2022-07-17 12:07
Рубен МАРГАРЯН
Ո՞Վ Է ԱՅՍՕՐ ՀԻՇՈՒՄ ՀԻՐՈՍԻՄԱՅԻ ԵՎ ՆԱԳԱՍԱԿԻԻ ՄԱՍԻՆ
Եթե Թուրքիան իսկապես մտադիր է հարաբերություններ հաստատել Հայաստանի հետ, ապա ինչո՞ւ առ այսօր բաց չէ սահմանը և դիվանագիտական հարաբերություններ էլ հաստատված չեն: Չէ՞ որ Երևանը բազմիցս հայտարարել է, որ պատրաստ է անել դա անհապաղ...
Թուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը եվ բազմաթիվ այլ փորձագետներ հավաստում են, որ պատճառն այն է, որ չնայած նախապայմանների բացակայության մասին պաշտոնական հայտարարություններին՝ Անկարան մտադիր է Հայաստանի հետ հարաբերություններում հասնել մի շարք առանձնաշնորհների:
Եվ այստեղ խոսքը ոչ միայն «հին» նախապայմանների մասին է, ինչպիսիք են Ցեղասպանության ճանաչման հարցի հետապնդումը, Կարսի պայմանագրի հաստատումը, Արցախի ճանաչումն Ադրբեջանի կազմում։ Այսօր, թեկուզև անշտապ, բայց հետևողականորեն Անկարան մտադիր է հասնել «Զանգեզուրի միջանցքի» բացման, զինված ուժերի թվաքանակի կրճատման, ատոմակայանի փակման, պատմության դասագրքերի վերաշարադրման…
Շատերը կարծում են, թե ակնհայտ չափազանցություն կա այն մտավախությունների մեջ, որ ներկայիս իշխանությունները կարող են գնալ այնպիսի զիջումների, ինչպիսիք են հրաժարումը Ցեղասպանության ճանաչման պահանջից և պատմության վերաշարադրումը Թուրքիայի և Ադրբեջանի համար շահեկան հունով։ Սակայն պետք չէ այդքան ինքնավստահ լինել և թերագնահատել ներկայիս իշխանության հնարավորությունները պատերազմում կրած պարտության մեղքն իր վրայից գցելու ծրագրերում։
Ահավասիկ «Քաղաքացիական պայմանագրի» պատգամավոր Գագիկ Մելքոնյանն արդեն պնդում է, թե պատերազմում պարտությունն անխուսափելի էր, քանի որ զինվորականները նախքան պատերազմը օպերատիվ արձագանքման սխալ պլան են կազմել։ Եվ դրա համար Գլխավոր շտաբի նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանը շուտով կդատվի... Ինչպես տեսնում ենք, որպեսզի ինքն ու իր կուսակցությունը խուսափեն պատասխանատվությունից, Նիկոլը պատրաստ է հերթական զոհը մատուցել ու Տոնոյանից հետո հաշվեհարդար է սպասվում նաև Փաշինյանի համերկրացի Օնիկ Գասպարյանին։ Լիովին այն թեզի հունով, թե պատերազմի և դրա արդյունքների համար մեղավոր են զինվորականները, ղարաբաղցիներն ու նախկին իշխանությունները։ Բայց բնավ ոչ իշխող թիմը…
Չարժե կասկածել, որ այս իշխանություններն ավելի հեռուն կգնան։ Հետո նրանք կասեն, թե պատերազմի համար մեղավոր էին Հայաստանի և Արցախի նախկին իշխանությունները, որոնք «բռնազավթել» են ադրբեջանական տարածքները։ Իսկ այնուհետ կասեն, թե ընդհանրապես հակամարտության մեղքը արցախցիներինն է, որոնք բարձրացրել են իրենց ինքնորոշման հարցը…
Չմոռանանք, որ այն, ինչը չի կարելի գնել փողով, կարելի է գնել մեծ փողերով։ Անկարան և Բաքուն դժվար թե ժլատություն անեն այդ հարցերում, և շուտով Երևանի ու Բաքվի, Երևանի ու Անկարայի միջև հարաբերությունների «կարգավորման» գործընթացներին զուգահեռ՝ արևմտյան հայտնի կառույցներից ստացվող դրամաշնորհներին կավելանան նաև թուրքական ու ադրբեջանական դրամաշնորհները: Իսկ տնաբույծ օլիգարխները կհրճվեն այն հնարավորություններով, որ իրենց մեծահոգաբար կտրամադրեն Թուրքիայի և Ադրբեջանի իշխանությունները։
Կասկածից վեր է նաև, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը կանեն ամեն ինչ, որպեսզի Հայաստանում իշխանության ղեկին պահեն «Քաղաքացիական պայմանագրին»։ Ինչպես ժամանակին ամերիկացիներն արեցին իրենցից կախված ամեն ինչ, որպեսզի աջակցեն Ճապոնիայի Լիբերալ-դեմոկրատական կուսակցությանը, որը կառավարել է Ճապոնիան հետպատերազմյան գրեթե ողջ շրջանում և այսօր էլ շարունակում է մնալ իշխանության ղեկին: Եվ որի գործունեության «շնորհիվ» ճապոնացիներն արդեն վաղուց ներել են Ամերիկային և՛ Հիրոսիման, և՛ Նագասակին...
