2023-02-10 19:51
Ара МЕЛИКСЕТЯН
Ո՞Վ ԷԱՎԵԼԱՑՐԵԼ ԵՎ ԱՎԵԼԱՑՆՈՒՄ ԳԻՆԸ
Հայաստանի համար փորձում են «ավելացնել ճանապարհների բացման գինը»։ Այս մասին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է չորեքշաբթի օրը խորհրդարանում կառավարական ժամի ընթացքում, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն։
«Հայաստանն է 30 տարի եղել շրջափակման մեջ։ Ուրիշ որևէ մեկը այդ ճանապարհների կարիքն ավելի շատ չունի՝ ոչ Ադրբեջանը, ոչ Թուրքիան։ Եվ սա է իրականում պատճառը. քանի որ բոլորը հասկանում են, որ մենք ամենաշատն ունենք այդ ճանապարհների կարիքը, փորձում են այդ ճանապարհները բացելու գինը մեզ համար ավելացնել»,- ասաց Փաշինյանը։ Նա նշեց, որ Հայաստանը պնդում է, որպեսզի իրականացվեն եռակողմ պայմանավորվածությունները և կոչ է անում չվերագրել դրանց այն, ինչ այնտեղ չկա։ «Վերջերս Ադրբեջանի նախագահն ինքն ասաց, որ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունում միջանցք բառ չկա, այդ ես եմ ներմուծել խոսույթ։ Սրանով ամեն ինչ ասված է»,- հայտարարեց վարչապետը։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. եթե ինքդ ես ասում, որ բոլորից առավել հենց դու ունես ինչ-որ բանի կարիքը, ապա գործարքի մյուս կողմը պետք է պարզապես ուղեղից հիվանդ լինի, որպեսզի չօգտվի դրանից ու չավելացնի գինը։ Այո, մեզ առաջարկվում է հաղորդակցությունների ապաշրջափակման դիմաց վճարել Սյունիքով արտատարածքային միջանցք տրամադրելով։ Բայց այդ ինչպե՞ս է ստացվել, որ Բաքուն այդ անպարկեշտ առաջարկը համարում է տեղին և իրատեսական։
Հարցն այս բնավ հռետորական չէ։ Եվ դրա պատասխանը կարելի է գտնել Հայաստանի իշխանությունների հայտարարություններում ու քայլերում՝ սկսած 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ից։ Նախևառաջ պետք է ուշադրություն դարձնել եռակողմ հայտարարության մեջ ամրագրված թեզին, որի տակ Հայաստանը՝ հանձին Փաշինյանի, ստորագրել է։ Այս մասին խոսվել ու գրվել է բազմիցս, բայց այդուհանդերձ արժե նորից հիշել։ Ահա ուրեմն, հայտարարության 9-րդ կետում ասվում է. «Ապաշրջափակվում են տարածաշրջանում բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերը: Հայաստանի Հանրապետությունն ապահովում է տրանսպորտային հաղորդակցությունը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանների և Նախիջևանի ինքնավար հանրապետության միջև՝ երկու ուղղություններով քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և ապրանքների անխոչընդոտ տեղաշարժը կազմակերպելու նպատակով: Տրանսպորտային երթևեկության հսկողությունն իրականացնում են ՌԴ Անվտանգության դաշնային ծառայության Սահմանապահ ծառայության մարմինները»։ Չնայած այն հանգամանքին, որ Հայաստանը երբեք ոչինչ չի շրջափակել, ապաշրջափակման համատեքստում կոնկրետ պարտավորություններ է ստանձնել հենց և միայն Երևանը։ Դա արտառոց է, բայց փաստ: Եվ փաստ, որը Հայաստանի համար, ուղիղն ասենք, անհամարժեք ավելացնում է հաղորդակցությունների բացման գինը։
Այդ փաստաթղթի ստորագրումից հետո առաջին իսկ օրվանից ադրբեջանական կողմն առաջ է մղում, այսպես կոչված, Զանգեզուրի միջանցքի գաղափարը։ Զուգահեռաբար պաշտոնական Երևանը ողջ այդ ընթացքում պնդում է, որ իր համար անընդունելի է միջանցքային տրամաբանությունը։ Այդուհանդերձ մինչև վերջերս փոխվարչապետների մակարդակով բանակցություններ էին ընթանում ապաշրջափակման ծրագրի իրականացման շուրջ։ Խնդիրն այն չէ, որ բանակցություններն անիմաստ են կողմերի բացարձակ հակադիր դիրքորոշումների պայմաններում, և այդ բանակցություններին հայկական կողմի մասնակցությունն ինքնին վկայում է զիջումների նրա պատրաստակամության մասին։
