2021-03-05 22:00
Гагик МКРТЧЯН
ԲԱՆԱԿԸ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒՄ Է ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ
Արդեն չեմ էլ հիշում, թե ում շուրթերին է ծնվել «մենք բոլորս նույն նավակում ենք» թևավոր արտահայտությունը, բայց դատապարտվածության անվերապահ նստվածք այդ ասույթը մեզանում ձեռք է բերել ոչ այնքան վաղուց։ Նավակը բավական անհուսալի ու երերուն, ալիքների վրա ճոճվող և ցանկացած պահի շրջվելու պատրաստ մի բան է: Նավակի համեմատությունը երկրի հետ, որտեղ ապրում ենք մենք, իհարկե, պատկերավոր է, բայց ընդհանուր առմամբ՝ բավական ճշգրիտ. մի քանի անզգույշ շարժում, կտրուկ ճոճք, և ահա շրջակա ջուրը պատրաստ է ներս լցվել եզրից:
Իշխանությունը՝ Փաշինյանի գլխավորությամբ, արդեն երեք տարի շարունակ նպատակաուղղված ճոճում է մեր ընդհանուր նավակը և գրեթե հասել է իր նպատակին։ Մենք կորցրեցինք Արցախը, որը, ինչպես ժամանակին արտահայտվել է դավաճանը, միայն անտանելի բեռ է ու «գլխացավանք», խանգարելով սլանալ դեպի լուսավոր ապագա։ Դե ինչ, կրիան կամ խեցգետինը, ազատվելով իրենց ճնշող պատյանից, որը միաժամանակ հենաշարժական մեխանիզմի մասն է, գուցեև երազում են դառնալ ազատ թռչուն՝ թոթափելով այդ բեռը: Բայց այդ կամավոր հաշմանդամը երկար չի ապրում։ Այն էլ՝ եթե առհասարակ ողջ մնա այդ կենդանահերձման ընթացքում։ Ինչը, ի դեպ, բավական կասկածելի է։
Պետությունը մեզանում այսօր լիովին բարոյալքված է, իշխանությունը իսկական պատերազմ է հայտարարել նրան։ Այո, որքան էլ պարադոքսալ հնչի, ներկայումս Հայաստանում գործում է իշխանություն, որից պետք է պաշտպանել պետությունն ու պետականությունը։ Այդ առաքելությունն իր վրա է վերցրել բանակը, և նրանից է մեծապես կախված, թե կպահպանենք արդյոք մենք պետությունն ու պետականությունը։ Եթե Փաշինյանին հաջողվի հաղթող դուրս գալ այս դիմակայությունից, ապա պետության քայքայումը միայն կարագանա և կարող է անդառնալի բնույթ ստանալ։
Փաշինյանն այսօր մեղադրում է բանակին ներքաղաքական գործընթացներին միջամտելու մեջ։ Նման մեղադրանքների անհեթեթությունն, իհարկե, ակներև է, Զինված ուժերը գործում են Սահմանադրությանը խստիվ համապատասխան։ Բայց մի՞թե հենց ինքը չէր, որ ժամանակին փորձում էր օգտագործել բանակն իր նպատակներին հասնելու համար։ Հիշենք, թե ինչպես 2018թ. ապրիլի 23-ին ցուցարարներին միացան զինված ուժերի խաղաղապահ բրիգադի զինծառայողները։ Եվ ոչ ոք հետագայում որևէ պատասխանատվության չենթարկվեց դրա համար։ Ավելին, բրիգադի հրամանատար Վաղինակ Սարգսյանը 2018 թվականի հունիսի 11-ին նշանակվեց ԱԱԾ սահմանապահ զորքերի հրամանատար։ Ակնհայտորեն՝ ի երախտագիտություն։
Ինչպե՞ս կարող է Փաշինյանը մեղադրել բանակին ներքաղաքական գործընթացներին միջամտելու մեջ, եթե իր նշանակած պաշտպանության նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը Պետրոս Ղազարյանին տված հարցազրույցում հայտարարում է բառացիորեն հետևյալը. «Ես մի հարց պիտի տամ ձեզ. ինչի՞ մեջ չպետք է բանակը խառնվի: Մի սահմանափակում կա բանակի անձնակազմի հանդեպ, դա հետևյալն է. բանակը, սպան իրավունք չունի լինել կուսակցական: Ես միշտ ասել եմ, որ սահմանադրության մեջ սխալ բան է գրված։ Ի՞նչ է նշանակում՝ բանակը պիտի քաղաքական գործընթացներում լինի չեզոք: Ես չեմ հասկանում՝ դա ինչ է»:
Փաշինյանն այսօր մեղադրում է բանակին ներքաղաքական գործընթացներին միջամտելու մեջ՝ բացառապես այն պատճառով, որ սաստիկ վախեցած է և սարսափում է իշխանությունը կորցնելուց։ Իրականում նա երազում է այնպիսի բանակի մասին, որը կարելի է օգտագործել սեփական քաղաքացիների դեմ, ինչպես որ և՛ոստիկանությունը, և՛ ԱԱԾ-ն։ Դրա համար էլ փորձում է փոխել զինվորականների հոգեբանությունը, բանակում ներդնել նոր բարքեր ու վարքագծի կանոններ։ Ապացույցնե՞ր։ Խնդրեմ։
2019 թվականի մարտի 17-ին մոտ 200 զինծառայողներ Մեղրիում լքեցին զորամասն ու հրաժարվեցին կատարել սպաների հրամանները։ Նրանց, տեսեք-տեսեք, դուր չէր գալիս բանակային խիստ կարգապահությունը։ Հարուցվեց քրեական գործ, հետաքննություն սկսվեց։ Իսկ մեկ տարի անց պարզվեց, որ գործն այդ սուսուփուս փակել են, և ոչ ոք այդպես էլ չի ենթարկվել պատասխանատվության։ Եվ արժե՞ արդյոք զարմանալ, որ արդեն 44-օրյա պատերազմի ժամանակ մի շարք դեպքերում զինվորները հրաժարվել են կատարել սպաների հրամանները։
Արդեն պատերազմի ժամանակ Իջևանում մի խումբ մարդիկ փակել էին զինծառայողներին Արցախ փոխադրող ավտոբուսների ճանապարհը։ Եվ դա՝ պատերազմական դրության պայմաններում։ Բայց այդ դեպքում էլ ոչ ոք պատասխանատվության չենթարկվեց ու չպատժվեց։ Եվ այդպիսի օրինակներ, ցավոք, կարելի է բերել տասնյակներով։
Բոլորովին վերջերս՝ փետրվարի 23-ին, ծնողների ուղեկցությամբ մի խումբ զինվորներ հրաժարվեցին վերադառնալ իրենց զորամասեր, և սա էլ բնավ եզակի դեպք չէ։
Իսկ անհիմն մեղադրանքնե՞րը, որ մշտապես հասցեագրում է բանակին Փաշինյանը, փորձելով նրա վրա բարդել պատերազմում կրած պարտության իր իսկ մեղքը։
Իշխանությունների կողմից գործարկվել է բանակի քայքայման, ոչնչացման նպատակաուղղված գործընթաց, և Գլխավոր շտաբը դա գերազանց հասկանում է։ Պատահական չէ, որ Գլխավոր շտաբի հայտարարությունը հնչեցվեց փետրվարի 25-ին, այսինքն հենց այն օրը, երբ Փաշինյանը կառավարության նիստում խոստացավ սկսել իր «բարեփոխումները»։ «Այսօր մտադիր եմ ստորագրել որոշում՝ աշխատանքային խումբ ձևավորելու վերաբերյալ, պաշտպանության նախարարի գլխավորությամբ, որը կիրականացնի Զինված ուժերի բարեփոխումների հայեցակարգի «ճանապարհային քարտեզի» ժամանակացույցի ձևավորումը»։
Այդ բարեփոխումների բովանդակության մասին կարելի է լոկ կռահել՝ հաշվի առնելով, որ դրանք իրականացնելու են Վաղարշակ Հարությունյանն ու Անդրանիկ Քոչարյանը։ Բաբելը մի անավարտ պատմվածք ունի Բենյա Կրիկի մասին, որին երիտասարդ բոլշևիկը փորձում է մարքսիստական դավանանքի բերել։ Նրա մոտ է քարշ տալիս Մարքսի, Էնգելսի հատորները, Կաուտսկու, Պլեխանովի բրոշյուրները։ Բենյան չի էլ նայում դրանց վրա։ «Դու, - ասում է,- գրքեր մի բեր ինձ, դու ինձ ցույց տուր մարդկա՛նց»։ Մարդիկ գաղափարներից ավելի արտահայտիչ են։ Այստեղ, ուզես թե չուզես, պետք է նայես երեսին։ Բայց այն մարդիկ, ում Փաշինյանը հանձնարարել է բարեփոխել զինված ուժերը, այնպիսին են, որ ավելի լավ է աչքդ դուրս գա, քան դրանց երեսը տեսնես։
Կրկնում ենք, այսօր զինված ուժերը փորձում են պաշտպանել պետությունն ու պետականությունը գործող իշխանությունից, զերծ պահել երկիրն ու ժողովրդին վերջնական աղետից։ Իսկ Փաշինյանն անում է ամեն ինչ, որպեսզի գլխատի մեր հարաբերական անվտանգության միակ երաշխավորին՝ բանակին։ Առայժմ դա նրան չի հաջողվում։ Վերջին օրերի նրա գործողությունները կարելի է համեմատել ծղխնու հետ, որը մշտապես պտտվում է, ընդ որում մնալով «անշարժ ճամփորդ»: Նիկոլը շրջում է դա ուր ասես, միայն թե հասնի ծայրակետին, համոզվի հերթական շրջադարձի ապարդյունության մեջ և շուռ գա հակառակ ուղղությամբ։