Փորձագետների գնահատականներով, թեև այդ իրավիճակը խոցում է ճապոնացիների արժանապատվությունը, այդուհանդերձ երկրի քաղաքացիների մեծամասնությունը միանգամայն գոհ է իր խղճի հետ կնքած գործարքից: Գործարք, որն ապահովում է իրենց անվտանգությունն ու կյանքի որակը՝ արտաքին քաղաքական որևէ հավակնություններից հրաժարման գնով։ Այդպիսին է ճապոնացի ժողովրդի ազատ ընտրությունը, որի դիմաց լավ վճարվել է։
Մեր դեպքում, ճիշտ է, դրված խնդիրները լուծելու համար Անկարան ու Բաքուն պետք է դուրս մղեն Ռուսաստանին հայ-թուրքական և հայ-ադրբեջանական գործընթացներից։ Դժվար գործ է, բայց փաստ է, որ վերջին շրջանում մենք ականատես ենք իշխանության կուսակցության հետ փոխկապակցված լրատվամիջոցներում հակառուսական քարոզչության ակնհայտ աճի։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-04-22 09:25Слушал на днях одного из наших традиционных западников. Всякий раз не устаешь удивляться их цинизму и двуличности. Давал наш западник «дельные» советы властям. Говорил, что надо властям заключить с американцами договор по редкоземельным металлам. По примеру Украины. То есть, предоставить американцам права на разработку и использование. Еще дать американцам право контролировать будущий транзит через Армению по железной дороге, связывающей западные регионы Азербайджана с Нахиджеваном…
-
2025-04-21 12:21Хокку Как красиво шагает Гордый баран - Прямо на мясобойню.
-
2025-04-19 09:38Депутат от фракции «Айастан» Кристине Варданян как в воду глядела, когда с трибуны НС говорила о том, что Никол Пашинян и Анна Акопян, если и могут кого-то чему-то обучить, так это ребрендинг. Имея в виду продвигаемую Баку концепцию «Западного Азербайджана». Поскольку, пояснила Варданян, лоббировать эту концепцию в Армении именно под таким названием было бы трудно, Пашинян подверг ее ребрендингу и назвал «Реальной Арменией» … Наверное, некоторые могли подумать, что депутат Варданян преувеличивает. Увы, нет, она действительно как в воду глядела, и в тот же день ее правоту подтвердил сам Пашинян в своем заключительном слове по поводу обсуждений в парламенте проделанной правительством работы.
-
2025-04-18 10:31«Гражданский договор» в ярости от сложившейся в Гюмри ситуации. Да, и раньше были и есть общины, руководителями которых являются не члены команды «Гражданского договора». Но в Гюмри все выглядит вызывающе-позорно для «ГД». Не только потому, что правящая команда задействовала все ресурсы для победы своего кандидата, в том числе и испытанный метод шантажа возбуждением уголовных дел. Дело больше в том, что в Гюмри победу над правящей командой одержал не просто оппозиционный кандидат, но самый «бывший» из возможных «бывших» - выдвинутый коммунистами Вардан Гукасян, который был мэром Гюмри и при Роберте Кочаряне, и при Серже Саргсяне.