2020-10-03 14:18
Гаспар АДАМЯН
0
ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ԿԱՅԾԻՑ ԵՐՐՈՐԴ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՊԱՏԵՐԱ՞ԶՄ Է ԲՌՆԿՎԵԼՈՒ
Ղարաբաղը դարձավ երկրորդ Սիրիա
Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով Ադրբեջանի լայնածավալ ագրեսիայից դեռ շատ առաջ առաջատար վերլուծաբաններն ու ընդդիմության ներկայացուցիչները նախազգուշացնում էին, որ Փաշինյանի քաղաքականությունը տանում է դեպի հակամարտության ահագնացում և մոտեցնում նոր լայնածավալ պատերազմի հավանականությունը:
«Գոլոս»-ի ուշադիր ընթերցողները հաստատ հիշում են երկրորդ նախագահի գրասենյակի ղեկավար Վիկտոր Սողոմոնյանի հրապարակային ելույթներին նվիրված հրապարակումները։ Հենց Սողոմոնյանն էր առաջիններից մեկը, որ մտավախություն հայտնեց. Արցախի Հանրապետությունը կարող է վերածվել Սիրիայի նմանօրինակի, որտեղ ռազմական գործողությունների ընթացքում կբախվեն մի քանի երկրների և ռազմական դաշինքների շահերը։ Հոկտեմբերի 1-ին ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանը հայտարարեց, որ վտանգավոր է վերածել Կովկասը երկրորդ Սիրիայի։ Ակնհայտ է, որ Արցախում արդեն մարմնավորվում է սիրիական սցենարը։
Ինչո՞ւ նախագահն ընդ որում չհիշատակեց նման սցենարը կանխելու իր ջանքերը։ Ամենայն հավանականությամբ՝ այն պատճառով, որ նման ջանքեր չեն եղել։ Եղել են նախազգուշացումներ ընդդիմության ու վերլուծաբան հանրության կողմից, և այդ նախազգուշացումների վերաբերյալ զրոյական արձագանք պետության առաջին դեմքերի կողմից։ Թվում է, Սարգսյանին ավելի հաճելի է մտահոգվել ողջ Կովկասի մասին, քան առանձին վերցրած Արցախի Հանրապետության…
Ադրբեջան-թուրքական ռազմական ագրեսիայի խորապատկերին խոսվում է տարածաշրջանի նկատմամբ բացարձակ վերահսկողության միտված Թուրքիայի շահերի մասին, Մոսկվայի շահերի մասին, որը չի կարող իրեն թույլ տալ բացահայտ առճակատման գնալ Էրդողանի հետ, Իրանի շահերի մասին, որն այս օրերին ուժեղացնում է իր հյուսիսային սահմանները, Հունաստանի և Կիպրոսի արձագանքի մասին: Ռուս վերլուծաբանները խոսում են այն մասին, որ Բելառուսի իրադարձությունների և Լուկաշենկոյի նկատմամբ Կրեմլի դիրքորոշման խորապատկերին ռուսները չպետք է հակամարտության մեջ մտնեն Թուրքիայի հետ՝ հաշվի առնելով ռուսական ռազմավարական շահերը Սիրիայում և Լիբիայում։
Այն բանից հետո, երբ թուրքական F-16 բազմաֆունկցիոնալ կործանիչը խոցեց Սու-25 հայկական գրոհային ինքնաթիռը, Ռուսաստանում շատերը հիշեցին նաև թուրքերի կողմից խոցված ռուսական ինքնաթիռը, հիշեցին Թուրքիայում ՌԴ արտակարգ և լիազոր դեսպանի սպանությունը, իսկ ոմանք շատ ավելի հետ գնացին դեպի «դարերի խորքն» ու հայտարարեցին, որ ռուսները միշտ էլ ջարդել են թուրքերին, բայց XXI դարում իրավիճակը փոխվել է։
Հայ զինվորն Արցախում պաշտպանում է աշխարհը գլոբալ սպառնալիքից
Ագրեսիայից 3 օր անց պարզ դարձավ, որ Արցախի համար պատերազմը կրում է միջազգային բնույթ, քանի որ դրա արդյունքով շահագրգռված են մեծ թվով երկրներ, ընդ որում ամենից շատ խոսվում է Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական շահերի և տարածաշրջանից նրա վերջնական դուրսմղման մասին: Թուրքիան չի թաքցնում Հարավային Կովկասի նկատմամբ իր հավակնությունները։ Թուրքական ռազմատենչ հռետորաբանության խորապատկերին ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հայտարարությունն այն մասին, թե կողմերը պետք է վերադառնան բանակցությունների սեղանի շուրջ, այնքան էլ պատեհ չէ։ Շատ ավելի տեղին է այն հարցը, թե ում շահերն է այսօր պաշտպանում Արցախի Հանրապետությունը իր անկախության և իր նախնիների հողում ազատ ապրելու ժողովրդի իրավունքի համար մղվող պայքարում։
