ՁԵԶ ԽԱԲԵԼ ԵՆ, ՊՐՆ. ՎԱՐՉԱՊԵՏ
Հայաստանի խոշորագույն 1000 հարկատուները 2019 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում պետբյուջե են վճարել ավելի քան 511 մլրդ դրամ, ինչը 14,4%-ով կամ 64,4 մլրդ դրամով ավելի է, քան 2018 թվականի նույն ժամանակահատվածում։ Այդ մասին են վկայում 2019թ. հունվար-հունիսի արդյունքներով Պետեկամուտների կոմիտեի հրապարակած տվյալները, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն։
Առաջին տեղը խոշորագույն 1000 հարկատուների ցուցակում 2019-ի առաջին կիսամյակի արդյունքներով պահպանել է «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը», որը հաշվետու ժամանակահատվածում բյուջե է վճարել 29,5 մլրդ դրամ։
Երկրորդ տեղում «Գրանդ Տոբակո» ընկերությունն է, որը հաշվետու շրջանում պետբյուջե է փոխանցել 28,3 մլրդ դրամ, իսկ երրորդ տեղը զբաղեցրել է «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ-ն՝ ավելի քան 22,8 մլրդ դրամով։ Այնուհետ խոշորագույն հարկատուների ցանկում հաջորդում է «Ինտերնեյշնլ Մասիս Տոբակը», որը պետբյուջե է վճարել մոտ 9,8 մլրդ դրամ, իսկ առաջատարների հնգյակը եզրափակում է GeoProMining Gold ընկերությունը՝ 9,1 մլրդ դրամով։ Խոշորագույն հարկատուների առաջին տասնյակում են նաև «Հայաստանի էլեկտրական ցանցերը» (7,8 մլրդ դրամ), «Ֆլեշ»-ը (7,6 մլրդ դրամ), «Ակվիլոն Թրեյդը» (6,6 մլրդ դրամ), Philip Morris Armenia-ն (5,18 մլրդ դրամ) և «Արմենիա» միջազգային օդանավակայանները (5,16 մլրդ դրամ)։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. ամեն անգամ, երբ հրապարակվում է այս ցուցակը, հիմնական ուշադրությունը գրավում է այն, թե որքանով է փոխվել առաջին տասնյակի կազմը, ով է բարելավել իր դիրքերը, ով՝ վատթարացրել, և կան արդյոք ցանկում նորեկներ։ Բնականաբար, զուգահեռներ են անցկացվում նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի տվյալների հետ։ Չշեղվենք այդ, պատկերավոր ասած, ավանդույթից և համեմատենք ներկայիս վերին տասնյակը նախորդ տարվա ցանկի հետ։ Ահա ուրեմն, «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը» ինչպես հիմա, այնպես էլ անցած տարի գլխավորել է տասնյակը, 2019-ին վճարելով մոտ 5 միլիարդով ավելի հարկ, քան նախորդ տարի։ Երկրորդ տեղն այս տարի բաժին է ընկել «Գրանդ Տոբակո»-ին, մինչդեռ անցած տարվա ցուցակում ընկերությունը զբաղեցնում էր երրորդ հորիզոնականը, իսկ երկրորդը «Գազպրոմ Արմենիա»-ն էր։ Ըստ էության, այսօր այդ ընկերությունները տեղերով փոխվել են։ Ճիշտ է, այստեղ հետաքրքիր է մեկ այլ բան. անցած տարվա ցուցանիշի համեմատ «Գրանդ Տոբակոն» ավելացրել է հարկային վճարումների ծավալը գրեթե 60%-ով (անցած տարի վճարվել է 16,7 մլրդ հարկ)։ Այդ բնութագրիչով «Գրանդ Տոբակո»-ն մրցակցությունից վեր է, տասնյակից ոչ մեկը նույնիսկ չի մոտեցել աճի 60-տոկոսանոց նիշին։ Ինչ վերաբերում է «Գազպրոմ Արմենիա»-ին, ապա այստեղ աճը մեծ չէ. ընդամենը 2 մլրդ։
Տասնյակում ընդգրկված մյուս ընկերությունների վերաբերյալ նշենք հետևյալը։ Նախ, որքան էլ տարօրինակ է, բայց դրա մեջ չի հայտնվել «Ալեքս Հոլդինգը», որն անցած տարի (առաջին կիսամյակում) վճարել է 7,6 մլրդ դրամի հարկ և ցուցակում զբաղեցրել 7-րդ տեղը։ Երկրորդ, այս տարի ցուցակում նորեկ է հայտնվել՝ «Ակվիլոն Թրեյդը». ընկերություն, որը զբաղվում է մանրածախ առևտրով։ Բացի այդ, նշենք, որ եթե մեկ տարի առաջ առաջին տասնյակում չկար «Ֆլեշ» ընկերությունը, ապա այս տարի այն զբաղեցնում է 7-րդ հորիզոնականը։ Եթե անցած տարի 5-րդ տեղում CPS OIL CORPORATION-ն էր, ապա այս տարի ընկերությունն ընդհանրապես չկա վերին տասնյակում։
