ՔՆՆԱՐԿՎԵԼ ԵՆ ԱՊՀ ԵՐԿՐՆԵՐՈՒՄ ՌԱԴԻՈԱԿՏԻՎ ԹԱՓՈՆՆԵՐԻ ՀԵՏ ՎԱՐՎԵԼՈՒ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ
Աշխատած միջուկային վառելիքի, ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելու և միջուկային ու ճառագայթային վտանգավոր օբյեկտները շահագործումից հանելու հարցերով ԱՊՀ մասնակից պետությունների բազային կազմակերպության գործունեության շրջանակում Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում տեղի է ունեցել բաց սեմինար ՝ նվիրված միջուկային բեք-Էնդի բնագավառում տեխնիկական լուծումների և տեխնոլոգիաների զարգացման հարցերին: Որպես միջոցառման կազմակերպիչներ հանդես են եկել «Ռոսատոմի» վառելիքային «ՏՎԷԼ» ընկերությունը, որը նաև հանդիսանում է միջուկային օբյեկտները շահագործումից հանելու ռուսական միջուկային ճյուղի ինտեգրատոր և ԱՊՀ երկրների միջուկային ժառանգության վերացման հարցերով բազային կազմակերպություն, ինչպես նաև՝ «Ռոսատոմ – Միջազգային ցանց» մասնավոր հաստատությունը:
Միջոցառմանը մասնակցել են ավելի քան 50 փորձագետներ Հայաստանից, Բելառուսից, Ղազախստանից, Ղրղզստանից, Ռուսաստանից և Ուզբեկստանից: Սեմինարի հիմնական թեման ռադիոակտիվ թափոնների (ՌԱԹ) խնդրի լուծմանը համալիր մոտեցումների քննարկումն էր: Քննարկվել են նաև տեխնոլոգիաների զարգացմանն ուղղված համատեղ նախագծերի իրականացման հեռանկարային ուղղությունները:
Փորձագետները փոխանակել են իրենց փորձը և կիսվել ռադիոակտիվ թափոնների (ՌԱԹ) հետ վարվելու ազգային համակարգերի զարգացման, ՌԱԹ-ի վերջնական մեկուսացման և նորմատիվ կարգավորման համար ենթակառուցվածքի զարգացման, ինչպես նաև ատոմային էներգիայի օբյեկտների շահագործումից դուրս բերման ռիսկերի կառավարման լավագույն պրակտիկաներով ՝ Հայաստանի, Բելառուսի, Ռուսաստանի և Ուզբեկստանի փորձի օրինակով: Բացի այդ, քննարկվել են թվային տեխնոլոգիաների առավել լայն կիրառման, ինչպես նաև կադրերի մասնագիտական պատրաստման հարցեր: Մասնակիցների շրջանում մեծ հետաքրքրություն է առաջացրել հասարակության հետ աշխատանքի՝ բնակչության հետ բաց շփման թեման:
«Միջուկային օբյեկտները շահագործումից հանելու բնագավառում նախագծերի իրականացումը համալիր սիներգետիկ ազդեցություն ունի ինչպես բնապահպանության բնագավառում, այնպես էլ տեխնոլոգիաների կատարելագործման և, ընդհանրապես, սոցիալ-տնտեսական զարգացման առումով։ Սեմինարի ընթացքում ռուս մասնագետները ներկայացրել են ՌԱԹ–ի հետ վարվելու իրենց առաջադեմ մշակումները, որոնք հետաքրքիր կլինեն հայ գործընկերների համար», - նշել է «ՏՎԷԼ» ԲԸ շահագործումից հանելու ծրագրերի տնօրեն Էդուարդ Նիկիտինը։
Միջոցառման արդյունքում Բազային կազմակերպության 2025 թվականի աշխատանքային ծրագիրը համալրվել է խնդրահարույց ՌԱԹ-ների վերամշակման, ԱՊՀ երկրներից երիտասարդ մասնագետների և փորձագետների ներգրավմամբ հասարակական բնապահպանական փորձաքննության անցկացման և տարածքների կամ օբյեկտների ռեկուլտիվացման համար արտադրական բազայի կատարելագործման խնդիրներով: Սեմինարի ընթացքում մասնակիցներն առաջարկել են շարունակել ԱՊՀ մասնակից պետությունների տարածքում ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելու տեխնոլոգիաների միասնական ռեեստրի ձևավորումը՝ առաջավոր պրակտիկաների հետագա տարածման համար:
Բացի այդ, սեմինարի մասնակիցների համար կազմակերպվել է տեխնիկական շրջայց Հայկական ԱԷԿ-ում։ Կայան կատարած այցելության ընթացքում փորձագետները քննարկել են ենթակառուցվածքի հետագա զարգացումը՝ կայանի տարածքում ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելու համար:
