2021-02-17 08:35
Марта АХНАЗАРЯН
0
ՕՐԻՆԱԳԾԻ ԱՅՍ ՏԱՐԲԵՐԱԿԸ ՏԱԳՆԱՊԱՀԱՐՈՒՅՑ Է
«Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» ՀՀ օրենքի լրամշակված նախագիծը 2021 թվականի փետրվարի 9-ին մտցվեց Ազգային ժողովի նիստերի օրակարգ: Հանրային արձագանքը հաջորդեց անմիջապես, նախագծի մասին կարծիքներ են հայտնում փորձագետներն ու հանրապետության առաջատար բուհերի ներկայացուցիչները:
Ուսանողների մի մասը կարող է զրկվել կրթաթոշակից
Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի աշխատակազմի ղեկավար Շուշան ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԸ, արձագանքելով այդ օրինագիծը մեկնաբանելու «ԳԱ»-ի թղթակցի խնդրանքին, առանձնացրեց փաստաթղթի 5 դրույթներ, որոնք լուրջ վտանգ են պարունակում Հայաստանի ապագա կրթական համակարգի համար։ Դրանց թվում նա նշում է հետագա աճին նպաստող գործոններից ուսանողներին զրկելու փորձերը։
«Այսպես, բարձրագույն կրթության առաջին եվ երկրորդ մակարդակում սովորող ուսանողները պետական կրթաթոշակ են ստանում տվյալ մակարդակի համար նախատեսված ուսումնառության ողջ ժամանակահատվածի համար: Մինչդեռ նախագծով, համաձայն 35-րդ հոդվածի 6-րդ մասի, նրանք զրկվելու են կրթաթոշակից։ Տվյալ կրթական ծրագրով՝ եթե ուսանողի առաջադիմության միջին գնահատականը 20%-ով ցածր լինի տվյալ բուհի սահմանած նշագծից, ապա բարձրագույն կրթության առաջին աստիճան ստանալիս նա չորս կիսամյակով զրկվում է կրթաթոշակից, բարձրագույն կրթության երկրորդ մակարդակի պարագայում՝ երկու կիսամյակով:
Սա, փաստորեն, նշանակում է ռոտացիայի ինստիտուտի վերացում, ինչն առանցքային պայման է ուսանողներին մրցակցային ուսումնառության, բարձր նվաճումների ապահովման մղելու համար: Ռոտացիայի համակարգի վերացումը խախտում է արդարության սկզբունքը պետական կրթաթոշակներ տրամադրելիս»,- նշվում է խմբագրությանը ուղղված պաշտոնական նամակում:
Սահմանադրական դատարանի խո՞սքն էլ նրանց համար այլևս կշիռ չունի
Հաջորդ դիտողությունը վերաբերում է ակադեմիական պաշտոններ զբաղեցնող մասնագետների տարիքային սահմանափակումների առնչությամբ նախագծում պահպանված կետին (հոդված 37, մաս 17), ինչն ուղղակիորեն խախտում է մարդկային ռեսուրսների կառավարման սկզբունքը, որը համալսարանի ինքնակառավարման բաղկացուցիչ մասն է (այդ սկզբունքը սահմանված է 6-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ կետում):
«Փաստորեն, օրինագծում ամրագրվում է անմիջական խախտում, այն է՝ անտեսվում է ՀՀ Սահմանադրությամբ սահմանված, այդ թվում՝ տարիքային հատկանիշով խտրականության արգելքը։
Մեկ այլ խնդրահարույց մոտեցում է (հոդված 37, մաս 8) վարչական և ղեկավար պաշտոնների համատեղման արգելքը (ԵՊԲՀ-ի դեպքում՝ համալսարանական կլինիկայի վարիչն ու տվյալ մասնագիտության ամբիոնի վարիչը), ինչը կարող է խախտել համալսարանական բժշկական հաստատությունների բնականոն գործունեությունը և անառողջ մթնոլորտ ստեղծել: Օրինագծի այդ դրույթը (հոդված 6, մաս 2, կետ 1, կետ 2) ուղղակիորեն խաթարում է ակադեմիական և կազմակերպչական ինքնակառավարումը»:
Ինքնակառավարում միայն թղթի վրա…
«Բուհի ինքնակառավարման սկզբունքի անտեսման օրինակ է նաև պետական համալսարանի կառավարման նախագծային կազմի թվային հարաբերակցությունը և ընթացակարգը (հոդված 27, մաս 3), համաձայն որի՝ 9 անդամներից 5-ը նշանակվելու են լիազոր մարմնի կողմից, իսկ 4-ը՝ համալսարանի ներկայացուցիչների:
Դա հիմնովին կփլուզի Հայաստանում համալսարանական ինքնակառավարման դեռևս փխրուն համակարգի հիմքերը, քանի որ փաստացի կձևավորվի համալսարանի բարձրագույն ղեկավար մարմին, որը կկառավարի ոչ թե համալսարանական հանրությունը, այլ պետական լիազոր մարմինը»,- համարում է Շ.Դանիելյանը:
«Բուհի ինքնակառավարման տեսանկյունից՝ հաջորդ խնդրահարույց հարցը ռեկտորի ընտրության ընթացակարգն է, ինչն ըստ էության փոխարինվում է ընտրական գործընթացի գաղտնի կանոնակարգով (հոդված 32, մաս 5)։
Այսպիսով, ռեկտորի պաշտոնի թեկնածուներն ընտրվելու են կառավարման խորհրդի անդամ, իսկ այնուհետ լիազոր մարմին են առաջադրվելու առավելագույն թվով ձայներ հավաքած մինչև 3 թեկնածու, որոնցից մեկը ռեկտորի պաշտոնում նշանակվելու է լիազոր մարմնի հայեցողությամբ: Ներկայացված մոտեցումը ենթադրում է բացարձակ հակաժողովրդավարական գործընթաց, որը վտանգում է համալսարանի կառավարման արդյունավետությունն ու նպատակահարմարությունը, պատասխանատու և հաշվետու դարձնելով ռեկտորին արդեն ոչ թե համալսարանական միջավայրի, այլ իրեն նշանակած մարմնի առջև:
