2024-12-17 15:55
Ара МЕЛИКСЕТЯН
0
ՈՉ ԹԵ ՍՊԱՌՆԱԼԻՔ, ԱՅԼ ՓԱՍՏ
Թուրքիայի հետ առևտրային կապերի վերականգնման դեպքում Հայաստանի տնտեսությունը կհայտնվի թուրքական էքսպանսիայի վտանգի տակ, համարում է Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի (CCAF) համանախագահ, ՀՅԴ բյուրոյի անդամ Մուրադ Փափազյանը, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն:
«Երեվանի հետ հարաբերությունների կարգավորումից հետո բավական է Անկարան Հայաստանի տնտեսության մեջ ներդնի ընդամենը 2,5 մլրդ դոլար, որպեսզի լիակատար վերահսկողություն հաստատի նրա նկատմամբ»,- ասել է Փափազյանը շաբաթ օրը Երևանում կայացած «Հայաստան–Թուրքիա հարաբերություններ. սպառնալիք, թե՞ հնարավորություն» խորհրդաժողովում: Նրա կարծիքով, առաջին փուլում Հայաստանի շուկան կլցվի թուրքական էժան ապրանքով, ինչն անխուսափելիորեն դուրս կմղի հայ արտադրողներին, հաջորդ քայլը կլինի տեղական ընկերությունների ու ձեռնարկությունների գնումն էժան գներով:
«Թուրք ներդրողները կսկսեն յուրացնել այնպիսի առանցքային ոլորտներ, ինչպիսիք են հյուրանոցային և զբոսաշրջային բիզնեսը, իսկ հետո կզբաղվեն նաև բանկային մասնահատվածով»,- համոզված է փորձագետը:
Նա համարում է, որ 2,5 մլրդ դոլարի ներդրումը բավարար կլինի, որպեսզի Թուրքիան վերահսկողության տակ վերցնի Հայաստանի տնտեսության զգալի մասը, ինչն էլ իր հերթին սպառնալիք կստեղծի նրա անկախության համար:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ, ՄՈՒՐԱԴ ՓԱՓԱԶՅԱՆԸ ՍԿԶԲՈՒՆՔՈՐԵՆ ԻՐԱՎԱՑԻ Է։ ՍԱԿԱՅՆ ՄԻ ՀԱՐՑՈՒՄ ՆԱ ՍԽԱԼՎՈՒՄ Է։ Իրականում թուրքական առևտրատնտեսական էքսպանսիան ամենևին էլ հավանական սպառնալիք չէ, այլ առկա գործընթաց։ Միայն անցյալ տարի Թուրքիան ավելի քան 6 անգամ ավելացրել է արտահանումը Հայաստան։ Փաստորեն թուրքական արտահանման ծավալների աճի տեմպերով Հայաստանը զբաղեցրել է առաջին տեղը. աշխարհի ոչ մի երկրում թուրքական արտահանումն այնքան չի աճել, որքան Հայաստանում: Եվ նկատենք, որ ինչ-որ հսկայական ներդրումներ դա չի պահանջել։
Ներկայացնենք մի քանի վիճակագրական ցուցանիշներ, որոնք հստակ ցույց են տալիս նույն այդ թուրքական էքսպանսիան, ինչպես ասում են՝ գործողության մեջ։ Նախորդ տարի Հայաստանը 337 միլիոն դոլարի ապրանք է ներկրել Թուրքիայից։ Ընթացիկ տարվա 10 ամիսների ընթացքում ներկրվել է 271 միլիոն դոլարի թուրքական ապրանք, ակնհայտ է, որ տարվա արդյունքներով այդ ցուցանիշը կավելանա։ Հայաստան են ներկրվում հիմնականում պատուհանների թուրքական ալյումինե շրջանակներ, ցիտրուսային մրգեր, հագուստ, կենցաղային տեխնիկա: Փաստորեն Հայաստանի նկատմամբ տրանսպորտային շրջափակման իրականացման պայմաններում Թուրքիան առանց առանձնակի դժվարության մեր երկիր է արտահանում տարեկան մոտ մեկ միլիարդ դոլարի ապրանք։
Մինչդեռ բոլորովին այլ իրավիճակ է տիրում Հայաստանից Թուրքիա արտահանման ոլորտում։ Այսպես, անցած տարի Հայաստանից Թուրքիա արտահանվել է 6 միլիոն դոլարի ապրանք։ Այսինքն՝ 56 անգամ ավելի քիչ, քան ներկրված թուրքական արտադրանքը։ Նույն թվականին Թուրքիա հայկական արտադրանքի արտահանման և Հայաստան թուրքական արտադրանքի ներկրման տարբերությունը հասել է բացարձակ աներևակայելի նիշի. հայկական արտադրանք արտահանվել է 682 անգամ ավելի քիչ, քան ներկրվել է թուրքականը։
Իհարկե, հայկական սպառողական շուկաները միշտ էլ հեղեղված են եղել թուրքական արտադրանքով։ Բայց արտահանման-ներկրման բացասական հաշվեկշիռը նման մասշտաբների երբեք չի հասել։ Եթե սա առևտրատնտեսական էքսպանսիա չէ, ապա ի՞նչ է ընդհանրապես։
Ահավասիկ Մուրադ Փափազյանը հավաստիացնում է, որ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումից հետո առաջին փուլում հայկական շուկան կլցնեն թուրքական ապրանքները՝ դուրս մղելով տեղական արտադրողների արտադրանքը։ Բայց ախր այդ փուլը վաղուց անցել է, ընդ որում՝ առանց կարգավորման գործընթացի։ Ահավասիկ Մուրադ Փափազյանը պնդում է, որ 2,5 միլիարդ դոլարի թուրքական ներդրումները Անկարային հնարավորություն կտան լիակատար վերահսկողություն հաստատել Երևանի նկատմամբ: Կրկնեմ, իրականում այդ ներդրումների կարիքը չկա նման վերահսկողության համար։ Այն էլ բավական է, որ Երևանը վերջնականապես փչացնի հարաբերություններն իր հիմնական առևտրատնտեսական գործընկերոջ հետ՝ ի դեմս Մոսկվայի. գործընկեր, որից այսօր կախված է Հայաստանի առնվազն պարենային անվտանգությունը, չենք խոսում արդեն էներգետիկ, տնտեսական անվտանգության ու այլևայլի մասին։ Եվ ումի՞ց ենք այդժամ կախված լինելու։
