2020-07-07 17:42
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ԱՆՑՆՈՒՄ ԵՆՔ ԱՅԼԸՆՏՐԱՆՔԱՅԻՆ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԻ՞
Արտակարգ դրության ռեժիմը Հայաստանում կերկարաձգվի առնվազն ևս մեկ անգամ, երկուշաբթի օրը հայտարարեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:
«Մենք հասկանում ենք, որ չենք կարող անվերջ արտակարգ դրությունը երկարացնել, ըստ ամենայնի, եթե ամեն ինչ այսպես գնա, առնվազն այս անգամ մենք կերկարացնենք»,- ասաց նա պարետային նիստից հետո կայացած ճեպազրույցում։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. արտակարգ դրության ռեժիմը իշխանությունները կարող են երկարացնել և՛ երկու, և՛ երեք անգամ, բայց համաճարակաբանական տեսանկյունից՝ գործնականում ոչ մի օգուտ դրանից չկա։ Շուտով կլրանա 4-րդ ամիսը, երբ երկիրն ապրում է արտակարգ ռեժիմով, սակայն վիրուսի տարածման հետ կապված իրավիճակը լոկ վատթարանում է։ Այդ ինչպե՞ս պիտի դա (իրավիճակը) բարելավվի արտակարգ դրության հերթական երկարաձգումով։
Այո, այդ կերպ կարելի է հասարակությանը հետ պահել հանրահավաքներ ու բողոքի ակցիաներ անցկացնելուց, այո, կարելի է մարդկանց ստիպել դիմակներ կրել այս շոգին, քրտնաթաթախ լինելով, կարելի է պարզապես ստիպել նրանց նստել տանը։ Բայց ինչպես ցույց տվեց դառը փորձն ու տխուր վիճակագրությունը, նման կոշտ միջոցների բժշկական կանխարգելիչ արդյունքը եթե ոչ զրոյական, ապա չնչին է։ Ամեն օր վարակվում են հարյուրավոր մարդիկ։
Այս խորապատկերին ընդհանրապես անհեթեթ է դիմակային ռեժիմի խախտումների համար տուգանքների բարձրացման նախաձեռնությունը։ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորները շրջանառության մեջ են դրել մի օրինագիծ, համաձայն որի՝ փակ տարածքներում դիմակ չկրելը պետք է պատժվի 50 հազար դրամ տուգանքով, իսկ բաց վայրերում՝ 20 հազար դրամ։ Սա, իհարկե, աղաղակող ցինիզմ է, հատկապես գործազրկության աճի, բնակչության եկամուտների մակարդակի անկման և սոցիալական ոլորտի ճգնաժամի ներկայիս պայմաններում։ Սա, անշուշտ, աղաղակող ցինիզմ է, հաշվի առնելով թավշե իշխանության այն կարգախոսը, որ «Հայաստանի քաղաքացին տուգանքի մատերիալ չէ»։ Սա, իհարկե, բաց մարտահրավեր է հասարակությանը։ Բայց այդ ամենով հանդերձ՝ գաղափարը նաև պարզապես զուրկ է կանխարգելիչ տրամաբանությունից. Եվ ահա թե ինչու։
Արդեն մի քանի ամիս է, ինչ Հայաստանում դիմակները չկրելու համար մարդիկ տուգանվում են 10 հազար դրամով։ Ակնհայտ է, որ այդ գումարն առավել քան պատկառելի է միջին վիճակագրական քաղաքացու համար։ Թվում է, թե նման ցավագին տուգանքի ենթարկվելու հեռանկարը պիտի որ զսպող գործոն դառնար դիմակային ռեժիմի խախտումների առումով։ Բայց վիճակագրությունը վկայում է այն մասին, որ խախտումների թիվը գնալով ավելանում է։ Եթե մեկ ամիս առաջ օրական գրանցվում էր մոտ 1000-1500 խախտում, ապա այժմ այդ ցուցանիշը տատանվում է 2500-2800-ի սահմաններում։ Այսինքն տուգանային պատժամիջոցները, ըստ էության, ամենևին չեն բարձրացնում դիմակային կարգապահությունը։
Այո, այստեղ կարելի է վկայակոչել այն փաստը, որ իրավապահ մարմինների վերաբերմունքն ավելի կոշտ է դարձել, որ հիմա ներողամտություն ավելի քիչ է ցուցաբերվում, քան նախկինում։ Բայց ամեն դեպքում յուրաքանչյուր մեթոդ պետք է ունենա արդյունավետության չափորոշիչ։ Տվյալ դեպքում որպես այդպիսին կարող է ծառայել խախտումների թվի դինամիկան։ Եվ ահա դա (դինամիկան) ցույց է տալիս, որ խախտումների թիվն աճում է: Համապատասխանաբար, մեխանիզմը չի աշխատում այնպես, ինչպես որ պետք է։ Կանխարգելիչ տեսանկյունից։ Եվ այդ առումով տուգանքների չափը բարձրացնելու նախաձեռնությունը դժվար թե ինչ-որ բան էապես փոխի։ Եթե 10 հազար դրամ տուգանքի դեպքում մարդիկ խախտում են դիմակային ռեժիմը, ապա կխախտեն նաև 20 հազարի պարագայում։ Եվ այստեղ միանգամայն բնականորեն հարց է ծագում տուգանքների գաղափարի հեղինակների նպատակների մասին։ Ակներև է նաև այդ հարցի պատասխանը. նպատակները ֆիսկալային են:
Այստեղ թերևս նշենք. դատելով նրանից, որ ներկայումս 10 հազար դրամով տուգանվում է օրական միջինը մոտ 2800 մարդ (քիչ ավելի, քիչ պակաս), ապա հավաքվում է միանգամայն պատկառելի գումար՝ օրական 28 միլիոն դրամ։ Այսինքն տուգանքների բարձրացման նախաձեռնությունը թույլ կտա ավելացնել այդ գումարն առնվազն երկու-երեք անգամ։
Հայտնի է, որ ճգնաժամի պայմաններում կտրուկ նվազել է միջոցների հոսքը գանձարան։ Այս տարվա հենց միայն մայիսին վճարված հարկերի գումարը 24 միլիարդ դրամով ավելի քիչ է եղել, քան նախորդ տարվա մայիսին։ Հավանաբար, տեսնելով այդ տխուր պատկերը՝ իշխանությունը ցեյտնոտի մեջ փնտրում է միջոցների ներհոսքի նոր, այսպես ասած՝ ոչ ավանդական կամ այլընտրանքային աղբյուրներ։ Ամենայն հավանականությամբ, տուգանքների ավելացումը հենց այդօրինակ այլընտրանքային աղբյուրներից մեկն է։ Բայց այդ ի՜նչ ծանրագույն վիճակում է իրականում հայտնվել երկիրը, եթե բյուջեի ճեղքերը ստիպված են կարկատել դիմակային ռեժիմը խախտողների հաշվին։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-06 09:36В Армении люди живут лучше, учитывая инфляцию, их уровень жизни вырос примерно на 50%, — заявил премьер-министр Никол Пашинян в парламенте, передает Aysor.am. «Однако это, конечно, не значит, что люди довольны своей жизнью в Армении», — отметил он. По словам Пашиняна, люди хотят жить лучше, потому что видят, что в сегодняшней Армении это возможно. «Это очень важный факт, но мы считаем, что улучшения пока недостаточно, чтобы быть полностью удовлетворёнными уровнем жизни, поэтому наша задача — обеспечить удовлетворённость, что является масштабной проблемой», — сказал он. Также премьер-министр подчеркнул, что удовлетворённость жизнью тесно связана с государственным бюджетом.
-
2025-06-05 10:04Ужесточенные санкции в отношении России, в том числе за счет применения рестрикций против третьих стран, готовы, необходимо лишь утвердить соответствующий законопроект в Конгрессе США и получить одобрение президента Дональда Трампа. Об этом заявил спецпосланник американского лидера по Украине Кит Келлог, передает ТАСС.
-
2025-06-04 10:09Благодаря бдительности инспекторов отдела пограничного контроля Гогаван-Привольное Инспекционного органа безопасности продуктов питания на пограничном пункте пропуска Гогаван был выявлен и приостановлен ввоз в Армению живых животных неизвестного происхождения, сообщает пресс-служба регулятора, передает АРКА. Проверка сопроводительных документов партии перевозимых животных, в частности ветеринарных сертификатов, вызвала подозрения в том, что они фальшивые. Россельхознадзор подтвердил, что никаких документов на данную партию телят (205 голов) структура не предоставляла. В ведомстве указали, что непосредственной функцией регулятора является проверка сопроводительных документов всех импортируемых и экспортируемых животных: животные неизвестного происхождения подлежат возврату или уничтожению. Особенно с учетом официально подтвержденных фактов вспышки ящура SAT2 в соседних странах ввоз любой партии животных неизвестного происхождения в Армению будет приостановлен.
-
2025-05-31 09:46В настоящее время осуществляется постепенный процесс нормализации отношений Турции с Арменией. Об этом заявил президент Турции Реджеп Тайип Эрдоган, отвечая на вопросы журналистов на борту самолета по возвращении из Азербайджана, передает Анадолу. "По достижении мира и нормализации мы увидим, что наши страны выиграют от этого",- заявил политик. Эрдоган добавил, что Турция ожидает от Ирана поддержки шагов относительно так называемого Зангезурского коридора, которые, по его словам, послужат миру, стабильности и развитию в регионе.