2023-03-08 08:05
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ԶԲՈՍԱՇՐՋՈՒԹՅՈՒՆ. ՀԵՔԻԱԹՆԵՐ ԵՎ ԻՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
2022 թվականին Հայաստանից Եգիպտոս զբոսաշրջային այցելությունների թիվը գերազանցել է 100 հազարը, հակառակ ուղղությամբ ցուցանիշներն աննշան են։ Այս մասին մամլո ասուլիսում հայտնել է Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի նախագահ Մեխակ Ապրեսյանը, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն։
«Դա մեր բնակչության մոտ 3 տոկոսն է։ Այժմ մենք ակնկալում ենք համաչափ թվով այցելություններ եգիպտական կողմից, իսկ դա բավական մեծ թիվ է՝ մոտ 3 մլն մարդ»,- ասել է Ապրեսյանը։ Սակայն, անդրադառնալով առկա տվյալներին, նա նշել է, որ Եգիպտոսից Հայաստան այցելությունների թիվը դեռ փոքր է, բայց հույս կա, որ վիզային ռեժիմի պարզեցման և այլ աշխատանքների շնորհիվ հոսքը կավելանա:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. թե որտեղից Ապրեսյանին այդպիսի հույսեր, դժվար է ասել։ Իսկ նրա բերած փաստարկը, թե իբր՝ եթե Հայաստանի քաղաքացիների 3%-ը հանգստանում է Եգիպտոսում, ապա եգիպտացիների 3%-ն էլ կարող է հանգստանալ Հայաստանում, ուղղակի անհեթեթ է։ Նույն հաջողությամբ, նույն տրամաբանությամբ, կարելի է հայտարարել, թե անցած տարի Հայաստանից տարբեր ուղղություններով մեկնել է 1 մլն 138 հազար զբոսաշրջիկ։ Իսկ դա Հայաստանի բնակչության 37%-ն է։ Համապատասխանաբար, հիմքեր ունենք հուսալու, թե մոլորակի բնակչության 37%-ը կարող է գալ Հայաստան։ Հեռանկարը, համաձայնեք, ծայրահեղ «հավակնոտ» է։
Մեխակ Ապրեսյանի հույսը՝ կապված 3 միլիոն եգիպտացի զբոսաշրջիկների Հայաստան գալու հնարավորության հետ, անհեթեթ է նաև այն պարզ պատճառով, որ անցած տարի նրանք (եգիպտացի զբոսաշրջիկները) ընդամենը 1681 էին։ Ինչպե՞ս կարելի է, ունենալով այդպիսի բազային ցուցանիշ, 3 միլիոն ակնկալել հեռանկարում։ Թեպետ, հայտնի է՝ ինչպես։ Բավական է հիշողության մեջ թարմացնել մի քանի տարի առաջ Նիկոլ Փաշինյանի պատմած հեքիաթը թավշե կառավարության առաջիկա 30 տարիների ծրագրերի մասին։ Այդ «հիմնարար աշխատության» առանձին գլուխ նվիրված էր զբոսաշրջությանը, և դրա հեղինակի՝ Փաշինյանի վարկածով, 2050 թվականին Հայաստան զբոսաշրջային այցելությունների թիվը պետք է հասած լինի 15 միլիոնի։ Ըստ երևույթին, Ապրեսյանը տարվել է այդ հեքիաթներով և այժմ դրանց (հեքիաթների) մոտիվներով է գնահատում Հայաստանի զբոսաշրջային ներուժը առանձին վերցրած եգիպտական ուղղությամբ։
Մինչդեռ, հաշվի առնելով անցած տարվա զբոսաշրջային վիճակագրությունը, շատ ավելի իրատեսական են պատկերանում այլ աղբյուրներից զբոսաշրջային այցելությունների հեռանկարները։ Աղբյուրներ, որոնք, ուղիղն ասենք, բնավ ամենահրապուրիչը չեն՝ Հայաստանի պետական շահերի տեսանկյունից։
Նախևառաջ՝ խոսքը Ադրբեջանի մասին է։ Հենց այն երկրի, որը զավթում է ՀՀ տարածքի հարյուրավոր քառակուսի կիլոմետրեր, պարբերաբար սադրանքներ կազմակերպում սահմանին, ցեղասպան քաղաքականություն իրականացնում արցախցիների նկատմամբ։ Դե, և բացահայտ հավակնում է Հայաստանի ողջ տարածքին։ Եվ ահա, ինչպես պարզվում է, անցած տարի Հայաստան է այցելել ադրբեջանցի 5 զբոսաշրջիկ։ Իհարկե, դա այնքան էլ շատ չէ: Բայց չմոռանանք, որ անցած տարին նշանավորվեց Հայաստանի նկատմամբ Ադրբեջանի հերթական ռազմական ագրեսիայով, որը հարյուրավոր հայ զինվորների կյանք խլեց։ Չմոռանանք, որ այդ ագրեսիան հսկայական վնաս հասցրեց, այդ թվում՝ Հայաստանի զբոսաշրջության ոլորտին, վերածելով, մասնավորապես, Ջերմուկը նախ ռազմական գործողությունների գոտու, իսկ հետո՝ մշտական ռազմական սպառնալիքի տակ գտնվող տարածքի։ Եվ ահա այս խորապատկերին ադրբեջանցիները, դեռևս 5 մարդ թվաքանակով, հանգստացել են Հայաստանում։ Եվ ակնհայտ է, որ այդ ադրբեջանցիները համարել են, թե հանգստանում են իրենց հողի վրա։
2022 թվականը թռիչքային տարի էր նաև Թուրքիայի քաղաքացի զբոսաշրջիկների ներհոսքի առումով։ Ընդհանուր առմամբ եղել է 9479 այց։ 2021-ի համեմատ ցուցանիշն աճել է 2,5 անգամ։ Բայց այստեղ, թերևս, արժե ուշադրություն դարձնել ոչ միայն Հայաստան հանգստանալու եկած Թուրքիայի քաղաքացիների թվի աճին, այլև նրանց որակին։ Հիշենք միջադեպը Վեդիում, որտեղ թուրք ամուսնական զույգը վիրավորում էր հայերին, ծածանում թուրքական դրոշը՝ ծեծկռտուք հրահրելով տեղի բնակիչների հետ…
