«Մենք չպետք է թույլ տանք Ադրբեջանին ահաբեկել հարևաններին»
Հայ Դատի հանձնախմբի ներկայացուցիչ Էլիզաբեթ Չուլջյանը հայտարարել է, որ ԱՄՆ Կոնգրեսը առաջին անգամ կայացրել է արցախամետ որոշում, իհարկե մինչ այդ Արցախին տարիներ շարունակ ցուցաբերված մարդասիրական օժանդակության վերաբերյալ որոշումները չհաշված: Խոսքը կոնգրեսական Ջուդի Չուի առաջարկած նախաձեռնությանը հավանություն տալու մասին է, որը վերաբեում է դեռևս 2015 թվականից կոնգրեսականներ Ռոյի և Էնգելի ներկայացրած առաջարկը պաշտպանող լրացմանը:
Իսկ Ռոյի և Էնգելի առաջարկը վերաբերում էր հայ-ադրբեջանական սահմանի երկայնքով հրադադարի պահպանման մեխանիզմների տեղակայմանը: Այդ առաջարկը հնչել էր դեռևս 2015-ի աշնանը, երբ Բաքուն մի քանի տարի շարունակ ինտենսիվորեն լարում էր իրավիճակը, մեծացնում ագրեսիայի կալիբրը:
2016 թվականի ապրիլյան քառօրյայից հետո այդ առաջարկը գործնականում դրվեց Վիեննայի հանդիպման սեղանին, սակայ հետո մի շարք հանգամանքների բերումով այն հետ մղվեց: Դրան ոչ միայն Ադրբեջանն էր դեմ, այլ նաև Ռուսաստանը, որն այդ մեխանիզմի տեղակայման հետևանքով կորցնում է կոնֆլիկտի քաղաքական կառավարման մենաշնորհը կամ գերիշխող դիրքը: Ադրբեջանը դեմ է, քանի որ մեխանիզմները համարում է ստատուս-քվոյի փաստացի ամրագրում և չանաչում:
Հայաստանում թավշյա հեղափոխությունից հետո, 2016-17 թվականների գործընթացի հետևանքով բավականին հետին պլան մղված Վիեննայի պայմանավորվածությունների փոխարեն օրակարգ եկավ Դուշանբեի սեպտեմբերյան պայմանավորվածությունը: Մի քանի ամիս շարունակ Ալիևը հավատարիմ էր դրան և զարմանալիորեն փորձեց իրավիճակը լարել Վաշինգտոնում հունիսի սկզբին սպասվող արտգործնախարարական հանդիպումից առաջ:
Երևանը հայտարարեց, որ այդ դեպքում Վաշինգտոնի հանդիպումը ստանում է օրակարգային հստակ գերակայություն, թերևս ակնարկելով, որ Դուշանբեն մոռանալու արագայում Երևանը Բաքվին կսկսի հիշեցնել Վիեննան: Հայաստանի արտգործնախարարը միաժամանակ հայտարարեց, որ լարվածության դեպքում հարկ կլինի խոսել Դուշանբե պլյուսի մասին:
Երևանն այդպիսով Բաքվին առաջարկում է կարկանդակ կամ մտրակ: Եթե Բաքուն շարունակում է պարբերաբար դիմել մարդասպանության շանտաժի, ապա օրակարգ է բերվում, և թերևս արդեն առանց որևէ երկիմաստության՝ Վիեննայի հարցը, մեխանիզմների պահանջը: Եթե Բաքուն չի գնում շանտաժի մարտավարության, ապա Երևանը կարող է բավարարվել Դուշանբեով՝ Բաքվին թույլ տալով չկանգնել Վիեննայի փաստի առաջ:
Այդ ֆոնին Միացյալ Նահանգների Կոնգրեսը հղում է երկու առանցքային ազդակ՝ հավանության արժանացնելով մի կողմից Չուի լրացումը Էնգելի և Ռոյի դեռևս 2015-ի առաջարկին, այդպիսով ցույց տալով Բաքվին, որ Նահանգների քաղաքական օրակարգում էլ այն մոռացված չէ,և Ներկայացուցիչների պալատում հավանության է արժանանում ևս մեկ նախաձեռնություն՝ Բրեդ Շերմանի, որը վերաբերում է Ստեփանակերտի օդանավակայանին: Դրանով նախատեսվում է արգելել Նահանգների այնպիսի զենքի տրամադրում Բաքվին, որը կունենա քաղաքացիական օդանավեր խփելու հնարավորություն:
Ստեփանակերտի օդանավակայանի համատեքստում արվող նախաձեռնությունը Նահանգների ակնարկն է Բաքվին թերևս ՙմեխանիզմներ պլյուս՚ տարբերակով:
Կոնգրեսի քաղաքականությունն իհարկե զգալիորեն տարբեր է Սպիտակ տան վարչակազմի քաղաքականությունից, սակայն միևնույն ժամանակ հատկանշական է այն, որ ազդակները հղվում են հենց օրենսդիր մակարդակում, որն ամերիկյան քաղաքական համակարգի թերևս ամենաանզիջում և կարծր մակարդակն է: Ի վերջո հատկանշական է նաև այն, որ դա հաջորդում է Վաշինգտոնում արտգործնախարարների հանդիպմանը, որի շրջանակում երկու արտգործնախարարներին առանձին-առանձին ընդունել էր նաև ՙբազեն՚՝ Ջոն Բոլթոնը, որը ևս այսպես ասած կարծր և անզիջում գործչի համարում ունի: Այլ կերպ ասած, Կոնգրեսի որոշումներում կամ Բաքվին հղված ազդակերում ուղղակի, թե անուղղակի, բայց ՙթևածում՚ է Բոլթոնի ոգին և շունչը:
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-14 15:51
Верховный лидер Ирана Али Хаменеи назначил Маджида Мусави командующим военно-космическими силами Корпуса стражей исламской революции Ирана, отвечающими за ракетный потенциал республики.
-
2025-06-14 15:48
Иран официально уведомил Францию, Великобританию и США о том, что он начнет очень масштабные атаки против Израиля, сообщает Telegram-канал Mehr.
-
2025-06-14 15:47
Азербайджан ожидает от Армении конкретных шагов по реализации Зангезурского коридора, который имеет стратегическое значение для всего региона. об этом заявил помощник президента Азербайджана Хикмет Гаджиев, выступая на панельной дискуссии «Средний коридор: новая геополитическая и экономическая линия жизни» в рамках форума GLOBSEC-2025.
-
2025-06-14 15:44
Все представители Ирана, участвовавшие в переговорах с США по ядерной сделке, были убиты в ходе ударов Израиля по иранской территории. Об этом рассказал президент США Дональд Трамп в разговоре с журналисткой CNN Даной Баш.