2021-03-05 22:00
Гагик МКРТЧЯН
0
ԲԱՆԱԿԸ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒՄ Է ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ
Արդեն չեմ էլ հիշում, թե ում շուրթերին է ծնվել «մենք բոլորս նույն նավակում ենք» թևավոր արտահայտությունը, բայց դատապարտվածության անվերապահ նստվածք այդ ասույթը մեզանում ձեռք է բերել ոչ այնքան վաղուց։ Նավակը բավական անհուսալի ու երերուն, ալիքների վրա ճոճվող և ցանկացած պահի շրջվելու պատրաստ մի բան է: Նավակի համեմատությունը երկրի հետ, որտեղ ապրում ենք մենք, իհարկե, պատկերավոր է, բայց ընդհանուր առմամբ՝ բավական ճշգրիտ. մի քանի անզգույշ շարժում, կտրուկ ճոճք, և ահա շրջակա ջուրը պատրաստ է ներս լցվել եզրից:
Իշխանությունը՝ Փաշինյանի գլխավորությամբ, արդեն երեք տարի շարունակ նպատակաուղղված ճոճում է մեր ընդհանուր նավակը և գրեթե հասել է իր նպատակին։ Մենք կորցրեցինք Արցախը, որը, ինչպես ժամանակին արտահայտվել է դավաճանը, միայն անտանելի բեռ է ու «գլխացավանք», խանգարելով սլանալ դեպի լուսավոր ապագա։ Դե ինչ, կրիան կամ խեցգետինը, ազատվելով իրենց ճնշող պատյանից, որը միաժամանակ հենաշարժական մեխանիզմի մասն է, գուցեև երազում են դառնալ ազատ թռչուն՝ թոթափելով այդ բեռը: Բայց այդ կամավոր հաշմանդամը երկար չի ապրում։ Այն էլ՝ եթե առհասարակ ողջ մնա այդ կենդանահերձման ընթացքում։ Ինչը, ի դեպ, բավական կասկածելի է։
Պետությունը մեզանում այսօր լիովին բարոյալքված է, իշխանությունը իսկական պատերազմ է հայտարարել նրան։ Այո, որքան էլ պարադոքսալ հնչի, ներկայումս Հայաստանում գործում է իշխանություն, որից պետք է պաշտպանել պետությունն ու պետականությունը։ Այդ առաքելությունն իր վրա է վերցրել բանակը, և նրանից է մեծապես կախված, թե կպահպանենք արդյոք մենք պետությունն ու պետականությունը։ Եթե Փաշինյանին հաջողվի հաղթող դուրս գալ այս դիմակայությունից, ապա պետության քայքայումը միայն կարագանա և կարող է անդառնալի բնույթ ստանալ։
Փաշինյանն այսօր մեղադրում է բանակին ներքաղաքական գործընթացներին միջամտելու մեջ։ Նման մեղադրանքների անհեթեթությունն, իհարկե, ակներև է, Զինված ուժերը գործում են Սահմանադրությանը խստիվ համապատասխան։ Բայց մի՞թե հենց ինքը չէր, որ ժամանակին փորձում էր օգտագործել բանակն իր նպատակներին հասնելու համար։ Հիշենք, թե ինչպես 2018թ. ապրիլի 23-ին ցուցարարներին միացան զինված ուժերի խաղաղապահ բրիգադի զինծառայողները։ Եվ ոչ ոք հետագայում որևէ պատասխանատվության չենթարկվեց դրա համար։ Ավելին, բրիգադի հրամանատար Վաղինակ Սարգսյանը 2018 թվականի հունիսի 11-ին նշանակվեց ԱԱԾ սահմանապահ զորքերի հրամանատար։ Ակնհայտորեն՝ ի երախտագիտություն։
Ինչպե՞ս կարող է Փաշինյանը մեղադրել բանակին ներքաղաքական գործընթացներին միջամտելու մեջ, եթե իր նշանակած պաշտպանության նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը Պետրոս Ղազարյանին տված հարցազրույցում հայտարարում է բառացիորեն հետևյալը. «Ես մի հարց պիտի տամ ձեզ. ինչի՞ մեջ չպետք է բանակը խառնվի: Մի սահմանափակում կա բանակի անձնակազմի հանդեպ, դա հետևյալն է. բանակը, սպան իրավունք չունի լինել կուսակցական: Ես միշտ ասել եմ, որ սահմանադրության մեջ սխալ բան է գրված։ Ի՞նչ է նշանակում՝ բանակը պիտի քաղաքական գործընթացներում լինի չեզոք: Ես չեմ հասկանում՝ դա ինչ է»:
Փաշինյանն այսօր մեղադրում է բանակին ներքաղաքական գործընթացներին միջամտելու մեջ՝ բացառապես այն պատճառով, որ սաստիկ վախեցած է և սարսափում է իշխանությունը կորցնելուց։ Իրականում նա երազում է այնպիսի բանակի մասին, որը կարելի է օգտագործել սեփական քաղաքացիների դեմ, ինչպես որ և՛ոստիկանությունը, և՛ ԱԱԾ-ն։ Դրա համար էլ փորձում է փոխել զինվորականների հոգեբանությունը, բանակում ներդնել նոր բարքեր ու վարքագծի կանոններ։ Ապացույցնե՞ր։ Խնդրեմ։
2019 թվականի մարտի 17-ին մոտ 200 զինծառայողներ Մեղրիում լքեցին զորամասն ու հրաժարվեցին կատարել սպաների հրամանները։ Նրանց, տեսեք-տեսեք, դուր չէր գալիս բանակային խիստ կարգապահությունը։ Հարուցվեց քրեական գործ, հետաքննություն սկսվեց։ Իսկ մեկ տարի անց պարզվեց, որ գործն այդ սուսուփուս փակել են, և ոչ ոք այդպես էլ չի ենթարկվել պատասխանատվության։ Եվ արժե՞ արդյոք զարմանալ, որ արդեն 44-օրյա պատերազմի ժամանակ մի շարք դեպքերում զինվորները հրաժարվել են կատարել սպաների հրամանները։
Արդեն պատերազմի ժամանակ Իջևանում մի խումբ մարդիկ փակել էին զինծառայողներին Արցախ փոխադրող ավտոբուսների ճանապարհը։ Եվ դա՝ պատերազմական դրության պայմաններում։ Բայց այդ դեպքում էլ ոչ ոք պատասխանատվության չենթարկվեց ու չպատժվեց։ Եվ այդպիսի օրինակներ, ցավոք, կարելի է բերել տասնյակներով։
Բոլորովին վերջերս՝ փետրվարի 23-ին, ծնողների ուղեկցությամբ մի խումբ զինվորներ հրաժարվեցին վերադառնալ իրենց զորամասեր, և սա էլ բնավ եզակի դեպք չէ։
Իսկ անհիմն մեղադրանքնե՞րը, որ մշտապես հասցեագրում է բանակին Փաշինյանը, փորձելով նրա վրա բարդել պատերազմում կրած պարտության իր իսկ մեղքը։
Իշխանությունների կողմից գործարկվել է բանակի քայքայման, ոչնչացման նպատակաուղղված գործընթաց, և Գլխավոր շտաբը դա գերազանց հասկանում է։ Պատահական չէ, որ Գլխավոր շտաբի հայտարարությունը հնչեցվեց փետրվարի 25-ին, այսինքն հենց այն օրը, երբ Փաշինյանը կառավարության նիստում խոստացավ սկսել իր «բարեփոխումները»։ «Այսօր մտադիր եմ ստորագրել որոշում՝ աշխատանքային խումբ ձևավորելու վերաբերյալ, պաշտպանության նախարարի գլխավորությամբ, որը կիրականացնի Զինված ուժերի բարեփոխումների հայեցակարգի «ճանապարհային քարտեզի» ժամանակացույցի ձևավորումը»։
Այդ բարեփոխումների բովանդակության մասին կարելի է լոկ կռահել՝ հաշվի առնելով, որ դրանք իրականացնելու են Վաղարշակ Հարությունյանն ու Անդրանիկ Քոչարյանը։ Բաբելը մի անավարտ պատմվածք ունի Բենյա Կրիկի մասին, որին երիտասարդ բոլշևիկը փորձում է մարքսիստական դավանանքի բերել։ Նրա մոտ է քարշ տալիս Մարքսի, Էնգելսի հատորները, Կաուտսկու, Պլեխանովի բրոշյուրները։ Բենյան չի էլ նայում դրանց վրա։ «Դու, - ասում է,- գրքեր մի բեր ինձ, դու ինձ ցույց տուր մարդկա՛նց»։ Մարդիկ գաղափարներից ավելի արտահայտիչ են։ Այստեղ, ուզես թե չուզես, պետք է նայես երեսին։ Բայց այն մարդիկ, ում Փաշինյանը հանձնարարել է բարեփոխել զինված ուժերը, այնպիսին են, որ ավելի լավ է աչքդ դուրս գա, քան դրանց երեսը տեսնես։
Կրկնում ենք, այսօր զինված ուժերը փորձում են պաշտպանել պետությունն ու պետականությունը գործող իշխանությունից, զերծ պահել երկիրն ու ժողովրդին վերջնական աղետից։ Իսկ Փաշինյանն անում է ամեն ինչ, որպեսզի գլխատի մեր հարաբերական անվտանգության միակ երաշխավորին՝ բանակին։ Առայժմ դա նրան չի հաջողվում։ Վերջին օրերի նրա գործողությունները կարելի է համեմատել ծղխնու հետ, որը մշտապես պտտվում է, ընդ որում մնալով «անշարժ ճամփորդ»: Նիկոլը շրջում է դա ուր ասես, միայն թե հասնի ծայրակետին, համոզվի հերթական շրջադարձի ապարդյունության մեջ և շուռ գա հակառակ ուղղությամբ։
Հուսանք, որ մեր հերոսական բանակը կանգուն կմնա։ Ի վերջո, երբ բացեցին Պանդորայի արկղն ու լույս աշխարհ արձակեցին ամեն տեսակի մղձավանջները, սարսափներն ու չարիքը, հատակին մնաց… ի՞նչը։ Ճիշտ է. հույսը։ Կա՛ դեռևս այդպիսի բառ մեր երկրում։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-06 10:24Внутрипартийные войны начинаются по-разному. Иногда их хотят. Готовят. Рвутся в бой под аплодисменты соратников. Накачивают себя адреналином до такого состояния, что не воевать уже и неудобно. Хотя за что именно воевать, ясно далеко не всегда даже до войны, а уж после войны - и подавно. Иногда войны случаются внезапно, незапланированно, нечаянно. Из чьей-то глупости. Из переоценки собственных сил или недооценки сил противника. Но хуже всего, когда воевать не за что, а войны избежать невозможно. Войны такого рода - как лобовое столкновение поездов. Каждый несется по единственно возможной для него дороге. Сворачивать некуда, а если кто-то и остановится, это никого не спасет. И все ищут спасения в скорости и силе удара.
-
2024-11-05 09:50Ну что мы, сограждане, все о политике и политике. Поговорим сегодня о более интересных вещах. Как там было сказано в "Двенадцатой ночи" Шекспира? "Безумие, сударь, гуляет по миру и светит повсюду, как солнце". Насчет мира в целом не могу сказать, но в Армении при Пашиняне безумие чувствует себя весьма вольготно. Особенно во властных коридорах, где любая нормальность (даже относительная) должностного лица воспринимается как что-то марсианское и очень подозрительное. Есть в этой вменяемости даже что-то кощунственное. Спросите хоть... Ну, я не знаю... да у любого представителя власти спросите!
-
2024-11-02 10:29Власть Пашиняна обкрадывает и страну, и народ. Украденные деньги исчезают в каких-то черных дырах, значительная их часть наверняка оседает за рубежом. Соки высасываются из всех систем, которые жизненно необходимы для существования любого государства. Даже из армии. Впрочем, созданное режимом Пашиняна есть нечто, никак не могущее быть названо государством. Из этого "нечто" государство не может вырасти. Все, что каким-то чудом у нас сохранилось государственного, вынужденно действовать в подполье, вопреки режиму.
-
2024-11-02 09:55Сначала, сограждане, о том, что радует. Тоска общества по различного рода гладиаторским боям - неизбывна и нуждается в удовлетворении. Правда, идущие в настоящее время внутри власти Пашиняна бои - довольно вялое подобие настоящего гладиаторского поединка с разлетающимися кишками и залетающими в партер головами. Жаль также, что лишены зрители при устроении такого рода игр возможности известным способом манипулировать большим пальцем, указуя на необходимость добить или же помиловать с особой жестокостью. И у зрителя нет реальной возможности обтереть платочком со лба долетевшие до него брызги гладиаторской крови.