Եվ այդ ինչպե՞ս կարող էր պատահել, որ պաշտպանելով քաղաքակիրթ աշխարհի շահերը ահաբեկչության գլոբալ սպառնալիքից, որը բխում է Թուրքիայից, Արցախի հայ զինվորը միայնակ ելավ դիմագրավելու ոչ միայն Ադրբեջանի զինված ուժերին ու վարձկանների բանակին, այլև ՆԱՏՕ-ի սպառազինությամբ ու թվաքանակով երկրորդ զորքին։ Թեպետ, հայ զինվորին արդեն ոչնչով չես զարմացնի։ Ագրեսիայի չորրորդ օրը Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարեց, որ 4 օրում հայ զինծառայողները ոչնչացրել են հակառակորդի գրեթե նույնքան ռազմական տեխնիկա, որքան Արցախի առաջին ազատամարտի տարիներին:
Միջազգային հանրության համար արդեն ակնհայտ է դարձել, որ հակառակորդն ի վիճակի չէ ճեղքել պաշտպանությունը շփման գծի ողջ երկայնքով (այդ գիծն անխոցելի է), ուստի դիմել է քաղաքացիական օբյեկտների և խաղաղ հայ բնակչության ռմբակոծումներին։
Թուրք ազդեցիկ վերլուծաբան Սիման Ուլգենն արդեն գրել է այն մասին, որ ներկայիս ռազմական հակամարտությունը կհանգեցնի Թուրքիայի և Ռուսաստանի բախմանը: Ռուս քաղաքագետները գրում են, որ Թուրքիան բացել է Ռուսաստանի հետ մրցակցության երրորդ ճակատը՝ Սիրիայից և Լիբիայից հետո: Ջոզեֆ Բայդենը Դոնալդ Թրամփին անվանեց «Պուտինի թուլա» և կոչ արեց ազդել Թուրքիայի վրա: Մակրոնը Պուտինի հետ քննարկեց մարտական գործողությունների գոտում տիրող իրավիճակը։
«Ես չգիտեմ, թե որքանով է պատրաստ ռուսական իշխանությունը խոսելու Թուրքիայի ղեկավարության հետ»,- հայտարարեց Արցախի Հանրապետության նախագահը, մեկնաբանելով տարբերությունները 90-ական թվականների պատերազմի, 2016 թվականի ապրիլին շփման գծի ողջ երկայնքով Ադրբեջանի ագրեսիայի և ներկայիս լայնածավալ պատերազմի միջև։
Եվրոպական և ամերիկյան որոշ վերլուծաբաններ արդեն կանխատեսում են, որ «ղարաբաղյան կայծից կարող է համաշխարհային նոր պատերազմ բռնկվել»։ Թուրքիայի քաղաքական հավակնությունների սանձահարումը կարող է դառնալ միջազգային խնդիր, Էրդողանի ռեժիմի ուժեղացման հարցում շահագրգռված չէ գործնականում ողջ համաշխարհային հանրությունը։ Դա չի ենթադրում անհապաղ ու վճռական գործողություններ, բայց իրավիճակը զարգանում է բավական դինամիկ։ Հոկտեմբերի 1-ին հայտնի դարձավ Ճապոնիայի արձագանքի մասին, որը մտահոգ է հակամարտության գոտում լարվածության ահագնացմամբ և պահանջել է անհապաղ դադարեցնել կրակը: ԱՄՆ պետդեպարտամենտը հայտարարել է երրորդ երկրների միջամտության անթույլատրելիության մասին, նկատի ունենալով Թուրքիային, Պենտագոնը հաստատել է, որ Թուրքիան ահաբեկչություն արտահանող պետություն է։ Ո՞ւր են միջազգային պատժամիջոցները։
Չնայած այն բանին, որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան Արցախի Հանրապետության դեմ պատերազմում օգտագործում են վարձկան ահաբեկիչների, Իսրայելը շարունակում է զենք մատակարարել Ադրբեջանին օդային ճանապարհով, մինչդեռ հնդիկ ուսանողները, հակառակը, մարդասիրական օգնություն են հավաքում Արցախի համար…
Ընդդեմ միջազգային ահաբեկչության
Դատելով իրավիճակի զարգացումից, ղարաբաղյան կայծն արդեն վերածվել է համաշխարհային հրդեհի, որի մեջ ակտիվորեն բենզին են լցնում ոչ միայն Թուրքիայի արբանյակները, այլև նրանք, ովքեր գիտակցաբար ժամանակ են ձգում՝ օգնության հասնելու և վզին խաչ կրող զինվորին ուսը դեմ տալու փոխարեն։