Իրականում խնդիրն այն չէ, որ թուրքական առևտրատնտեսական էքսպանսիան կատարված փաստ է։ Իրականում խնդիրը նույնիսկ այն չէ, թե կհայտնվի արդյոք Հայաստանը Թուրքիայի վերահսկողության տակ։ Խնդիրն այն է, որ մերօրյա Հայաստանում գնալով աճում է նրանց թիվը, ում այդ հեռանկարներն առանձնապես չեն մտահոգում…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-12-24 13:27Надо выйти за рамки существующей логики благотворительности. Мы должны принять такой закон о благотворительности, чтобы Армения перестала быть основным направлением экспорта товаров second hand, это неприемлемо, это прямо противоречит логике и идеологии, которые мы реализуем. Об этом заявил на заседании правительства 19 декабря премьер-министр Армении Никол Пашинян, передает NEWS.am. «Я против получения какой-либо помощи или поддержки во всех подобных случаях. Даже если она прибыла в Республику Армения, стоит на таможне, ничего, пусть заберут все с таможни обратно. В мире очень много стран, которые в этом нуждаются, и для них не проблема принять использованные, изношенные, полуиспорченные товары. Я предупредил представителей Комитета государственных доходов Армении о том, что подобных случаев быть не должно, а если есть какие-то особые случаи, то мне об этом обязательно нужно доложить», - сказал Пашинян. Он признался в том, что были времена, когда для Армении это было важно. «Думаю, нам следует считать эту страницу закрытой и принять новый закон о благотворительности, где будет очень четкая и строгая логика. Слово «благотворительность» в нашей стране должно иметь такое же значение, как в передовых и развитых странах», - заключил премьер-министр.
-
2024-12-21 10:09После полной делимитации границы не будет необходимости в присутствии третьих сил на каком-либо участке армяно-азербайджанской границы, заявил премьер-министр Армении Никол Пашинян. «Республика Армения предлагает такую логику», - сказал он в интервью агентству «Арменпресс», комментируя заявление президента Азербайджана Ильхама Алиева о том, что одно из двух разногласий между Ереваном и Баку в контексте подписания мирного договора касается неразмещения сил третьих стран на границе Армения-Азербайджан. Пашинян отметил, что армянская сторона предлагает распространить положение о неразмещении сил третьих стран на делимитированные участки армяно-азербайджанской границы. «И это логично, поскольку риск эскалации на этих участках значительно снижается за счет делимитации, если не сказать, снижается до минимума», - сказал он.
-
2024-12-20 09:40Членство Армении в ЕАЭС не мешает экспорту и привлечению инвестиций из стран ЕС, заявил вице-премьер Мгер Григорян на обсуждении "Вызовы и возможности в преддверии 2025 года".
-
2024-12-17 09:18
В случае восстановления торговых связей с Турцией экономика Армении окажется под угрозой турецкой экспансии, считает сопредседатель Координационного совета армянских организаций Франции (CCAF), член бюро АРФ "Дашнакцутюн" Мурад Папазян, передает АРКА. "После нормализации отношений с Ереваном, Анкаре достаточно инвестировать в экономику Армении всего $2,5 млрд, чтобы установить над ней полный контроль", - сказал Папазян в субботу на конференции «Отношения Армения–Турция: угроза или возможность» в Ереване. По его мнению, на первом этапе рынок Армении заполнят дешевые турецкие товары, что неизбежно вытеснит армянских производителей, следующим шагом станет скупка местных компаний и предприятий по бросовым ценам. «Турецкие инвесторы начнут осваивать такие ключевые сферы, как гостиничный и туристический бизнес, а затем займутся и банковским сектором», - убежден эксперт. Он считает, что инвестиций в $2,5 млрд будет достаточно, чтобы Турция взяла под контроль значительную часть экономики Армении, что в свою очередь создаст угрозу для ее независимости.