները, այդ թվում՝ ԱԳՆ-ը և զինված ուժերը, թուլացրեց Երևանի և Ստեփանակերտի դիրքերը բանակցային գործընթացում, փչացրեց հարաբերությունները գործընկերների հետ, և հնարավորություն տվեց Ալիևին ռազմական ներխուժում գործել Արցախ, ինչից էլ նա օգտվեց։ Դա փաստ է, որը ապացույցների կարիք չունի։
Տեր-Պետրոսյանը գրում է. «Ով էլ լինի Փաշինյանի փոխարեն՝ Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը կամ թեկուզ՝ Իշխան Սաղաթելյանը, միևնույն է՝ նրանք հլու-հնազանդ ընդունելու են այն լուծումը, ինչը փաթաթվելու է Հայաստանի վզին: Խնդիրն, ըստ այդմ, Հայաստանի ղեկավարի անձից կախված չէ»։
Հերթական սուտը։ Հայաստանի ղեկավարի անձից շատ բան է կախված։ Ինչպես ասում է հենց ինքը՝ Տեր-Պետրոսյանը, «պատմությունը «եթե» չի սիրում, պատմությունն արձանագրում է այն, ինչն արդեն իրականացած է»։ Իսկ Հայաստանի պատմության մեջ անձի դերի մասին չոր փաստերը վկայում են. Տեր-Պետրոսյանը համարում էր, թե Հայաստանը չի կարող զարգանալ առանց Արցախն Ադրբեջանին հանձնելու, Ռոբերտ Քոչարյանն ապացուցեց հակառակը, Սերժ Սարգսյանը շարունակեց... Բայց ահա բերեցին նեվրասթենիկ Նիկոլին։
Շատ բան է կախված հենց երկրի ղեկավարի անձից։ Այսօր դա արտահայտվում է առանձնակի ակնբախորեն։ Խոսում ենք Ռուսաստանի քաղաքականության մասին՝ հասկանում ենք Պուտին։ Թուրքիա՝ Էրդողան։ Ադրբեջան՝ Ալիև։ Հայաստան՝ Փաշինյան ... Սա խայտառակություն է, և ցնցումներն ու անմեղ մարդկանց մահերը Հայաստանում կշարունակվեն, քանի դեռ նա իշխանության ղեկին է։
Եթե Տեր-Պետրոսյանը չի տեսնում այդ ակնհայտ փաստերը, ուրեմն ոչինչ չի հասկանում քաղաքականությունից։ Իսկ եթե տեսնում է, ուրեմն իր «մայիսյան թեզերով» հետապնդում է նպատակներ, որոնք ընդհանուր ոչինչ չունեն ազգային շահերի հետ։ Այն է՝ փրկել Փաշինյանի կաշին, ապացուցել Արցախի կորստի անխուսափելիությունը, որպեսզի պարզերես անի իրեն, և այդպիսով հարթի իր մեղքը Հայաստանի և Արցախի առջև։
Տեր-Պետրոսյանը խոսում է պատմության անխուսափելի դատաստանի մասին։ Հենց այն պատճառով, որ իր քայլերով Փաշինյանի հոգևոր հայրը նպաստել է աղետի մոտեցմանը, նա արդեն կանգնած է պատմության դատաստանի առջև։ Իսկ Փաշինյանի համար ամեն ինչ դեռ առջևում է. պետական դատավարություն, պատմության դատաստան, և մարդկային դատ…
Տեր-Պետրոսյանն առաջարկում է մտավորականներին հանդես գալ որպես միջնորդ, մեկ սեղանի շուրջ նստեցնել Փաշինյանին, Քոչարյանին ու Սերժ Սարգսյանին՝ իրավիճակից ելք գտնելու համար... Ոչ մեկին ոչ մի տեղ պետք չէ նստեցնել։ Ընդդիմությունն արդեն առաջարկել է փոխզիջումային ելքը. Փաշինյանի հրաժարական, արտակուսակցական կոալիցիոն կառավարության ստեղծում և կես տարի անց՝ նոր ընտրություններ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-14 09:55Начинал Дональд Трамп бодро. С энтузиазмом, пожалуй, не уступающим энтузиазму Пашиняна в 2018-ом. На этой волне Трампу даже удалось на некоторое время прекратить огонь в Газе и наладить определенный американо-российский диалог, но к конкретным позитивным результатам по деэскалации в конфликтных регионах это пока не привело. Более того, видим, что многие планы Трампа не только не реализованы, но в определенной степени привели к эскалации ситуации.
-
2025-06-13 10:06Никол Пашинян опубликовал очередной текст с очередными обвинениями в адрес руководства Армянской Апостольской Церкви. Текст примечателен, там надо только адресата поменять. Все обвинения гораздо более применимы в отношении правящей команды. Не особо мудрствуя, Пашинян переписал в адрес Католикоса известные обвинения в свой адрес.
-
2025-06-12 09:25Наверное, многие сегодня в команде Пашиняна пусть и не говорят об этом вслух, но думают: «Пашинян, а оно тебе было надо?». Имея в виду развязанную премьером кампанию против церкви. Именно против Церкви, а не отдельных церковников, которые, дескать, нарушили обет безбрачия и тем самым вызвали гнев главного, оказывается, хранителя моральных норм республики - Никола Воваевича Пашиняна. Собственно, и сам Пашинян не скрывает, что главная цель - поставить церковь под контроль государства, то есть, самого Пашиняна.
-
2025-06-11 09:19Шаги Никола Пашиняна, направленные на раскол армянской церкви, в частности, на раскол армянского общества в целом, продолжаются. Сегодня он уже заявляет о начале процесса создания «координационной группы», которая должна «предпринять активные шаги по освобождению Первопрестольного Святого Эчмиадзина и организации новых выборов Католикоса». Причем членов руководства этого неконституционного органа, некоего подобия руководства отрядов хунвейбинов, созданных Мао для «культурной революции», будет отбирать сам Пашинян. Правда, пока не ясно, предоставит ли Пашинян новым хунвейбинам полномочия на проверку выполнения священнослужителями обета безбрачия, или будет этим заниматься самолично.