2022-03-23 09:05
Ара МЕЛИКСЕТЯН
«ԱՌԱՆՑ ՆԱԽԱՊԱՅՄԱՆՆԵՐԻ» և ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԻ
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը երկուշաբթի օրը ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նիստի ժամանակ մեկնաբանել է Անթալիայում տեղի ունեցած դիվանագիտական համաժողովը, որի շրջանակներում հանդիպում է ունեցել Թուրքիայի ԱԳ նախարար Մևլութ Չավուշօղլուի հետ, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն:
«Մևլութ Չավուշօղլուի հետ մեր հանդիպման ժամանակ մենք քննարկեցինք հարաբերությունների կարգավորման հետագա գործընթացը և վերահաստատեցինք մեր պատրաստակամությունը առաջ մղելու այդ գործընթացն առանց նախապայմանների, որպեսզի վերջնարդյունքում այն պսակվի երկու երկրների միջև հարաբերությունների հաստատմամբ և սահմանների բացմամբ»,- ասել է Միրզոյանը:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. «առանց նախապայմանների» սերտած ձեվակերպումը ապշեցնում է իր անհեթեթությամբ։ Իրականում չկարգավորված հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը ոչ այլ ինչ է, քան փոխզիջումային լուծումների որոնում՝ հենց կողմերի առաջ քաշած նախապայմանների մեղմացման տեսանկյունից։ Դա հետևյալ տեսքն ունի. մենք կհամաձայնենք X-ին, եթե դուք համաձայնեք Y-ին: Իսկ նախապայմանների բացակայությունը նշանակում է, որ կողմերից մեկը կամ մյուսը չունի հստակ դիրքորոշում: Կամ էլ նրանց միջև առհասարակ տարաձայնություններ չկան։ Այդ դեպքում ի՞նչն են ընդհանրապես կարգավորում։ Ամեն ինչ առանց այդ էլ կարգին է։ Կարելի է վաղն ևեթ ազդարարել գործընթացի ավարտ և սահմանների բացում։ Բայց…
Որքան էլ Արարատ Միրզոյանը փորձի կոծկել թեման, Անկարայի նախապայմանները հայտնի են։ Դա և՛ հայկական կողմին Ադրբեջանի արած առաջարկներն են՝ բաղկացած 5 կետից, և՛ Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացն առաջ մղելուց Երևանի հրաժարումը, և՛ շատուշատ այլ բաներ։ Մինչդեռ Երևանի նախապայմանները հայտնի չեն։ Եվ ոչ այն պատճառով, թե դրանք թաքցնում են։ Դրանք պարզապես չկան։
Ասենք, այսօր հայ-թուրքական երկխոսության շատ ավելի արդիական հարց են ոչ թե նախապայմանները, այլ այն պայմանները, որոնց պարագայում դա ընթանում է։ Իսկ ընթանում է այն (երկխոսությունը) աշխարհի սրընթաց փոփոխման պայմաններում։ Ակնհայտ է, որ սկսվել է աշխարհաքաղաքական և աշխարհատնտեսական տարածքում բաժանարար նոր գծերի ձևավորման գործընթաց։ Իսկ դուք շարունակում եք հին երգերը ծոր տալ։ Ընդ որում՝ հակազգային, հակահայկական, արդեն բավական հնացած երգեր։
Դեռ նախքան ռուսական հատուկ գործողության մեկնարկը հայկական կողմը ոչ մի կերպ չէր կարողանում բացատրել, թե ինչ շահաբաժիններ կարող է բերել Հայաստանին հաղորդակցությունների բացումը Թուրքիայի հետ՝ մասնավորապես, և ողջ տարածաշրջանում՝ ընդհանրապես։ Հայկական իշխանության ներկայացուցիչները մերթ խոսում էին այն մասին, թե իբր՝ եթե ապաշրջափակվեն Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ կապուղիները, ապա դա երկու տարվա ընթացքում Հայաստանին կբերի ՀՆԱ-ի 30-տոկոսանոց աճ։ Հետո հաղորդեցին, որ ընդհանրապես այդ թեմայով ոչ մի հետազոտություն չի կատարվել, բայց ճանապարհների բացման բուն փաստը միանշանակ հսկայական օգուտ կբերի Հայաստանի տնտեսությանը։
Մինչդեռ արդեն մեկ ամիս է, ինչ աշխարհում տեղի են ունենում տեկտոնական շարժեր, որոնց մեկնարկ տվեց Ռուսաստանի հատուկ ռազմական գործողությունն Ուկրաինայում։ Ընդհանրապես աշխարհի և մասնավորապես մեր տարածաշրջանի ապագա ճարտարապետությունը պատված է աննախադեպ մշուշով։ Այժմ փոխվում է միջազգային քաղաքականությունը, փոխվում է գլոբալ տնտեսությունը, խզվում են լոգիստիկ շղթաները։ Թե ինչպիսին կդառնա աշխարհը տեսանելի ապագայում, ոչ ոք չգիտի, բայց պաշտոնական Երևանը շարունակում է հիմնազուրկ կերպով վստահություն արտահայտել, թե իբր՝ ինչպիսին էլ լինի աշխարհը վաղը, Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հաղորդակցության բացումը միանշանակ օգուտներ է խոստանում մեզ։ Եվ, ըստ էության, հանուն առավել քան երբևէ կասկածելի այդ շահի, հայկական իշխանությունը շարունակում է ակտիվորեն մասնակցել հայ-թուրքական կարգավորման չարաբաստիկ գործընթացին, որի մեջ խրվել է՝ անտեսելով Հայաստանի ազգային և պետական շահերին սպառնացող ահռելի ռիսկերը։
