2019-06-25 19:42
Ара МЕЛИКСЕТЯН
0
ՀԱՄԱՀԱՎԱՍԱՐԵՑՄԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔԸ ԲԵՎԵՌԱՑՈՒՄՆ Է
Ազգային ժողովը շարունակեց արտահերթ նիստը։ Ինչպես հաղորդում է Արմենպրեսը, հունիսի 24-ի օրակարգում Հարկային օրենսգրքում նախատեսվող փոփոխությունների փաթեթն էր։
Քվեարկության էին դրված նաև նախորդ նիստում քննարկված մի քանի օրենքների նախագծեր։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. եկամտահարկի համահավասարեցման, այսպես կոչված՝ դրույքների հարթ սանդղակի սկզբունքը դարձավ Հարկային օրենսգրքի ամենավիճելի և աղմկահարույց տարրերից մեկը։ Եվ դա զարմանալի չէ, քանի որ գաղափարը սոցիալական արդարության տեսանկյունից բավական վիճելի է։ Ըստ էության, չեղարկվում է տարբերակված մոտեցումը չափազանց բարձր և չնչին աշխատավարձերի հարկման նկատմամբ, ինչը մեր պարագայում տանում է դեպի սոցիալական բևեռացման խորացում։ Մանավանդ եթե հաշվի առնենք երկրում 30%-անոց աղքատության գործոնը, որի խորապատկերին, ըստ էության, բարձր վարձատրվող աշխատողների եկամուտները կավելանան, իսկ ցածր (մինչև 150 հազար դրամ) աշխատավարձերը կհարկվեն նույն դրույքաչափով (23%), ինչպեսև նախկինում։
Մինչդեռ դա խնդրի լոկ մեկ կողմն է։ Իրականում ոչ պակաս, իսկ գուցեև ավելի կարևոր է այն, հանուն ինչի կառավարությունը գնում է այդ քայլին։ Այդ ի՞նչ «սուրբ» նպատակի համար է զոհաբերում սոցիալական արդարության սկզբունքը։ Այ այստեղ կառավարութունը չունի ըմբռնելի բացատրություններ, առավելևս՝ համոզիչ հիմնավորումներ։
Ըստ էության, եթե հիմք ընդունենք պետության, ավելի ճիշտ՝ պետգանձարանի շահերը, ապա բարձր աշխատավարձերից գանձվող եկամտահարկի իջեցումը պետք է խթանի միջոցների լրացուցիչ ներհոսքը բյուջե՝ աշխատավարձերի իրական աճի ազդակի և ստվերից դուրս գալու հաշվին։ Թերևս միայն այդ դեպքում ընդհանրապես կարող էր իմաստ ունենալ տվյալ նախաձեռնությունը։ Բայց միայն մեկ պայմանով. ֆիսկալային այն արդյունքի գոնե մոտավոր հաշվարկների, որ սպասվում է։ Սակայն դրա փոխարեն փոքրիշատե ճշգրիտ հաշվարկված է մեկ այլ թիվ. բարձր աշխատավարձերից գանձվող եկամտահարկի փաստացի իջեցումը (դրույքների սանդղակի համահավասարեցումը) գանձարանի վրա կնստի 45 միլիարդ դրամ։ Այսինքն այդ գումարը (տարեկան կտրվածքով) բյուջեն չի ստանա տվյալ նորարարությունը մտցնելու պատճառով։ Կրկնում եմ, կարելի էր հասկանալ նախաձեռնությունը, եթե գաղափարի հեղինակները հայտարարեին, որ, ասենք՝ այո՛, 45 միլիարդ կորցնում ենք, բայց այն բանի հաշվին, որ ստվերից դուրս կգան բարձր աշխատավարձերը, մենք կկարողանանք ավելի շատ եկամտահարկ հավաքել։ Ենթադրենք՝ 10 տոկոսով ավելի։ Բայց նման վստահություն կառավարությունը չունի։ Կա միայն համոզմունք, որ լինելու են կորուստներ։
Սկզբունքորեն հասկանալի են նաև համահավասարեցման գործընթացի արդյունքում գանձարանում եկամտահարկի հաշվին միջոցների ներհոսքի աճի առնչությամբ նման անվստահության պատճառները։ Նախ, արդեն ազդարարված է անցած տարվա ընթացքում ստվերից դուրս եկած աշխատավարձերի բավական տպավորիչ թիվ։ Խոսքը վերաբերում է հենց այն 50 հազար նոր, ստվերից դուրս եկած աշխատատեղերին, որոնց մասին ամեն պատեհ ու անպատեհ առիթով խոսում է վարչապետը։ Եթե հաշվի առնենք, որ երկրում եկամտահարկ է վճարում ընդամենը մոտ 535 հազար մարդ, ապա ակնհայտ է դառնում, որ սքողված զբաղվածությունը ստվերից դուրս բերելու ռեսուրսը բավական սահմանափակ է։ Մանավանդ որ այդ ռեսուրսի 51 հազարն արդեն իբրև թե դուրս են բերել ստվերից, ասենք այսպես, ծախսել։ Հարկային նորարարությունները հավանական ֆիսկալային արդյունքով արդարացնելու համար պետք է ակնկալել, որ ստվերից դուրս կգան առնվազն նույն քանակի լրացուցիչ (ստվերից դուրս եկած կամ նոր) աշխատատեղեր։ Դժվար թե նույնիսկ ամենալավատեսական կանխատեսումները թույլ տան այդպիսի ցուցանիշներ ծրագրել ապագայում։
Երկրորդ, գաղտնիք չէ, որ բարձր աշխատավարձեր սահմանվում են հիմնականում այն ոլորտներում, որտեղ ստվերը քիչ է։ Դա բանկային ոլորտն է, դա ԻՏ մասնահատվածն է։ Փոխարենը համարվում է, որ ստվերային զբաղվածությունն ամենից շատ սպասարկման ոլորտում է, սակայն այդտեղ աշխատավարձերը բարձր չեն։ Եվ եթե պետք է խթանվի աշխատատեղերի ելքը ստվերից, ապա դա պիտի արվի հենց այնտեղ, որտեղ այն (ստվերը) շատ է։ Եթե այդ նպատակով օգտագործվելու են հարկային մեղմացումներ, ապա դա պիտի արվի ցածր եկամուտներ ունեցող անձանց համար։ Մինչդեռ տվյալ դեպքում ամեն ինչ արվում է գործնականում ճիշտ հակառակը։