Եգիպտոսից զբոսաշրջիկների հավանական 3-միլիոնանոց ներհոսքի մասին հեքիաթներն, իհարկե, ուրախալի են հնչում։ Սակայն ամենևին ուրախալի չէ, որ առավել քան ակնհայտ է նման բազմամիլիոնանոց զբոսաշրջային ներհոսքի հնարավորությունը, միայն թե՝ Ադրբեջանից և Թուրքիայից։ Այն երկրներից, որոնց հասարակությունները համարում են Հայաստանն իրենց կալվածքը և թույն են շնչում հայերի նկատմամբ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-20 09:10Министр финансов Армении Ваге Ованнисян на пресс-конференции ответил на вопрос - обсуждаются ли в контексте влияния на армянскую экономику сценарии открытия границы с Турцией и мирного урегулирования с Азербайджаном, передает АРКА. "Обсуждения были, в том числе в рамках исследований, которые проводились в Совете безопасности. Но такие сценарии не заложены в основу среднесрочной программы расходов, потому что возможны очень большие отклонения", - сказал Ованнисян. По его словам, власти Армении руководствовались двумя-тремя основными сценариями. "Лично я верю в то, что это произойдет, и не очень поздно, но скорость и поэтапность процесса будут определять уровень его последствий", - сказал Ованнисян, добавив, что ввиду высокой неопределенности возможные развития не учитываются в экономических прогнозах. По его словам, есть несколько исследований, которые связаны со сценариями изменения товаропотока и влияния на экономику. "Это не только финансовый вопрос. Есть общие показатели того, как данное изменение скорости или администрирования повлияет на ВПП. Все зависит от того, какие изменения произойдут после открытия (армяно-турецкой границы - ред.), - сказал Ованнисян. - Будут ли производиться в Армении товары, которые будут экспортироваться в Турцию или Азербайджан или наоборот? Здесь также есть вопросы, на которые трудно ответить на данном этапе".
-
2025-06-17 09:40Вот уже больше месяца алкогольная продукция армянских производителей, и в частности коньяк, не может добраться до российских потребителей. Десятки машин с алкогольным грузом застряли на грузинской таможне. Ситуация, разумеется, получила широкий резонанс и даже привлекла внимание правительства Армении. Но единственное, что смогли предпринять армянские чиновники, так это притормозить выезд из Армении фур с алкогольной продукцией.
-
2025-06-16 09:18Недавно начальник армянского правительства самозабвенно доказывал себе и все остальным, что с наступлением «бархата» жить в стране стало лучше. Даже вычислил, что лучше стало на 50%. Далеко не все граждане разделяют эту точку зрения и, мягко говоря, сильно сомневаются в таком радикальном улучшении своей жизни. И на то есть масса причин. Одна из них заключается в том, что, несмотря на определенный рост зарплат, цены на потребительских рынках растут с бешеной скоростью. И это подтверждается даже официальной статистикой.
-
2025-06-14 10:15Станция «Ачапняк» Ереванского метрополитена будет построена, самое трудное пройдено, заявил мэр Еревана Тигран Авинян в парламенте, передает АРКА. «Проект строительства новой станции - впервые в новейшей истории Армении, является одним из самых сложных. Два дня назад он прошел комплексную экспертизу, на которую было потрачено семь месяцев», - отметил Авинян в среду на обсуждении отчета о выполнении госбюджета РА за 2024 год. По его словам, такого рода проекта в стране не было более 40 лет. «Для его осуществления потребуется определенное время, однако я без устали уверенно говорю вам, что эта станция будет построена. Нам остается всего лишь грамотно организовать конкурс и выделить соответствующее финансирование, а потом уже провести конкурс на технический надзор», - сказал Авинян.