Ինչևէ, ներկայիս ցուցակի առավել ցայտուն գծերից մեկը, թերևս «Գրանդ Տոբակո»-ի հարկային վճարումների ռեկորդային աճն է։
Ասենք, խոշորագույն հարկատուների վերաբերյալ տեղեկատվությունը բովանդակում է նաև այլ բնութագրիչ, որին այսօր առանձնակի ուշադրություն է սևեռված։ Ավելին, դրան սևեռվեց կառավարության ղեկավարի ուշադրությունը, որը որոշեց Ֆեյսբուքի միջոցով հաղորդել ուրախալի լուրը հասարակայնությանը։ Խոսքը հարկային մուտքերի ընդհանուր աճի մասին է, ինչը մատուցվում է որպես գործող կառավարության պարծանքի առարկա։
Առաջին հայացքից, իսկապես, պարծենալու բան կա. հարկային մուտքերի 14-տոկոսանոց աճը ձեր համար «սուտի-մուտի» բան չէ։ Բայց… Բանն այն է, որ անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում արձանագրվել է ավելի տպավորիչ աճ. 18%։ Չգիտեմ, արժե արդյոք ներկայիս 14-տոկոսանոց աճը համարել գերբնական և առանձնակի ոգևորիչ ինչ-որ բան, նշեմ լոկ այն, որ երկրում տարեցտարի արձանագրվում է խոշորագույն հարկատուներից ստացվող հարկային մուտքերի աճ։
Օրինակ, գրեթե 7% աճ է գրանցվել 2016-ի առաջին կիսամյակում, գրեթե 10%՝ 2017-ի առաջին կիսամյակում։ Մի խոսքով, դա կայուն գործընթաց է, որը, ըստ էության, առանձնակի փոփոխությունների չի ենթարկվել այն բանից հետո, երբ իշխանությունը նախկինների ձեռքից անցել է ներկայիս կառավարողների ձեռքը։ Եվ այստեղ արժե առանձնակի ուշադրություն դարձնել աճի այդ կայունությանը։ Ընդհանուր առմամբ դա նորմալ է լավ թե վատ զարգացող երկրի համար։
Բայց դա ֆանտաստիկա է այն երկրի համար, որն ապրում է կառավարման համակարգի ինստիտուտային կաթվածահարության պայմաններում (ըստ վարչապետի վարկածի՝ հիմնված գաղտնի փաստաթղթի վրա)։ Չի կարող անգործունակ, կաթվածահար համակարգը ապահովել դինամիկ զարգացում և բյուջեի հարկային մուտքերի մշտական աճ։ Ավելին, չի կարող կաթվածահար համարվել այն համակարգը, որի օրոք նույնիսկ թավշե իրադարձությունները, քաղաքական համաղետները չեն խաթարում, մասնավորապես, հարկային մուտքերի աճի առկա միտումները։ Վերջապես, չի կարող կառավարման համակարգն այն աստիճան փլուզված լինել, որ դրա զարգացման իներցիան բավականացնի հետհեղափոխական առնվազն մեկուկես տարվա։
«Ձեզ խաբել են, սա մեքսիկական ճագարամուկ չէ, սա շատ ավելի լավ մորթի է՝ շանհայական հովազի»։ Էլլոչկա Լյուդոեդկայի հետ Օստապ Բենդերի երկխոսությունը մտաբերեցինք ինստիտուտային կաթվածահարության մասին գաղտնի փաստաթղթի համատեքստում։ Ահա ուրեմն, ձեզ խաբել են, պարոն վարչապետ, ձեզ շատ ավելի լավ ժառանգություն են թողել։ Դրա ապացույցները մեծաթիվ են։ Իսկ հարկային միտումները դրանցից մեկն են։ Միայն թե մեկ բան է անհանգստացնում. որ գործող իշխանությունը չվերածի «շանհայական հովազը» «մեքսիկական ճագարամկան» կամ է՛լ ավելի վատթարի…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-22 18:22