Մնում է հասկանալ, թե ինչու։ Ի՞նչ նպատակով է գործադիր իշխանությունը որոշել ավելացնել հատկապես և միայն նրանց եկամուտները, ովքեր պատկառելի են վաստակում։ Ի՞նչ նպատակով է կառավարությունը հոժարակամ զոհաբերում 45 միլիարդ դրամը, որ կպակասի բյուջեից։ Վերջապես, հանուն ինչի՞ է նա գնում մի քայլի, որը խորացնում է սոցիալական բևեռացումը և հակասում սոցիալական արդարության սկզբունքներին։ Ո՞րն է այն նպատակը, որին հասնելու համար օգտագործվում է տվյալ հարկային միջոցը։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-22 18:22Депутат от фракции "Гражданский договор", зампред комиссии по экономическим вопросам НС Бабкен Тунян призвал не верить показателям Национального статистического комитета Армении по сельскому хозяйству, передает АРКА. "Я не считаю себя экспертом в сфере сельского хозяйства, но насколько смог ознакомиться с темой, мы должны очень осторожно говорить о сельскохозяйственных показателях. Те показатели, которые сейчас публикует Статистический комитет, принимать за "чистую монету" не стоит. Мы не знаем в действительности, что является нашим сельским хозяйством. У человека во дворе могут быть несколько деревьев и пара коров, и мы это включим в сельское хозяйство", - сказал депутат, комментируя в интервью ОТА вопрос о том, что в последние годы сфера сельского хозяйства в Армении не росла.
-
2024-11-22 09:35Согласно данным статистического комитета РА, в третьем квартале текущего года ВВП Армении вырос на 17% по сравнению с тем же периодом прошлого года. Цифра, в принципе, выглядит вполне себе приличной. Но здесь есть небольшой нюанс.
-
2024-11-21 09:4718 ноября с.г. в ходе 79-й сессии Генеральная Ассамблея ООН приняла резолюцию о сотрудничестве между Организацией Объединенных Наций и Организацией Договора о коллективной безопасности. В документе подчеркивается, что ОДКБ вносит значительный практический вклад в укрепление своего миротворческого потенциала и системы региональной безопасности и стабильности, противодействия терроризму и организованной транснациональной преступности, борьбе с незаконным оборотом наркотиков и оружия, неупорядоченной миграцией и торговлей людьми и ликвидации последствий природных и техногенных катастроф, что содействует реализации целей и принципов Организации Объединенных Наций. Генеральная Ассамблея предложила Генеральному секретарю ООН и впредь проводить регулярные консультации с Генеральным секретарем ОДКБ в рамках двусторонних контактов и форумов различных форматов. ООН и ОДКБ продолжат взаимодействие в интересах последовательной и всеобъемлющей реализации Глобальной контртеррористической стратегии ООН.
-
2024-11-20 10:01Правительство Армении разрабатывает новое налоговое законодательство. Об этом на заседании Национального Собрания Армении во время обсуждения проекта госбюджета на 2025 год заявил 14 ноября премьер-министр республики Никол Пашинян, передает News.am. По мнению премьера, нынешнее законодательство не учитывает интересы страны и даже имеет антигосударственную направленность. Оно, как считает Пашинян, не позволяет собрать необходимый объем налогов. «В действующем Налоговом кодексе Армении действуют льготные налоговые режимы, которые никак не стимулируют у бизнеса желание зарабатывать больше. И как бы неприятно это ни звучало, но только таким словом можно назвать льготный налог с оборота», – сказал глава правительства. Льготы, по его мнению, носят массовый и нецелевой характер.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2019-04-13 10:23Կառավարության կողմից ներկայացված Հարկային օրենսգրքի և հարակից օրենքների փոփոխությունների փաթեթը ցավոք չունի տնտեսական հեղափոխության համար անհրաժեշտ նախադրյալները և այն ընդամենը փոքր հնարավորություն է տալու ունենալ որոշակի դրական տեղաշարժեր տնտեսության մեջ: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Մանե Թանդիլյանը՝ ներկայացնելով Հարկային օրենսգրքի փաթեթում փոփոխությունների առաջարկներ։