Ավաղ, առայժմ այդ ուժերը կոնկրետ գործողությունների փոխարեն նախընտրում են բարձրահունչ խոսքերն այն մասին, որ հայկական զինված ուժերը քաղաքակրթությունների պատերազմ և միջազգային ահաբեկչության դեմ պայքար են մղում ադրբեջան-թուրքական տանդեմի դեմ: Աշխարհն արձանագրել է, որ Արցախի Հանրապետությունը դիմակայում է ահաբեկչության համաշխարհային սպառնալիքին։ Հպարտ մենության մեջ:
Իրանը, Ռուսաստանը, Ֆրանսիան հայտարարել են Արցախում ռազմական գործողությունների գոտում ահաբեկիչ վարձկանների առկայության մասին, Ադրբեջանն ու Թուրքիան միջազգային հանրության աչքում այնպիսի պետություններ են, որոնք օգտագործում են ահաբեկիչներին ռազմական հակամարտություններում։ Պաշտոնական Լոնդոնը, որը նավթային գործեր ունի պաշտոնական Բաքվի հետ, մի կողմ է դրել իր պետական շահերը և հայտարարել Արցախում ահաբեկիչներին օգտագործելու անթույլատրելիության մասին։ Հայաստանում և Արցախում ասում են, որ սիրիացի վարձկանները սովոր են կռվել անապատում, իսկ մեր լեռներում նրանք քիչ բան կարող են անել։ Ասում են նաև, որ ադրբեջանական սպանված զինվորների, այդ թվում վարձկանների գրպաններում ներարկիչներ են հայտնաբերվել, այդ պարոնայք կռվում են դոզայի տակ։ Թեպետ՝ կռվել, դա բարձր է ասված…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-18 09:36Слухи о том, что глава оборонной комиссии Андраник Кочарян назвал шурина (брата жены) Пашиняна Грача Акопяна и его коллегу по фракции ГД Сисака Габриеляна наркобаронами, появились в СМИ незадолго до состоявшегося на днях ночного заседания правления ГД под председательством Пашиняна. После заседания были опубликованы ссылки на то, что по поводу упомянутого высказывания имеется звукозапись, однако в ходе заседания ее не прослушали, напротив, Пашинян призвал не нагнетать обстановку внутри партии, из чего следует вывод, что с Кочаряном разберутся по-тихому.
-
2024-11-16 10:28От традиционной территории сквера у НИИ Математических машин (институт Мергеляна) отгородили 2 больших участка, обнесли строительными заборами, в щели заборов видны свалки мусора. Между отгороженными участками оставили узкий проход, по которому жители общины Арабкир могут перейти на другую сторону улицы. Оставшуюся часть парковой зоны застелили каменной плиткой, похоронив под ней бывшие дорожки, усыпанные гравием и щебнем. Вырубили многолетние деревья, а под теми, что уцелели, благодаря вмешательству жителей соседних домов, установили сомнительной привлекательности скамейки для отдыха. Сквер перестал быть сквером и стал каменным коридором, который связывает крохотную детскую площадку с отгороженными под строительство участками.
-
2024-11-14 09:31Внеочередные выборы в совет Гюмри состоятся, примерно, 29 декабря. В городе говорят, что, если ГД не удастся заполучить большинство голосов, то повторится сценарий Ванадзора, то есть, кандидат от партии, одержавшей победу на выборах, будет арестован по надуманному обвинению сразу после подсчета избирательских бюллетеней. Арест будет произведен до первого заседания новоизбранного совета, дабы не допустить избрания на пост мэра кандидата от партии-победительницы, если этой партией будет не ГД.