«ՏՎԷԼ» ԲԸ-ն 2019 թվականից հանդիսանում է ճյուղային ինտեգրատոր «Միջուկային և ճառագայթային վտանգավոր օբյեկտների շահագործումից հանում և հարակից ռադիոակտիվ թափոնների կառավարում» բիզնեսի ուղղությամբ: Ինտեգրատորը համախմբում է ճյուղի իրավասություններն ու հանձնարարականները, իրականացնում է նոր տեխնոլոգիաների մշակում և փորձարկում, իրականացնում է աշխատանքի բոլոր փուլերը՝ շահագործումից հանելու նախապատրաստումից և իրականացումից մինչև հարակից ՌԱԹ-ների հետ վարվելը և տարածքների վերականգնումը:
2021 թվականին ԱՊՀ տնտեսական խորհրդի որոշմամբ «ՏՎԷԼ» ԲԸ նշանակվել է ԱՊՀ մասնակից պետությունների բազային կազմակերպություն՝ աշխատած միջուկային վառելիքի, ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելու և ՄՌԱՕ շահագործումից հանելու հարցերով։ Բազային կազմակերպությունն աջակցություն է ցուցաբերում ԱՊՀ մասնակից պետություններին բազմակողմ և երկկողմ համագործակցության շրջանակներում՝ ՄՎԹ, ՌԱԹ հետ վարվելու և ՄՃՎՕ ՇՀ խնդիրները համալիր լուծելու և ՄՃՎՕ-ների հարթակներում կոնկրետ նախագծեր իրականացնելու նպատակով: http://www.tvel.ru.
ԱՊՀ մասնակից պետությունների բազային կազմակերպությունը մշտական հիմունքով աշխատանք է տանում միջուկային և ռադիոակտիվ թափոնները շահագործումից հանելու, ինչպես նաև ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելու բնագավառում նորագույն մշակումների տարածման լավագույն փորձի որոնման և տարածման համար քննարկումների հարթակների ստեղծման ուղղությամբ:
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-03-13 10:42
Политические преследования в отношении оппозиции имели и имеют для ГД одну цель: сохранить свое губительное для нации правление и поставить его на службу интересам Азербайджана и Турции, и следующий сезон репрессивных шоу – для отвлечения внимания народа от всего этого, написал на своей странице в ФБ член Исполнительного органа РПА Артак Закарян, добавив: беда в том, что Армения стоит перед угрозой новых тяжких вызовов… Публикацию полностью приводим ниже.
-
2025-03-13 09:51
Даже в этой ситуации у Армении есть исключительный ресурс в лице проживающих в Спюрке и работающих в различных структурах влиятельных армян, которые наверняка задействуют свои ресурсы для Армении, если увидят, что государство заинтересовано в усилиях по предотвращению довольно опасных процессов, однако сегодня Армения не применяет эти исключительные и важные рычаги, хотя Азербайджан становится все более агрессивным и опасным, написала в своем ТГ-канале эксперт по Азербайджану Татевик Айрапетян.
-
2025-03-12 11:18
ЕС в состоянии шока пытается решить вопрос собственного зонтика безопасности, разворот в сторону Москвы чреват потерей электората, и остается только Эрдоган, который имеет наибольшее влияние на Алиева и, наверное, может ценой новых уступок со стороны Армении отговорить его от запланированного акта агрессии против Армении, написал на своей странице в ФБ член инициативы «Айакве» Менуа Согомонян, коснувшись интервью Пашиняна представителям турецких СМИ.
-
2025-03-12 11:00
Пространство культуры и искусства всегда балансирует на грани миров - реального и идеального. И эта приоткрытая завеса тайны, формируемая искусством, манит человека и не дает ему потеряться в рутине жизни и проблем. Именно таким окном в параллельный мир стала прошедшая недавно в арт-пространстве павильона N68 "Армения" на ВДНХ персональная выставка известной художницы Нелли Даниелян под названием "Грезы". Выставка открылась 15 декабря 2024 года и длилась до 1 марта 2025 года. Волшебство и торжество магии цвета - такими словами можно выразить атмосферу этой выставки.