Այստեղ կարևոր է նշել մեկ այլ բան. Երևանն առհասարակ համաձայնել է քննարկել հայտարարության 9-րդ կետը՝ Բաքվի կողմից փաստաթղթի գրեթե բոլոր մյուս կետերի կոպիտ խախտման խորապատկերին։ Երևանը համաձայնել և համաձայնում է բանակցել տրանսպորտային հաղորդակցությունների հարցի շուրջ, մինչդեռ Բաքուն հրաժարվել և հրաժարվում է վերադարձնել հայ գերիներին, իսկ ադրբեջանական ռազմական ստորաբաժանումները բռնազավթել են Արցախի և Հայաստանի նոր տարածքներ։ Սա, ըստ էության, նշանակում է, որ Հայաստանի իշխանության համար մնացած բոլոր հարցերը շատ ավելի անկարևոր էին, քան հաղորդակցության հարցը։ Իսկ դա առավել քան ծանրակշիռ առիթ է Ադրբեջանի համար՝ ավելացնելու Հայաստանի ապաշրջափակման գինը։
Համատեղ հայտարարության ստորագրման առաջին իսկ օրվանից Հայաստանի իշխանությունն իր տարբեր ներկայացուցիչների շուրթերով համոզում է հանրությանը, թե տարածաշրջանում տրանսպորտային հաղորդակցությունների բացումը ահռելի դրական ազդեցություն կունենա երկրի տնտեսության վրա և հսկայական օգուտ կբերի նրա քաղաքացիներին: Ահա թե ինչ էր ասում, օրինակ, Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը, երբ դեռ նոր էր նշանակվել այդ պաշտոնում 2020-ի նոյեմբերին. «Իհարկե, բաց սահմանները շատ լավ են տնտեսության համար, քանի որ մրցակցության արդյունքում ստեղծվում են ավելի որակյալ ապրանքներ, այսինքն որակով մեր տնտեսությունը կարող է հասնել համաշխարհային մակարդակի։ Եթե էժան ու որակյալ ապրանքներ են ներկրվում երկիր, ապա մեր տեղական արտադրողը ստիպված է ավելի լավը դառնալ», - նշում էր նախարարը։ Իսկ բացի այդ, պատմում էր այն մասին, որ հեռանկարում Հայաստանը կարող է օգտվել թուրքական նավահանգիստներից և ադրբեջանական շուկայից։ Սա բնավ եզակի դեպք չէ, երբ հայաստանյան իշխանության ներկայացուցիչներն այն աստիճան ինքնամոռաց էին գովազդում հաղորդակցությունների բացման գաղափարը, որ թվում էր, թե դա երկրի ճանապարհն է դեպի աննախադեպ տնտեսական հրաշք։ Իսկ Բաքվում, ակնհայտորեն, նայում էին այդ ամենին ու մտածում. եթե մենք այդքան հեքիաթային ապագա ենք առաջարկում Հայաստանին, ապա դրա դիմաց Երևանի վճարած գինն էլ պիտի հեքիաթային լինի։
Օրինակներ, թե ինչպես է հայկական իշխանությունն ինքը ավելացրել Հայաստանի ապաշրջափակման գինը, կարելի է բերել անթիվ քանակությամբ։ Հատկապես հայ-թուրքական սիրախաղի համատեքստում։ Բայց մենք դա չենք անի, որպեսզի չհոգնեցնենք ընթերցողին։ Նշենք միայն, որ Հայաստանում իշխանության ղեկին այս թիմի բուն առկայությունն արդեն իսկ բավարար հիմք է Բաքվի համար, որպեսզի, մասնավորապես, ավելացնի ապաշրջափակման գինը։ Պատերազմում պարտված թիմի, Արցախը հանձնած թիմի, Հայաստանի պետական և ազգային շահերի ոլորտում որևէ կարմիր գիծ չտեսնող թիմի։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-20 09:10Министр финансов Армении Ваге Ованнисян на пресс-конференции ответил на вопрос - обсуждаются ли в контексте влияния на армянскую экономику сценарии открытия границы с Турцией и мирного урегулирования с Азербайджаном, передает АРКА. "Обсуждения были, в том числе в рамках исследований, которые проводились в Совете безопасности. Но такие сценарии не заложены в основу среднесрочной программы расходов, потому что возможны очень большие отклонения", - сказал Ованнисян. По его словам, власти Армении руководствовались двумя-тремя основными сценариями. "Лично я верю в то, что это произойдет, и не очень поздно, но скорость и поэтапность процесса будут определять уровень его последствий", - сказал Ованнисян, добавив, что ввиду высокой неопределенности возможные развития не учитываются в экономических прогнозах. По его словам, есть несколько исследований, которые связаны со сценариями изменения товаропотока и влияния на экономику. "Это не только финансовый вопрос. Есть общие показатели того, как данное изменение скорости или администрирования повлияет на ВПП. Все зависит от того, какие изменения произойдут после открытия (армяно-турецкой границы - ред.), - сказал Ованнисян. - Будут ли производиться в Армении товары, которые будут экспортироваться в Турцию или Азербайджан или наоборот? Здесь также есть вопросы, на которые трудно ответить на данном этапе".
-
2025-06-17 09:40Вот уже больше месяца алкогольная продукция армянских производителей, и в частности коньяк, не может добраться до российских потребителей. Десятки машин с алкогольным грузом застряли на грузинской таможне. Ситуация, разумеется, получила широкий резонанс и даже привлекла внимание правительства Армении. Но единственное, что смогли предпринять армянские чиновники, так это притормозить выезд из Армении фур с алкогольной продукцией.
-
2025-06-16 09:18Недавно начальник армянского правительства самозабвенно доказывал себе и все остальным, что с наступлением «бархата» жить в стране стало лучше. Даже вычислил, что лучше стало на 50%. Далеко не все граждане разделяют эту точку зрения и, мягко говоря, сильно сомневаются в таком радикальном улучшении своей жизни. И на то есть масса причин. Одна из них заключается в том, что, несмотря на определенный рост зарплат, цены на потребительских рынках растут с бешеной скоростью. И это подтверждается даже официальной статистикой.
-
2025-06-14 10:15Станция «Ачапняк» Ереванского метрополитена будет построена, самое трудное пройдено, заявил мэр Еревана Тигран Авинян в парламенте, передает АРКА. «Проект строительства новой станции - впервые в новейшей истории Армении, является одним из самых сложных. Два дня назад он прошел комплексную экспертизу, на которую было потрачено семь месяцев», - отметил Авинян в среду на обсуждении отчета о выполнении госбюджета РА за 2024 год. По его словам, такого рода проекта в стране не было более 40 лет. «Для его осуществления потребуется определенное время, однако я без устали уверенно говорю вам, что эта станция будет построена. Нам остается всего лишь грамотно организовать конкурс и выделить соответствующее финансирование, а потом уже провести конкурс на технический надзор», - сказал Авинян.