Փաստորեն, բուհերի ռեկտորների նշանակումով պետությունն անսահմանափակ հնարավորություն է ստանում կառավարելու, ուղղորդելու և սահմանափակելու բուհի գործունեությունը՝ հաշվի չառնելով համալսարանական հանրության կարծիքն ու առաջնահերթությունները»:
«Համալսարանական ինքնակառավարման այդպիսի խախտումների և սահմանափակումների ներդրումն օրենքի մակարդակով խախտում է Բոլոնիայի գործընթացի շրջանակներում ընդունված մի շարք փաստաթղթեր՝ համալսարանական ինքնակառավարման անկյունաքարային սկզբունքը, ինչը նույնպես նախորոշված է օրինագծում։ Վտանգում է Հայաստանում համալսարանական անկախ հանրությունների ստեղծման հնարավորությունը՝ փոխադրելով դրանք պետական անհամաչափ ազդեցության ոլորտ։
Համալսարանական ինքնավարության դերն ընդգծված է նաև Եվրոպական տարածաշրջանում բարձրագույն կրթությանը վերաբերվող որակավորումների ճանաչման մասին Լիսաբոնի կոնվենցիայով (Հայաստանի Հանրապետության կողմից վավերացվել է 2005 թվականին), 2018թ. Փարիզի կոմյունիկեով, համալսարանների Մեծ խարտիայով»,- ամփոփում է Շ.Դանիելյանը:
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-11 10:58Бездомные собаки стали неотъемлемой частью городского пейзажа Еревана – они собираются у мусорных баков и мясных лавок, в подземных переходах, на многолюдных улицах, вблизи школ и детсадов. Об этом бьют тревогу депутаты и рядовые граждане, а родители опасаются за своих детей, подвергающихся потенциальной опасности по дороге в школу. Отношение прохожих к бродячим собакам двоякое. Одни останавливаются, чтобы погладить и покормить приглянувшуюся псину, другие пугливо обходят их стороной. Но все единодушны в одном, что обижать, применять насилие в отношении этих созданий недопустимо! По некоторым подсчетам, отраженным в СМИ, число дворняжек, обитающих на улицах столицы, перевалило за пару десятков тысяч. Чтобы как-то сократить рост их популяции, в 2019 году в Ереване был открыт специальный центр обезвреживания бездомных собак с приютом и ветеринарной службой.
-
2024-11-07 10:57Что предпочтительнее - яблоко или апельсин? А может ли банан сравниться с икрой из баклажанов? Нет, дорогие читатели, это не спор домохозяек о том, какие запасы на зиму заготовить. Такими категориями оперирует «героиня», к месту работы которой общественники принесли в прошлом году кабачки. Помнится, тогда «Армянское народное движение», возглавляемое Вазгеном Петросяном, инициировало серию акций перед зданием МОНКС в знак протеста против губительной деятельности министра Жанны Андреасян и дало старт конкурсу рисунков с изображениями этого полезного овоща. Почему кабачок, спросите вы, уважаемые читатели? Да чтобы не затмить лавры патриарха отечественной сферы образования от «бархатной» власти, которого с легкой руки протестующих юных дашнакцаканов стали ассоциировать с осенней ягодой – тыквой, ассоциируемой с нечистой силой праздника Хеллоуин.
-
2024-10-29 10:31Старания властей сократить бедность (хотя бы на бумаге) увенчались успехом. Анонс, озвученный в начале года министром труда и социальных вопросов Нареком Мкртчяном о внедрении новой системы оценки уровня обеспеченности семей, обретает контуры. Пакеты проектов по внесению изменений и дополнений в новый закон "О социальной помощи", закон "О государственных пособиях" и сопутствующие правовые акты одобрены парламентом во втором чтении.
-
2024-10-28 10:34С 1 ноября текущего года при пользовании общественным транспортом, в частности в Ереване автомобилями MAN, ZhongTong и GazelCity, необходимо расплачиваться 100-драмовой монетой или произвести оплату по установленной в автобусах платежной системы с помощью QR-кода. Для электронного способа оплаты нужно скачать приложение Telcell Wallet, зарегистрироваться, затем идентифицировать себя по паспорту, после подтверждения добавить банковскую карту и купить билет.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2019-06-24 13:58Ինչպես հայտնի է, Անշարժ գույքի կադաստրի կոմիտեի ընդերքում ծնվել և կառավարության օրակարգում է հայտնվել օրինագիծ, որը նախատեսում է, մասնավորապես, անշարժ գույքի կադաստրային գնահատման մոտեցում իրական շուկայական գներին։ Այլ կերպ ասած, անշարժ գույքի կադաստրային գինը ամենամոտ ժամանակներս էականորեն կբարձրանա։