Депутат от фракции "Гражданский договор", зампред комиссии по экономическим вопросам НС Бабкен Тунян призвал не верить показателям Национального статистического комитета Армении по сельскому хозяйству, передает АРКА. "Я не считаю себя экспертом в сфере сельского хозяйства, но насколько смог ознакомиться с темой, мы должны очень осторожно говорить о сельскохозяйственных показателях. Те показатели, которые сейчас публикует Статистический комитет, принимать за "чистую монету" не стоит. Мы не знаем в действительности, что является нашим сельским хозяйством. У человека во дворе могут быть несколько деревьев и пара коров, и мы это включим в сельское хозяйство", - сказал депутат, комментируя в интервью ОТА вопрос о том, что в последние годы сфера сельского хозяйства в Армении не росла.
-
2024-11-22 09:35
Согласно данным статистического комитета РА, в третьем квартале текущего года ВВП Армении вырос на 17% по сравнению с тем же периодом прошлого года. Цифра, в принципе, выглядит вполне себе приличной. Но здесь есть небольшой нюанс.
-
2024-11-21 09:47
18 ноября с.г. в ходе 79-й сессии Генеральная Ассамблея ООН приняла резолюцию о сотрудничестве между Организацией Объединенных Наций и Организацией Договора о коллективной безопасности. В документе подчеркивается, что ОДКБ вносит значительный практический вклад в укрепление своего миротворческого потенциала и системы региональной безопасности и стабильности, противодействия терроризму и организованной транснациональной преступности, борьбе с незаконным оборотом наркотиков и оружия, неупорядоченной миграцией и торговлей людьми и ликвидации последствий природных и техногенных катастроф, что содействует реализации целей и принципов Организации Объединенных Наций. Генеральная Ассамблея предложила Генеральному секретарю ООН и впредь проводить регулярные консультации с Генеральным секретарем ОДКБ в рамках двусторонних контактов и форумов различных форматов. ООН и ОДКБ продолжат взаимодействие в интересах последовательной и всеобъемлющей реализации Глобальной контртеррористической стратегии ООН.
-
2024-11-20 10:01
Правительство Армении разрабатывает новое налоговое законодательство. Об этом на заседании Национального Собрания Армении во время обсуждения проекта госбюджета на 2025 год заявил 14 ноября премьер-министр республики Никол Пашинян, передает News.am. По мнению премьера, нынешнее законодательство не учитывает интересы страны и даже имеет антигосударственную направленность. Оно, как считает Пашинян, не позволяет собрать необходимый объем налогов. «В действующем Налоговом кодексе Армении действуют льготные налоговые режимы, которые никак не стимулируют у бизнеса желание зарабатывать больше. И как бы неприятно это ни звучало, но только таким словом можно назвать льготный налог с оборота», – сказал глава правительства. Льготы, по его мнению, носят массовый и нецелевой характер.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2021-02-17 11:03
Ֆեյսբուքի օգտատերերն արդեն մի քանի օր շարունակ ապարդյուն փորձում են գտնել այն հարցի պատասխանը, թե ինչո՞ւ են ՀՀ վարչապետի աշխատակազմին այդչափ անհրաժեշտ փողկապները: Հարցն ի հայտ է եկել, բնականաբար, ոչ առանց պատճառի։ Բանն այն է, որ Ֆինանսների նախարարությունը հրապարակել է 2021 թվականի պետական գնումների ծրագիրը, համաձայն որի ՀՀ կառավարության ղեկավարի աշխատակազմը մտադիր է գնել 232 փողկապ՝ վճարելով 278 հազար դրամ բյուջետային միջոցներ։