Գևորգ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ. ԱԶԳԱՅԻՆ ՑԱՆԿԱՑԱԾ ՊԱՌԱԿՏՈՒՄ ԱՆԸՆԴՈՒՆԵԼԻ Է
Իրավագիտության դոկտոր Գևորգ Դանիելյանը գրում է.
«Պատմաբան ընկերներս հիշեցին Թուրքիայի հետ պատերազմում կրած պարտության համար Հունաստանի վարչապետին մահապատժի ենթարկելու պատմական անցքը։ Այս դեպքը, զուտ իրավական ասպեկտով, հետաքրքիր ենթատեքստ է ունեցել։ Պատերազմում տևական ժամանակով հաղթում էին հույները, ընդ որում, մասնակցում էին նաև մեծաքանակ հայ զինվորներ, որոնցից շատերը ստացել են բարձր պարգևներ։
Սակայն բանակի գերագույն հրամանատար Պապուլասը, հաշվի առնելով թիկունքի խոցելիությունը և տնտեսական գործոնները, առաջարկում է ընդամենը մի փոքր նահանջել և ամրացնել դիրքերը։ Այս հարցում վարչապետի հետ անհամաձայնության արդյունքում Պապուլասը հրաժարական է տալիս, իսկ վարչապետ Ստրատոսը, մերժելով փորձառու և ընդունված թեկնածուներին, գերագույն հրամանատար է նշանակում իր ազգական Խաձիանեստիսին, որը՝ ժամանակակիցների վկայությամբ եղել է ամենաչսիրված, ամենամերժելի սպան։
Պատերազմում տանուլ են տալիս, որի հիմնական պատճառը, ըստ այն ժամանակվա անգլիացի պատմաբան Դուգլաս Դակինի՝ եղել է հրամանատարի արկածախնդրությունը, ոչ թե բանակի մարտունակությունը։ Միաժամանակ, քաղաքական վերլուծաբանները պնդում են, որ պարտությունը մեծապես թելադրված էր նաև այդ շրջանում խորն արմատներ գցած քաղաքական պառակտմամբ՝ «ազգային սխիզմով», երբ կողմերը հանդես էին գալիս բացահայտ ատելության կոչերով և ստեղծում կատարյալ հասարակական քաոս։
Ինչևէ, 1922 թ. հոկտեմբերին արտակարգ ռազմական տրիբունալի դատավճռով վարչապետը, հիշյալ գերագույն հրամանատարը և ևս 4 բարձրաստիճան սպաներ դատապարտվում են մահապատժի։
Իսկ հիմա՝ այդ պատմության շարունակությունը։ Վարչապետի թոռը՝ Պետրոսը, 2010 թ. դիմել է իր պապուն արդարացնելու միջնորդությամբ։ Վերաքննության արդյունքում ոչ միայն վարչապետը, այլև մյուս 5 սպաները հետմահու արդարացվել են, ընդ որում, արդարացման հիմքում դրվել է ոչ թե նրանց արարքի իրավական գնահատականը, այլ սոսկ դատավարության սկզբունքների խախտումները։
Ազգային ցանկացած պառակտում ու ջլատում, ինչ «ազնիվ» դրդապատճառով էլ թելադրված լինի, մեղմ ասած, անընդունելի է, պատմության մեջ հակառակն ապացուցող գեթ մեկ օրինակ չեք գտնի, պարզապես պետք է գործել իրավունքի գերակայության սկզբունքով՝ չափազանց դժվար է, բայց խիստ շահեկան ...»։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2023-09-30 21:14471«Сегодня уже очевидно, что произошедшая с Арцахом трагедия стала следствием спланированных действий между президентом Азербайджана и премьер-министром Армении, который закрыл глаза на спланированный в Арцахе геноцид, о чем говорил открыто и враг», – заявил один из учредителей Национального комитета, координатор инициативы «АйаКве» Аветик Чалабян на митинге в Ереване.
-
2023-09-30 20:46718Мы с завтрашнего дня начинаем программу консолидации, чтобы люди разных политических взглядов поняли, что Национальный комитет не имеет монополии на что-либо. Об этом на митинге 30 сентября заявил бывший премьер-министр Армении Вазген Манукян.
-
2023-09-30 19:33489В преддверии предстоящей 5 октября в Гранаде встречи Алиев-Пашинян в 20 европейских городах пройдут акции протеста.
-
2023-09-30 19:32394Сообщение министерства обороны Азербайджана о том, что якобы в полдень 30 сентября подразделения ВС Республики Армения открыли огонь в направлении азербайджанских позиций, расположенных в восточной части границы, в результате чего погиб военнослужащий ВС Азербайджана, не соответствует действительности.