-
2024-11-11 14:18Задолго до антиконституционного захвата власти одна популярная газета поместила на первой полосе фото общественного деятеля Давида Санасаряна у входа на станцию метро "Еритасардакан". Молодой человек сидел на асфальте рядом с 3-литровой стеклянной банкой, в которую просил прохожих бросать мелочь для третьего президента Сержа Саргсяна, дабы отправить его в отставку на массовые пожертвования. Жертвовали далеко не все, многие стыдили "бездельника", советовали заняться делом... Над головой Санасаряна висел карикатурный портрет президента, полиция даже не попыталась вмешаться в акцию. Сбор средств завершился в тот же день, Санасарян и его товарищи отнесли банку в резиденцию президента. Весной 2018 г. Санасарян в числе ближайших соратников Пашиняна отпраздновал победу "революции" и торжество "демократии" над бывшей властью.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-01-26 20:02Խորհրդակցություն Գորիսում Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով 2016 թվականի ապրիլյան ագրեսիայի արդյունքում Ադրբեջանը չիրականացրեց ռազմավարական ոչ մի խնդիր և կրեց կենդանի ուժի և ռազմական տեխնիկայի շատ ավելի մեծ կորուստներ, քան Արցախի Պաշտպանության բանակը:
-
2021-11-08 20:40Ահա և մեկ տարի անցավ Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի ավարտից: Օգտվելով այն հանգամանքից, որ Հայաստանում իշխանության է եկել պոպուլիստ-դիլետանտների թիմը, Ադրբեջանը, թուրքական զինված ուժերի և սիրիական թուրքամետ կազմավորումների վարձկան-ահաբեկիչների ջոկատների անմիջական աջակցությամբ, ռևանշ վերցրեց 90-ականների սկզբի Արցախյան պատերազմում կրած պարտության համար։ Այսօր Բաքվի վերահսկողության տակ են ոչ միայն տխրահռչակ յոթ շրջանները, այլև Շուշիի և Հադրութի շրջանները, որոնք Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության կազմում ընդգրկված են եղել դեռևս ԽՍՀՄ տարիներին։ Հայաստանն ու Արցախը տվեցին առնվազն հինգ հազար զոհ (իշխանությունն այդպես էլ չներկայացրեց վերջնական անվանական ցուցակը), տասնյակ հազարավորները վիրավորվեցին, հարյուրավորները համարվում են անհետ կորած։ Տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր գերիներ մինչ օրս մնում են Ադրբեջանի բանտերում։
-
2021-09-27 21:48Մեկ տարի է անցել Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի սկսվելու օրից: Նիկոլ Փաշինյանի մեղքն անվիճելի է։ Առաջին հերթին՝ այն, որ նա իրավիճակը հասցրեց պատերազմի։ Դա դրսևորվեց առաջին հերթին բանակցային գործընթացի ընթացքում անհամարժեք քայլերով, որոնք հանգեցրին հայկական կողմի դիրքերի սասանմանն ու դաշնակիցների հետ կապերի թուլացմանը։ Երկրորդ. ո՛չ հայկական պետությունը, ո՛չ հայ հասարակությունը, ո՛չ էլ հայկական բանակը պատրաստ չէին պատերազմի։ Բոլորը զբաղված էին քաղաքական շոուներով, որոնք գրեթե ամեն օր ցուցադրում էր իշխող թիմը։ Հասարակական ընկալումներում երկրորդ պլան էին մղվել բանակում վարչապետի ձեռնարկած կադրային զտումները, 2016-ի ռազմական գործողություններից հետո ընդունված սպառազինության ծրագրի փոփոխությունը։
-
2021-09-27 20:16Կապիտուլյանտի խղճին ծանրացած են հազարավոր կյանքեր 2020 թ. հոկտեմբերի 10-ին մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված Արման Արզումանյանը 8 երեխաների հայր էր, որոնցից 5-ը՝ անչափահաս: Արզումանյանը որպես կամավոր մասնակցել է Արցախյան առաջին ազատամարտին, ապա 2016-ի Քառօրյա պատերազմին: 44-օրյա պատերազմին էլ կամավոր գնաց: