ԴԱՏԱՊԱՐՏՎԱԾ «ՕԳՈՒՏ»
ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը կգլխավորի տնտեսական կապերի և Լեռնային Ղարաբաղում ու տարածաշրջանում ենթակառուցվածքային նախագծերի զարգացման հարցերով աշխատանքային խումբը: Այդ մասին Aysor.am-ին հաղորդել է փոխվարչապետի գրասենյակը։ Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետների գլխավորած եռակողմ խումբը կզբաղվի Լեռնային Ղարաբաղում տնտեսական, առևտրային և տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման հարցերով, ինչպես նաև սահմանների բացման թեմայով: Այս մասին երեկ հայտնեց ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը՝ Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հետ բանակցությունների արդյունքներով:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. ընդհանրապես զարմանալի կլիներ, եթե վերոնշյալ աշխատանքային խմբում հայկական կողմի ներկայացուցիչը լիներ ոչ թե Մհեր Գրիգորյանը, այլ մեկ այլ փոխվարչապետ: Ինչպես հայտնի է, հենց նա է արդեն երեք տարի շարունակ վերահսկում Ռուսաստանի հետ տնտեսական կապերի հարցերը և, իհարկե, Ավինյանը չէ, որ պիտի մասնակցի մի գործընթացի, որում առանցքային դեր է խաղում Մոսկվան։ Բայց սա վերաբերում է երկու փոխվարչապետների միջև ընտրության գործոնին։ Այլ բան է, որ Հայաստանի համար այսչափ բախտորոշ, պատասխանատու և ակնհայտորեն վտանգավոր այդ հարցում երկիրը ներկայացնելու է մի պաշտոնյա, որն առ այսօր, մեղմ ասած, աչքի չի ընկել բանակցային հաջողություններով։
Թերևս, բանակցողի դերում Գրիգորյանի ձախողման ամենավառ օրինակներից մեկը դարձավ հայ-ռուսական գազային օրակարգը։ 2018 թվականից բանակցություններ էին ընթանում Հայաստանի համար ռուսական գազի գնի իջեցման շուրջ, որոնք արդյունքում ավարտվեցին գնի բարձրացմամբ։ Այո, իհարկե, այդ ձախողման համար նախևառաջ պետք է «շնորհակալություն» հայտնել վարչապետի աթոռը զբաղեցնող անձին։ Բայց փոխվարչապետից էլ շատ բան էր կախված, մինչդեռ նրա աշխատանքն այդ ուղղությամբ հաստատ արդյունավետ չես անվանի։ Համենայն դեպս Գրիգորյանն այս հարցում չկարողացավ պաշտպանել իր ներկայացրած երկրի շահերը։ Եվ դա, նկատեք, առևտրատնտեսական գործընկերների և ռազմաքաղաքական դաշնակիցների հետ շփումների պարագայում։ Եվ ուրեմն ի՞նչ կարելի է ակնկալել առաջիկա աշխատանքից՝ մի ձևաչափում, որտեղ պետք է հարցեր լուծել ռազմաքաղաքական թշնամիների և առևտրատնտեսական մրցակիցների հետ։
Թեպետ, ասվածը վերաբերում է ոչ միայն անձամբ Գրիգորյանին։ Այն աղաղակող դիլետանտիզմի, բացահայտ անգրագիտության ու անիրազեկության պայմաններում, որ տիրում են հայկական գործադիր իշխանության կազմում, որևէ մեկին հիշյալ աշխատանքային խումբ գործուղելն ընդհանրապես թվում է ոչ միայն պարզապես ռիսկային, այլև առհասարակ ինքնասպան գաղափար։ Առայժմ մի կողմ թողնենք հիմնավոր կասկածներն առ այն, որ այս հարցում նույնպես հայկական կողմը գիտակցաբար ընտրել է «ցավոտ» զիջումների կապիտուլյանտային ճանապարհը։ Նույնիսկ եթե նման նպատակ (զիջումների) չկա, գործող հայկական կառավարության ներկայացուցիչներն օբյեկտիվ պատճառներով ի վիճակի չեն փորձել ինչ-որ կերպ պաշտպանել Հայաստանի շահերը։
Եվ ոչ միայն այն պատճառով, որ հանդես կգան, ինչպես այդ թիմի ղեկավարը, պարտվողի ու ստորացվածի դիրքերից։ Կրկնեմ, նույնիսկ տարրական գիտելիքներն ու փորձը բացակայում են սկզբունքորեն։ Այսպիսին է այն կադրային քաղաքականության արդյունքը, որն արդեն ավելի քան երկու տարի արմատավորում է Փաշինյանը։ Այս ամենն ասում ենք՝ նկատի ունենալով, որ քանի դեռ այս իշխանությունը մնում է ղեկին, Հայաստանին սպասվում են կորուստներ կորուստների հետևից, նորանոր զիջումներ, շարունակական կապիտուլյացիաներ։
Այժմ՝ ինչ վերաբերում է համատեղ աշխատանքային խմբի ապագա աշխատանքի էությանը, այն խնդիրներին, որոնք նա պետք է լուծի, և հայկական կողմի համար նույնիսկ ոչ մեծ երկարաժամկետ օգուտների բացահայտ կասկածելիությանը: Բոլոր մանրամասների վրա կանգ չենք առնի, ուշադրության կառնենք միայն մեկ պերճախոս նրբություն, որը բառացիորեն ցաքուցրիվ է անում այն վարկածը, թե հունվարի 11-ի համատեղ հայտարարության մեջ կա Հայաստանի համար դրական գոնե ինչ-որ բան։
Ահա ուրեմն, հայտարարության երրորդ կետում, մասնավորապես, նշվում է, որ փորձագիտական ենթախմբերը աշխատանքային խմբի նիստից հետո մեկամսյա ժամկետում պետք է ներկայացնեն նախագծերի ցանկը, հիմնավորելով անհրաժեշտ ռեսուրսներն ու միջոցառումները՝ դրանց իրականացման և բարձր մակարդակով եռակողմ հաստատման համար։ Անմիջապես հարց է ծագում։ Ավելի ճիշտ՝ երկու հարց։ Եվ երկուսն էլ՝ հռետորական։
Հարց առաջին. կարո՞ղ ենք արդյոք մենք առհասարակ ակնկալել, որ հայկական կողմը նույնիսկ ոչ թե մեկամսյա ժամկետում, այլ ընդհանրապես կներկայացնի որևէ նախագիծ: Խոսքը, բնականաբար, Հայաստանի կառավարության ներկայացուցիչների անիրազեկության նույն այդ աղաղակող մակարդակի մասին է։ Ավաղ, բոլոր հիմքերը կան ենթադրելու, որ հայկական շահերի շեշտադրմամբ նախագծեր մենք դժվար թե տեսնենք։ Հարց երկրորդ. որտեղի՞ց է հայկական կողմը ռեսուրսներ գտնելու այն նախագծերի ֆինանսավորման համար, որոնցից գոնե ինչ-որ օգուտ է ակնկալում: Ակնհայտ է, որ իր «օգուտը» Հայաստանի կառավարությունն անկարող է ֆինանսավորել. գանձարանը դատարկ է, տնտեսությունը՝ կաթվածահար։ Ներդրողներ ընդգրկել նույնպես չի կարող. այս կառավարությանը ոչ ոք չի վստահում։ Կրկնում եմ, խոսքը հայկական շահերը հաշվի առնող նախագծերի մասին է։
Մինչդեռ մեր հակառակորդներն ունեն երկու հարցերի կոնկրետ պատասխանները։ Նախ, նույն այդ նախագծերը նրանք պատրաստել են շատ վաղուց։ Երկրորդ, նրանց փողերն էլ կբավականացնեն իրականացման համար։ Այսպիսով, նույնիսկ օբյեկտիվ պատճառներով՝ Ադրբեջանը ամենակարճ ժամկետում կարող է տրանսպորտային կապ ապահովել Նախիջևանի հետ, մինչդեռ Հայաստանը դժվար թե կարողանա իրապես օգտվել Ռուսաստանի հետ հաղորդակցության հնարավորությունից։
Այո, այս համատեքստում չարժե անտեսել Մոսկվայի դիրքորոշումը և նրա հնարավոր շահագրգռվածությունը Հայաստանի հետ տրանսպորտային կայուն կապի հարցում։ Բայց ակնհայտ է և այն, որ Երևանի հետ կապերի (այդ թվում՝ տրանսպորտային) հարցում Մոսկվայի շահագրգռվածության մեջ բնավ ոչ վերջին, իսկ գուցեև առանցքային տեղ է զբաղեցնում Հայաստանի կանխատեսելիությունը։ Մինչդեռ Հայաստանի կառավարության գործող թիմի պարագայում նման կանխատեսելիության մասին խոսք անգամ լինել չի կարող։ Չմոռանանք Վլադիմիր Պուտինի խոստովանությունն այն մասին, որ իրեն զարմացրել էր Փաշինյանի հրաժարումը դեռևս հոկտեմբերի 20-ին պատերազմի դադարեցման պայմաններն ընդունելուց (այն ժամանակ՝ շատ ավելի շահավետ)։ Պուտինը անշուշտ չի մոռանում, որ Փաշինյանը կարող է զարմացնել իրեն…
Ակնհայտ է, որ և՛ 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի հայտարարությունը, և՛ 2021 թվականի հունվարի 11-ի հայտարարությունը կմնան խայտառակ, կապիտուլյանտային էջեր Հայաստանի պատմության մեջ ։ Բայց ակնհայտ է նաև, որ քանի դեռ երկիրը պատանդ է այս թիմին, որն ունակ չէ, ավելի ճիշտ՝ չի ցանկանում նույնականացնել և առաջնորդվել հենց Հայաստանի, այլ ոչ թե նրա թշնամիների ազգային ու պետական շահերով, մի քանի մռայլ-խայտառակ էջերով մեր պատմությունը հաստատ չի սահմանափակվի։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2023-11-30 10:0257623 ноября под девизом «Для тебя, Армения» состоялся 26-й телемарафон Всеармянского фонда «Айастан», в ходе которого было собрано около 8,4 миллиона долларов США.
-
2023-11-29 10:39847Индекс экономической активности Армении в январе-октябре 2023 года увеличился на 9,2 % по сравнению с аналогичным периодом прошлого года. Как передает Арменпресс, об этом свидетельствуют данные, опубликованные Статистическим комитетом РА.
-
2023-11-25 10:132000В ноябре 2023 года зафиксирован новый рекорд зарегистрированных в Армении рабочих мест, заявил премьер-министр РА Никол Пашинян, передает АРКА. "Мы превысили отметку в 730 тыс. рабочих мест. Должен отметить, что с мая 2018 года и по сей день в Армении было создано порядка 183 тыс. новых рабочих мест. Наша экономическая динамика показывает, что эти рабочие места продолжат создаваться", - сказал он на заседании правительства в четверг. Пашинян выразил надежду, что в результате полноценного вовлечения на рынок труда и в экономическую систему насильственно перемещенных из Арцаха лиц эта динамика улучшится. Предыдущий рекорд был зафиксирован в октябре этого года. Тогда количество зарегистрированных рабочих мест количество составило 726 056.
-
2023-11-23 10:012599Торговый оборот Армении и Германии за 9 месяцев 2023 года составил $500 млн, что на 36,9% больше аналогичного показателя прошлого года. Об этом заявил министр экономики Ваан Керобян на двухдневных межправительственных переговорах по развитию армяно-немецкого сотрудничества. Он подчеркнул, что торгово-экономические отношения между Арменией и Германией развиваются из года в год. Напомним, товарооборот между Арменией и Германией впервые превысил $500 млн в 2022 году, передает Sputnik Армения.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-04-15 08:16707Ադրբեջանը փորձում է արագացնել իրադարձությունները Երբ գործընթացը, որի արդյունքում նախատեսվում է խաղաղության համաձայնագիր ստորագրել, մեկնարկում է Արցախի կարգավիճակի հստակեցման շրջանցումով, ապա եզրահանգումը կարող է լինել միայն մեկը. իշխող ռեժիմի պարագլուխը կրկին որոշել է «ամեն ինչ սկսել սեփական կետից»։ Նման եզրակացության է հանգեցնում նաև խոշոր գործարար Գուրգեն Արսենյանի խորհրդարանի ամբիոնից Փաշինյանին ուղղած կոչը՝ «սթափեցնել Ղարաբաղի ղեկավարությանը»։ Գործարար պատգամավորը շա՜տ է շտապում բիզնես սկսել թուրքերի հետ…
-
2022-04-08 08:59741Ինչ վերաբերում է Բրյուսելում Ալիևի, Փաշինյանի և Շառլ Միշելի բանակցությունների արդյունքներին։ Հայկական կողմի համար ամենադրականն այն է, որ համատեղ ճեպազրույց չեղավ։ Այդպիսի ճեպազրույցների ժամանակ Փաշինյանն Ալիևի կողքին ողորմելի է դիտվում։ Համատեղ ասուլիսի բացակայությունը բոնուս է Փաշինյանի համար, որը դժվար թե ասելիք ունենար՝ ի պատասխան հայ հասարակայնությանը հուզող հարցերին։
-
2022-04-05 19:27632Կապիտուլյանտը վախեցնում է պատերազմով՝ հող նախապատրաստելով նոր դավաճանության համար։ Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակը պաշտպանեց Քարագլխի ռազմավարական գագաթի մի մասը, չնայած թուրքական «բայրաքթարերից» ռմբակոծմանը և հակառակ Փաշինյանի ռեժիմի գաղտնի հրահանգներին։ Այս մասին վերջին օրերին բացահայտ հայտարարում են ռազմական փորձագետները։ Մասնավորապես, Դավիթ Ջամալյանը նշել է, որ Արցախի ղեկավարության կախվածությունը կապիտուլյանտի ռեժիմի ազդեցությունից էականորեն նվազել է։ Փորձագետը բարձր է գնահատել Պաշտպանության բանակի ջանքերը՝ Քարագլուխից ադրբեջանցիների մասնակի հետմղման ուղղությամբ:
-
2022-03-16 19:421086Լեռնային Ղարաբաղի արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը հայտարարում է, որ Արցախի ճանաչումը որպես Ադրբեջանի մաս անհնար է։ Դա կհանգեցնի հայկական Արցախի ոչնչացման։ Դավիթ Բաբայանը վստահ է. ինչպես էլ որ ընթանա հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը, այն չպետք է ընթանա Արցախի շահերի հաշվին: Դավիթ Բաբայանը համարում է, որ Երևանում չի կարող լինել այնպիսի իշխանություն, որը կհամաձայնի Արցախի կարգավիճակին Ադրբեջանի կազմում... Բուն այն փաստը, որ Դավիթ Բաբայանը հայտարարում է դա, վկայում է այն մասին, որ իրականում նա լուրջ կասկածներ ունի։