Հայկական ԱԷԿ-ում օգտագործված վառելիքը կարելի է վերամշակել. Ռոսատոմի նոր տեխնոլոգիան
Հայկական ԱԷԿ-ի վառելիքը կարող է վերամշակվել ռուսական գործարաններում, ինչը թույլ կտա մի քանի անգամ նվազեցնել վառելիքի պահպանման տարածքները Հայաստանում։ Այդ մասին հայ լրագրողներին հայտնեց «Տեխսնաբէքսպորտ» ընկերության գլխավոր տնօրենի տեղակալ Ելենա Արտյոմովան Սոչիում կայացած «Ատոմէքսպո-2022» ատոմային տեխնոլոգիաների ցուցահանդեսի շրջանակում։
Այժմ միջուկային վառելիքը կայաններում պահվում է 60 տարի՝ հույս ունենալով, որ հետագայում վերամշակման նոր տեխնոլոգիաներ կհայտնվեն։ Մի շարք երկրներ (Ֆինլանդիա, Շվեդիա և այլն) ծրագրում են խորը թաղել այն, բայց, ըստ Արտյոմովայի, նման հանքեր կառուցելը դժվար ու բավական թանկ գործ է։
Սակայն գոյություն ունի վերամշակման տեխնոլոգիա, որի դեպքում օգտագործված վառելիքը հատուկ ավազանում մնալուց հետո որոշ ժամանակ անց կարող է դուրս բերվել վերամշակման: Այդ նպատակով Ռուսաստանում երկու ձեռնարկություն է գործում` «Մայակը» (Չելյաբինսկ) և «Լեռնաքիմիական կոմբինատը» (Կրասնոյարսկի երկրամաս)։
Մինչև վերջերս բարձր ակտիվության թափոնները ծածկվում էին հատուկ ապակիով և թաղման համար վերադառնում այն ատոմակայան, որտեղից ուղարկվել էր։ Այսուհետ վերամշակումը կդառնա «Ռոսատոմի» ստանդարտ առաջարկը խորհրդային-ռուսական ՋՋԷՌ ռեակտորներով բոլոր կայանների համար (Հայկական ԱԷԿ-ը բաղկացած է երկու էներգաբլոկից` ՋՋԷՌ-440 տիպի (В-270 մոդելի) ռեակտորներով):
«Այդ մոտեցումը կարող է կիրառվել նախկինում կուտակված վառելիքի նկատմամբ, մասնավորապես` Հայաստանի ատոմակայանում։ Այժմ, ինչպես գիտենք, այն պահվում է ԱԷԿ-ի հարթակում, բայց կարող է վերամշակվել»,- ասաց Արտյոմովան։
Օգտագործված վառելիքից դուրս են բերվում ուրանն ու պլուտոնիումը, որոնք կարող են օգտագործվել նոր կառուցվածքի ատոմակայաններում (արագ նեյտրոնների հիմքով), ինչպիսիք արդեն կան Ռուսաստանում։
Այսպիսով հնարավոր կլինի վերամշակել ծախսված վառելիքի 97%-ը և օգտագործել այն մինչև 7 անգամ: Թափոնների մնացած 3%-ը ցածր ակտիվության պատճառով չի կարող վերամշակվել, բայց նաև առանձնապես բարձր ճառագայթման վտանգ չի ներկայացնում: Դրանց դեպքում բավական է մակերեսային թաղումը, որտեղ կարող են պահվել 300 տարի։ Դրանից հետո թափոնների ակտիվությունը նվազում է` հասնելով ուրանի հանքաքարի մակարդակին, այսինքն` մեծ վտանգ չի ներկայացնում։
Sputnik Արմենիա
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-07-23 19:43
Между британской компанией и Кашенским месторождением стояли Арцах и 120 тысяч армян 5 ноября 2020 года Шаварш Кочарян, который на тот момент занимал должность замглавы МИД Армении, заявил, что одно из государств – постоянных членов Совбеза ООН сорвало на закрытой встрече совета согласование единой позиции, касающейся эскалации конфликта в Нагорном Карабахе. Практически сразу в СМИ просочилась информация о том, что это Британия заблокировала принятие резолюции Совбеза ООН по Карабаху, согласованной сопредседателями Минской группы ОБСЕ.
-
2025-07-23 19:39
Отказ властей Армении выполнять решение Стокгольмского арбитража чреват последствиями, согласно и национальному законодательству, и Нью-Йоркской конвенции (о признании и приведении в исполнение международных арбитражных решений). От этом заявила в соцсетях экс-министр юстиции Армении Арпине Ованнисян.
-
2025-07-23 19:35
Всемирная организация здравоохранения (ВОЗ) наблюдает в секторе Газа резкий рост числа смертей, связанных с недоеданием, в 2025 году организация задокументировала в Газе 21 случай смерти детей в возрасте до пяти лет из-за этого. Об этом заявил на брифинге глава ВОЗ Тедрос Адханом Гебрейесус.
-
2025-07-23 19:30
Защитники архиепископа Микаэла Аджапахяна сообщили, что предварительное расследование по уголовному делу в отношении него объявлено завершённым.