ՌՈՒԲԻՆՅԱՆԻ ՁՄԵՌԱՅԻՆ ԼԱՎԱՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆԸ
Թուրքիայի հետ բանակցություններում Հայաստանի հատուկ ներկայացուցիչ Ռուբեն Ռուբինյանը «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում հույս է հայտնել, որ շուտով կլուծվի Հայաստանի և Թուրքիայի միջև օդային ուղիղ բեռնափոխադրումների, ինչպես նաև հայ-թուրքական սահմանին առայժմ երրորդ երկրների քաղաքացիների համար անցակետի բացման հարցը:
ԿԱՐԾԵՍ ԹԵ ԱՐՏԱՌՈՑ ՈՉԻՆՉ ՉԿԱ, ՄԻԱՅՆ ԹԵ ԴԵԺԱՎՅՈՒԻ ԶԳԱՑՈՂՈՒԹՅՈՒՆ Է ԱՌԱՋԱՆՈՒՄ։ Քանզի, եթե հիշողությունս չի դավաճանում, իսկ այն կարծես թե դեռ չի դավաճանում, սա Ռուբինյանի բնավ առաջին այդօրինակ լավատեսական հայտարարությունը չէ։ Նույնպիսի լավատեսություն հատուկ ներկայացուցիչն արտահայտել է և՛ աշնանը, և՛ մի քանի ամիս առաջ, և՛ ամռանը... Եվ ահա հիմա՝ ձմռանը։
Հարցը նույնիսկ այն չէ, թե արդյոք Հայաստանը օգուտ կստանա, եթե Ռուբինյանի լավատեսությունը վերջապես իրականանա գործնականում։ Հարցն ավելի շուտ այն է, թե որքանով է արդարացված «լավատեսական սպասումների» այդպիսի պրակտիկան և այդ լավատեսությամբ մշտական կերակրումը երկրի ներսում ու նրա սահմաններից անդին։ Ի՞նչ իմաստ ունի ամեն անգամ գոհունակություն հայտնել այն գործընթացների վիճակից, որոնք, մեղմ ասած, փակուղի են մտել։
Չէ՞ որ Անկարան հայ-թուրքական սպասումների կարգավորման վերաբերյալ իր դիրքորոշումն արտահայտել է բազմիցս, միանգամայն բացահայտ տեքստերով։ Դա հայտնի նախապայմանների դիրքորոշումն է, որոնցից հայ-ադրբեջանական հարաբերություններին բնավ չի վերաբերում պաշտոնական Երևանի կողմից Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցի առաջմղումից հրաժարման պայմանը։
Այդ հարցում Երևանն արդեն ջանացել է։ Փաշինյանը խորհրդարանում հրապարակավ հայտարարեց, որ Ցեղասպանության ճանաչման հարցում առաջամարտիկը միշտ եղել է Սփյուռքը։ Ասենք, առանց հրապարակային հայտարարությունների էլ՝ անզեն աչքով երևում է, թե որքան պասիվ են արտասահմանում Երևանի դիվանագիտական ներկայացուցչությունները Ցեղասպանության ճանաչման հարցում։ Անկարայում դա, իհարկե, նկատել ու գնահատել են, նրա ներկայացուցիչները բազմիցս հայտարարել են, որ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը խանգարում է Սփյուռքը։ Եվ գուցե հենց որպես երախտագիտություն Փաշինյանին՝ Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման լոբբինգավորումը դադարեցնելու համար, Անկարան մեծահոգաբար համաձայնել է օդային ուղիղ բեռնափոխադրումներին և սահմանի բացմանը երրորդ երկրների քաղաքացիների համար…
Համաձայնել է, բայց կյանքի կոչել պայմանավորվածությունները չի շտապում, քանի որ առաջընթաց չկա հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում։ Մինչդեռ այդտեղ նույնպես Անկարան հայտնի նախապայմաններ ունի։ Ինչպես դեռ ապրիլին ասել է Էրդողանը, Երևանը պետք է զինաթափի Արցախն ու ընդունի խաղաղության պայմանագրի ադրբեջանական պայմանները…
Բայց հայ-ադրբեջանական բանակցություններն այսօր որոշակիորեն լճացել են. Իլհամ Ալիևը դեռ չի կողմնորոշվել, թե պետք է արդյոք զիջումներ անել Երևանին և Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հարցում Բաքվի դիրքորոշումը բերել միջազգային հանրության համար առավել ընդունելի բանաձևերի ու սխեմաների, թե՞ արժե շարունակել իր խնդիրների ուժային լուծման ուղին, ընդհուպ մինչև նոր ահագնացման հրահրում։
Ալիևը դեռևս չի կողմնորոշվել, թե ինչ ճանապարհով շարժվի, սահմանափակվում է Ռուսական խաղաղապահ զորախմբի դեմ ուղղված արտառոց արարքներով, փորձարկում նրա դիրքերի ամրությունը։ Դրա համար էլ Անկարան չի շտապում. Էրդողանը չի ուզում նեղացնել Ալիևին։
Բնավ փաստ չէ, թե Հայաստանը օգուտ կստանա Թուրքիայի հետ օդային ուղիղ բեռնափոխադրումներից, Բայց Անկարան չի ուզում Երևանին տրամադրել նաև զուտ խորհրդանշական շահաբաժիններ. թող Երևանը պատրանքներ չունենա, թե կարող է դուրս բերել հայ-թուրքական հարաբերությունները հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների հետ կապակցումից: Իսկ եթե Անկարան այնուամենայնիվ գնա դեռևս ամռանը ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կատարման, դա կնշանակի, որ Ալիևը նույնպես որոշել է փոքր-ինչ ավելի կառուցողական դիրքորոշում ցուցաբերել Երևանի հետ բանակցություններում, ձգտելով ավելորդ խնդիրներ չստեղծել իր համար միջազգային ասպարեզում։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-18 09:35
Официально подтверждено: Никол Воваевич совершит визит в Турцию. В гости к Эрдогану, по приглашению последнего. Правда, на момент написания статьи еще не был уточнен статус визита: государственный, официальный или рабочий. Но разве это важно, какие формальности между своими?
-
2025-06-17 09:29
Ирано-израильский конфликт отбросил на задний план все другие информационные потоки. Некоторые были примечательны. В частности, заявления премьер-министра Армении Никола Пашиняна в ходе панельной дискуссии на тему «Используя момент для построения долгосрочного партнерства с соседями» на саммите GLOBSEC 2025 в Праге.
-
2025-06-16 09:08
Что показали военные действия между Израилем и Ираном? В первую очередь несомненное преимущество в технологиях одной страны над другой. Настолько существен сегодня этот фактор, что отходят в сторону такие компоненты, как территория страны, количество населения, патриотизм населения, храбрость командования… Все отходит на второй план.
-
2025-06-14 09:55
Начинал Дональд Трамп бодро. С энтузиазмом, пожалуй, не уступающим энтузиазму Пашиняна в 2018-ом. На этой волне Трампу даже удалось на некоторое время прекратить огонь в Газе и наладить определенный американо-российский диалог, но к конкретным позитивным результатам по деэскалации в конфликтных регионах это пока не привело. Более того, видим, что многие планы Трампа не только не реализованы, но в определенной степени привели к эскалации ситуации.