Ակնհայտ է, որ Երրորդ համաշխարհային պատերազմի նախաշեմին պարզապես անմտություն է «խաղաղության դարաշրջանի» մասին ճամարտակելն առանձին վերցրած տարածաշրջանում։ Ակնհայտ է, որ աշխարհի քաղաքական քարտեզի վրա բաժանարար նոր գծերի ձևավորման խորապատկերին Թուրքիայի պես հարևանի հետ սիրախաղն առավել քան վտանգավոր է Հայաստանի համար։ Ակնհայտ է նաև, որ եթե նախկինում հայկական կողմը չէր կարողանում հստակ ձևակերպել իր շահը սահմանների բացման և հաղորդակցությունների ապաշրջափակման գործում, ապա այժմ առավելևս չի կարող դա անել։ Պայմանները ներկայումս ակնհայտորեն այն չեն։ Անկախ նրանից՝ առկա են արդյոք նախապայմաններ հայ-թուրքական երկխոսության համատեքստում, թե ոչ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-04 10:09Благодаря бдительности инспекторов отдела пограничного контроля Гогаван-Привольное Инспекционного органа безопасности продуктов питания на пограничном пункте пропуска Гогаван был выявлен и приостановлен ввоз в Армению живых животных неизвестного происхождения, сообщает пресс-служба регулятора, передает АРКА. Проверка сопроводительных документов партии перевозимых животных, в частности ветеринарных сертификатов, вызвала подозрения в том, что они фальшивые. Россельхознадзор подтвердил, что никаких документов на данную партию телят (205 голов) структура не предоставляла. В ведомстве указали, что непосредственной функцией регулятора является проверка сопроводительных документов всех импортируемых и экспортируемых животных: животные неизвестного происхождения подлежат возврату или уничтожению. Особенно с учетом официально подтвержденных фактов вспышки ящура SAT2 в соседних странах ввоз любой партии животных неизвестного происхождения в Армению будет приостановлен.
-
2025-05-31 09:46В настоящее время осуществляется постепенный процесс нормализации отношений Турции с Арменией. Об этом заявил президент Турции Реджеп Тайип Эрдоган, отвечая на вопросы журналистов на борту самолета по возвращении из Азербайджана, передает Анадолу. "По достижении мира и нормализации мы увидим, что наши страны выиграют от этого",- заявил политик. Эрдоган добавил, что Турция ожидает от Ирана поддержки шагов относительно так называемого Зангезурского коридора, которые, по его словам, послужат миру, стабильности и развитию в регионе.
-
2025-05-30 10:34По данным системы «Аргус-Фито», с начала 2025 года по 7 мая увеличился импорт в Россию молодого продовольственного картофеля, передает NEWS.am. Ввоз свежего картофеля вырос в 3,5 раза по сравнению с аналогичным периодом прошлого года – с 124,8 до 432,2 тысячи тонн, передает Россельхознадзор. За указанный период импортировано 5,1 тыс. тонн картофеля из Армении. При этом за тот же период 2024 года (с начала 2024 года по май прошлого года) импорт из Армении составил всего 490 тонн. Это говорит о том, что Армения увеличила поставки картошки в Россию более чем в 10 раз.
-
2025-05-29 09:51Армянская экономика медленно, но верно продолжает идти ко дну. Когда и как это дно она нащупает, сказать сложно. Но факт в том, что после пары лет относительного позитива, связанного с эффектом от российско-украинского военного конфликта, антироссийскими экономическими санкциями со стороны коллективного Запада, ставшими своеобразным спасательным кругом для армянской экономики, теперь ей не на чем держаться на плаву.