2021-01-11 17:13
Информагентства
0
Գևորգ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ. ԱԶԳԱՅԻՆ ՑԱՆԿԱՑԱԾ ՊԱՌԱԿՏՈՒՄ ԱՆԸՆԴՈՒՆԵԼԻ Է
Իրավագիտության դոկտոր Գևորգ Դանիելյանը գրում է.
«Պատմաբան ընկերներս հիշեցին Թուրքիայի հետ պատերազմում կրած պարտության համար Հունաստանի վարչապետին մահապատժի ենթարկելու պատմական անցքը։ Այս դեպքը, զուտ իրավական ասպեկտով, հետաքրքիր ենթատեքստ է ունեցել։ Պատերազմում տևական ժամանակով հաղթում էին հույները, ընդ որում, մասնակցում էին նաև մեծաքանակ հայ զինվորներ, որոնցից շատերը ստացել են բարձր պարգևներ։
Սակայն բանակի գերագույն հրամանատար Պապուլասը, հաշվի առնելով թիկունքի խոցելիությունը և տնտեսական գործոնները, առաջարկում է ընդամենը մի փոքր նահանջել և ամրացնել դիրքերը։ Այս հարցում վարչապետի հետ անհամաձայնության արդյունքում Պապուլասը հրաժարական է տալիս, իսկ վարչապետ Ստրատոսը, մերժելով փորձառու և ընդունված թեկնածուներին, գերագույն հրամանատար է նշանակում իր ազգական Խաձիանեստիսին, որը՝ ժամանակակիցների վկայությամբ եղել է ամենաչսիրված, ամենամերժելի սպան։
Պատերազմում տանուլ են տալիս, որի հիմնական պատճառը, ըստ այն ժամանակվա անգլիացի պատմաբան Դուգլաս Դակինի՝ եղել է հրամանատարի արկածախնդրությունը, ոչ թե բանակի մարտունակությունը։ Միաժամանակ, քաղաքական վերլուծաբանները պնդում են, որ պարտությունը մեծապես թելադրված էր նաև այդ շրջանում խորն արմատներ գցած քաղաքական պառակտմամբ՝ «ազգային սխիզմով», երբ կողմերը հանդես էին գալիս բացահայտ ատելության կոչերով և ստեղծում կատարյալ հասարակական քաոս։
Ինչևէ, 1922 թ. հոկտեմբերին արտակարգ ռազմական տրիբունալի դատավճռով վարչապետը, հիշյալ գերագույն հրամանատարը և ևս 4 բարձրաստիճան սպաներ դատապարտվում են մահապատժի։
Իսկ հիմա՝ այդ պատմության շարունակությունը։ Վարչապետի թոռը՝ Պետրոսը, 2010 թ. դիմել է իր պապուն արդարացնելու միջնորդությամբ։ Վերաքննության արդյունքում ոչ միայն վարչապետը, այլև մյուս 5 սպաները հետմահու արդարացվել են, ընդ որում, արդարացման հիմքում դրվել է ոչ թե նրանց արարքի իրավական գնահատականը, այլ սոսկ դատավարության սկզբունքների խախտումները։
Ազգային ցանկացած պառակտում ու ջլատում, ինչ «ազնիվ» դրդապատճառով էլ թելադրված լինի, մեղմ ասած, անընդունելի է, պատմության մեջ հակառակն ապացուցող գեթ մեկ օրինակ չեք գտնի, պարզապես պետք է գործել իրավունքի գերակայության սկզբունքով՝ չափազանց դժվար է, բայց խիստ շահեկան ...»։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2025-01-18 15:40Известные армяне мира выступили в защиту бывшего госминистра Нагорного Карабаха, бизнесмена и мецената Рубена Варданяна, "суд" над которым начался накануне в Баку.
-
New2025-01-18 14:28Вчера были опубликованы первые кадры расправы над армянским народом и его освободительной борьбой, и многие из моих знакомых выступили с различными комментариями, содержащими отчаяние и беспомощность, поскольку мы действительно не в состоянии оказать немедленную помощь нашим друзьям-заложникам․ Об этом написал общественно-политический деятель Аветик Чалабян.
-
New2025-01-18 14:23Французское издание Le Figaro затронуло тему начавшихся в Баку судебных процессов над арцахскими деятелями, отметив, что за 15 месяцев до задержания армянские политзаключенные предстали перед военным судом по обвинениям в «терроризме, сепаратизме и военных преступлениях».
-
New2025-01-18 14:21Реагируя на начало суда над Рубеном Варданяном, бывшим де-факто государственным министром Нагорного Карабаха (отколовшегося региона, который Азербайджан взял под полный контроль в 2023 году), директор Amnesty International по Восточной Европе и Центральной Азии Мари Струтерс заявила: