ՔԱՂՑԱԾ 1990-ԱԿԱՆՆԵՐԻ ՈՒՐՎԱԿԱՆԸ
Մսի և կաթի քանակը գնալով նվազում է, բայց ձկան ու ձվի առումով ամեն ինչ կարգին է
Օրերս Երևանում Ռուսաստանի առևտրային ներկայացուցչության և «Սկոլկովո» հիմնադրամի հովանու ներքո տեղի ունեցավ խորհրդաժողով՝ նվիրված եվրասիական ինտեգրմանը աշխարհաքաղաքական և աշխարհատնտեսական նոր պայմաններում: Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի (ԵՏՀ) արդյունաբերական և ագրոարդյունաբերական համալիրի հարցերով Կոլեգիայի անդամ (նախարար) Արտակ Քամալյանը խորհրդաժողովում ընդգծեց, որ ԵԱՏՄ երկրներին արդեն հաջողվել է իրականացնել մի շարք կարևոր խնդիրներ և, մասնավորապես, որոշակի արդյունքների հասնել ԱԱՀ-ում:
Նրա խոսքերով, այդ ոլորտում աշխատանքի շրջանակներում հետևողականորեն իրականացվում է տնտեսական միության պետությունների ռեսուրսային ներուժի արդյունավետ օգտագործման համատեղ միջոցառումների համակարգ՝ մրցունակ գյուղատնտեսական արտադրանքի ծավալների օպտիմալացման, ընդհանուր ագրարային շուկայի պահանջների բավարարման և ագրոպարենային արտահանման աճի համար:
Ստեղծված պայմաններում, երբ շարունակվում է ռազմական սրացումն Ուկրաինայում, խնդիրը, համաձայնեք, հույժ կարևոր է, քանի որ գնալով ավելի մեծ թվով մասնագետներ և միջազգային փորձագետներ են խոսում սպասվող գլոբալ պարենային ճգնաժամի և նույնիսկ սովի սպառնալիքի մասին։ Սակայն, դատելով ամենից, Հայաստանի կառավարությանը առանձնապես չեն մտահոգում երկրի պարենային անվտանգությանը սպառնացող վտանգի ահագնացումն ու առհասարակ երկրի պարենային անվտանգության խնդիրները։ Դատեք ինքներդ…
2021 թվականի արդյունքներով գյուղատնտեսության ոլորտը հետընթաց է արձանագրել. համախառն արտադրությունը նախորդ տարվա համեմատ նվազել է 1,1%-ով: Եվ դա՝ ոլորտի պետական աջակցության բազմաթիվ ծրագրերի իրականացման մասին բարձրաստիճան պաշտոնյաների մշտական հայտարարությունների խորապատկերին։ Չնայած այն բանին, որ ոլորտի կարգավորիչը, այն է՝ էկոնոմիկայի նախարարությունը, ըստ գերատեսչության ղեկավար Վահան Քերոբյանի հայտարարությունների՝ բառացիորեն կաշվից դուրս է գալիս ագրարային ապրանքների արտադրության աճի բարձր ցուցանիշներ ապահովելու նպատակով, արդեն այս տարվա առաջին եռամսյակում գյուղատնտեսության համախառն արտադրանքի ծավալը 5,4%-ով պակաս է կազմել 2021 թվականի առաջին եռամսյակի համեմատ, իսկ նախորդ ժամանակաշրջանի համեմատ ընդհանրապես փլուզվել է ավելի քան 77%-ով։
Բուսաբուծության ոլորտում արտադրությունը կազմել է ընդամենը 75,6%, անասնաբուծության ոլորտում՝ 96,9%: Իրավիճակը փոքր-ինչ փրկում է ձկնորսության և ձկնաբուծության վիճակը, որտեղ արտադրության ծավալը կազմել է տպավորիչ 127%՝ 18,8 մլրդ դրամ ընդհանուր գումարի, բայց այստեղ հարց է ծագում, թե այդ դեպքում ինչու են ձկնամթերքի գները շարունակ աճում: Ինչևէ, տպավորություն է ստեղծվում, որ երկիրը վերադարձել է քաղցած 1990-ականներ, երբ միայն Սևանի ձուկը փրկեց մարդկանց թերսնումից։
Բուսաբուծության վերաբերյալ ավելի մանրամասն տվյալներ Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեն խոստանում է հրապարակել միայն հաջորդ եռամսյակից, իսկ այ անասնաբուծության վերաբերյալ որոշ տեղեկություններ արդեն հասանելի են: Այսպես, առաջին անհրաժեշտության կարևորագույն մթերքներ են համարվում միսը և կաթը։ Երկրում անասունների և թռչունների մորթը ս.թ. առաջին եռամսյակում (նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ) կազմել է 15,5 հազար տոննա (կենդանի քաշով) կամ 97,5%: Առավել մեծ քանակությամբ միս արտադրել են Արմավիրում (2,8 հազար տոննա), Լոռիում և Կոտայքում (2 հազարական տոննա), ամենից քիչ՝ Վայոց Ձորում (0,5 հազար տոննա)։ Ցուցանշական է, որ հազար տոննա միս արտադրել են Երևան քաղաքում։ Հայաստանի 10 մարզերից միայն երկուսում՝ Արմավիրում և Կոտայքում է մսի արտադրությունը գերազանցել 2021 թվականի ցուցանիշը։
Շատ ավելի վատ է վիճակը կաթի պարագայում։ Ընդհանուր առմամբ արտադրվել է 134,5 հազար տոննա, ինչը կազմում է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 91,7%-ը: Արտադրության անկում է գրանցվել անխտիր բոլոր մարզերում։
Այս խորապատկերին թույլ մխիթարանք է ձուն, որի արտադրությամբ մեր երկիրն արդեն երկար տարիներ ինքնաբավ է։ Այսպես, առաջին եռամսյակում Հայաստանում արտադրվել է 123,1 մլն հատ ձու, ինչը 14,7%-ով ավելի շատ է, քան 2021 թվականի նույն ժամանակահատվածում։ Այդ առումով աչքի են ընկել Շիրակի և Արագածոտնի ֆերմերները. համապատասխանաբար՝ 10,4 մլն հատ (196,2%) և 17,2 մլն հատ (179,2%)։ Իսկ բացարձակ ցուցանիշներով ամենից շատ ձու արտադրվել է Կոտայքում (32,6 մլն հատ) և Արմավիրում (31,9 մլն հատ) ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-04-18 09:55
Евросоюз помогает увеличивать госдолг Армении В июле 2021 года тогдашние глава Европейского совета Шарль Мишель и комиссар по вопросам расширения и европейской политики соседства Оливер Вархе, находясь в Ереване и в присутствии в первом случае Пашиняна, а во втором - вице-премьера Мгера Григоряна, торжественно объявили о предоставлении в ближайшие 5 лет финансовой помощи Евросоюза Армении в размере 2,6 млрд евро на реализацию 5-ти приоритетных программ (поддержка МСБ, повышение сопротивляемости Сюника, энергосбережение, зеленая повестка, городская инфраструктура).
-
2025-04-17 09:32
Перед Пашиняном в парламенте стояла четкая и понятная даже ему задача – отчитаться о результатах деятельности правительства и соответственно исполнении государственного бюджета за 2024 год. Однако неслучайно, что он львиную долю показателей почему-то сравнивал, как это принято, не с предыдущим годом или хотя бы с 2021 годом (отсчет реализации 5-летней программы правительства), а с 2018-м. Понятно же, что всегда можно выбрать такую базу для сравнений, чтобы выглядеть на ее фоне мудрым правителем. А что хорошего мог собственно сказать горе-премьер о прошлом годе?..
-
2025-04-16 09:20
Иран снимает тарифную защиту, но чем мы будем «атаковать» его рынок В эти апрельские дни на площадках Евразийской экономической комиссии (ЕЭК) проходят обсуждения различных вопросов, связанных со вступлением с 15-го мая в силу соглашения о свободной торговле между странами ЕАЭС и Ираном. В частности, обсуждаются перспективы развития сотрудничества с Ираном в области технического регулирования, оборота лекарственных средств и медицинских изделий, а также вопросы доступа сельскохозяйственной продукции из стран ЕАЭС на объемный иранский рынок (на снимке)…
-
2025-04-15 09:57
Нарушены предельные значения устойчивости экономики по госдолгу и дефициту На днях Евразийская экономическая комиссия (ЕЭК) опубликовала результаты мониторинга макроэкономических показателей, определяющих устойчивость экономического развития государств-членов ЕАЭС, включая Армению. В соответствии со статьей 63 Договора о Евразийском экономическом союзе, к основным макроэкономическим показателям, определяющим устойчивость экономического развития стран, относятся: дефицит консолидированного бюджета сектора государственного управления – не более 3% ВВП; долг сектора государственного управления – не более 50% ВВП. И насколько же устойчивым, согласно названным критериям, выглядит сегодня экономика Армении?..