Հուսանք, որ մեր հերոսական բանակը կանգուն կմնա։ Ի վերջո, երբ բացեցին Պանդորայի արկղն ու լույս աշխարհ արձակեցին ամեն տեսակի մղձավանջները, սարսափներն ու չարիքը, հատակին մնաց… ի՞նչը։ Ճիշտ է. հույսը։ Կա՛ դեռևս այդպիսի բառ մեր երկրում։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-07-12 10:32В основе политики власти Пашиняна - ненависть. Легитимированная, получившая высочайшее одобрение, направляемая с разной степенью агрессивности, ненависть к собственной стране и народу, ко всему национальному. Объектами ненависти являются Армянская Апостольская Церковь, наши национальные ценности и традиции, история, язык и культура, Арцах и арцахцы, армия, истинные патриоты своей Родины, имеющие честь и достоинство граждане, политические оппоненты режима... Именно ненависть и жажда власти привели к тому, что репрессии, уголовные преследования, физические расправы стали составными частями государственной политики. Это очень тяжелый вывод, но не осталось больше разумных объяснений тому беспределу, в который погрузил страну Пашинян.
-
2025-07-10 09:49Важнейшим качеством для всякого руководителя (будь то директор бани или глава государства) является умение найти в своей работе главное и отсечь лишнее. Чтобы лишнее не мешало главному! Вот уже сколько времени Пашинян убедительно демонстрирует всем, что понимает приоритеты правильно: главное для него удовлетворить абсолютно все пожелания турецко-азербайджанского тандема, а все остальное - обеспечение безопасности страны и граждан, отстаивание национальных интересов, повышение благосостояния населения и т.д. - всего лишь лишнее, подлежащее отсечению.
-
2025-07-09 09:38В области внутренней политики у нас, сограждане, довольно длительное время налицо весьма парадоксальная ситуация. Власть, отдадим ей должное, раз за разом проваливает все, за что берется, тогда как оппозиция столь же последовательно и неуклонно проваливает любые попытки провалами властей воспользоваться. Проваливает не только институционально, но и эмоционально, будучи не в состоянии поднять массы на протест даже в тех случаях, когда они и сами рвутся в бескровный бой. Поведение отечественной оппозиции нередко до такой степени играет на руку властям, что даже не знаешь, как это понимать. И это при том, что сохранение власти Пашиняна неминуемо обернется непредсказуемыми последствиями, минимальным из которых будет уничтожение страны.
-
2025-07-05 10:05Пашиняну все же очень повезло. Снаружи полное понимание и безостаточное содействие Запада (вспомним заявления президента Франции Макрона и Каи Каллас), всячески поощряющего продажу турецко-азербайджанскому тандему Армении даже не по сходной цене, а практически за бесценок. Внутри полная поддержка готовой ради вождя на все армии янычаров в полицейской форме и преданных сектантов, произрастающая из стокгольмского синдрома пополам с откровенной тупостью. Ну и вытесненные комплексы, позволяющие вести войну против Церкви, "национализировать" "Электрические сети Армении", арестовать двух архиепископов, Самвела Карапетяна и других оппонентов тут как тут, разумеется: коллективное в обнимку с бессознательным. Красота!