2021-09-27 21:48
Рубен МАРГАРЯН
0
ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ՄԵՂՔԸ
Մեկ տարի է անցել Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի սկսվելու օրից: Նիկոլ Փաշինյանի մեղքն անվիճելի է։ Առաջին հերթին՝ այն, որ նա իրավիճակը հասցրեց պատերազմի։ Դա դրսևորվեց առաջին հերթին բանակցային գործընթացի ընթացքում անհամարժեք քայլերով, որոնք հանգեցրին հայկական կողմի դիրքերի սասանմանն ու դաշնակիցների հետ կապերի թուլացմանը։ Երկրորդ. ո՛չ հայկական պետությունը, ո՛չ հայ հասարակությունը, ո՛չ էլ հայկական բանակը պատրաստ չէին պատերազմի։ Բոլորը զբաղված էին քաղաքական շոուներով, որոնք գրեթե ամեն օր ցուցադրում էր իշխող թիմը։ Հասարակական ընկալումներում երկրորդ պլան էին մղվել բանակում վարչապետի ձեռնարկած կադրային զտումները, 2016-ի ռազմական գործողություններից հետո ընդունված սպառազինության ծրագրի փոփոխությունը։
Փաստորեն 2018 թվականին Փաշինյանի իշխանության գալը ոչ միայն չէր լուծել հայոց պետականության առջև ծառացած խնդիրները, այլև հակառակը, մի շարք խնդիրներ խորացել էին և ավելացել նորերը: Ազգային անվտանգության կառույցները ստիպված էին զբաղվել խնդիրների այդ խճճված կծիկը քանդելով՝ իրենց անմիջական պարտականություններով զբաղվելու փոխարեն։ Արթուր Վանեցյանի հրաժարականը այդ գործընթացների վկայությունն էր։
Իլհամ Ալիևը հարմար պահ ընտրեց Արցախի դեմ ագրեսիայի համար. աշխարհը զբաղված էր համավարակով, Հայաստանը՝ թաղված ներքաղաքական ու մերձքաղաքական խժդժությունների մեջ, ագրեսիա սկսելը կարելի էր «արդարացնել» բանակցային գործընթացի փակուղիով և Բաքվի տեսանկյունից սադրիչ փաշինյանական հայտարարություններով։ Մարտական գործողությունների ընթացքը ցույց տվեց ադրբեջանական բանակի գերազանցությունը որակյալ ժամանակակից սպառազինության առումով, ինչը վճռորոշ դեր խաղաց Արցախի Պաշտպանության բանակի դիմադրությունը հանրապետության հարավում ճեղքելու գործում:
Նիկոլ Փաշինյանը, ինչպես պարզվեց ավելի ուշ, երկու անգամ հնարավորություն է ունեցել դադարեցնելու ռազմական գործողությունները. հոկտեմբերի 7-ին և հոկտեմբերի 19-ին։ Ընդ որում վարչապետին այդ ժամանակ արդեն ներկայացվել էր Գլխավոր շտաբի դիրքորոշումը ռազմական գործողությունների դադարեցման անհրաժեշտության մասին։ Փաշինյանը ոչ միայն երկու անգամ մերժել է առաջարկները, այլև առնվազն երկրորդ դեպքում այդ հնարավորության մասին տեղյակ չի պահել Ազգային անվտանգության ծառայությանը։
Ավելի ուշ վարչապետն իր դիրքորոշումը պատճառաբանեց դավաճան չհամարվելու ցանկությամբ։ Այսինքն այդ ցանկությունը նրա համար ավելի կարևոր էր, քան մարդկային հազարավոր կորուստները, որ կրեցին հայկական բանակի ստորաբաժանումները շարունակվող պատերազմի ընթացքում։
Նման դիրքորոշումը միայն հաստատում է, որ 2018 թվականին Հայաստանում իշխանության է եկել երկիր ղեկավարելու համար (մանավանդ չլուծված միջազգային հակամարտությամբ երկիր) բացարձակապես ոչ պիտանի մարդ։ Մարդ, որը զուրկ է երկրի և ժողովրդի հանդեպ պատասխանատվության զգացումից։ Մարդ, որի համար կարևոր է միայն մեկ բան. պահել իր իշխանությունը։
Ինչպես վկայում է ԼՂՀ նախագահ Արայիկ Հարությունյանի և արցախյան գործիչներից մեկի հեռախոսազրույցի համացանցում զետեղված ձայնագրությունը, պատերազմի վերջին 10 օրերին Երևանը դե ֆակտո դադարեցրել է տրամադրել Ստեփանակերտի խնդրած օգնությունը... Այսինքն Փաշինյանն արդեն հասկանում էր, որ պատերազմը տանուլ է տրված, բայց շարունակում էր սպասել՝ մինչ Ադրբեջանի պայմանների տակ ստորագրելը։ Ինչի՞ն էր սպասում։ Թե ե՞րբ վերջապես կավարտվի Շուշիի գրավման ադրբեջանցի զինվորականների գործողությունը։ Այն քաղաքի, որն այնուհետ ի արդարացում իրեն Փաշինյանը կանվանի դժգույն ու դժբախտ…
Այսօր՝ պատերազմի սկսվելուց մեկ տարի անց, Փաշինյանը առաջվա պես իշխանության ղեկին է։ Թե ինչու՝ այլ հարց է, այստեղ կարելի է թվարկել մի շարք գործոններ։ Բայց դա չի փոխում խնդրի էությունը. Հայաստանում իշխանության ղեկին անպատասխանատու քաղաքական գործիչ է, որն ունի մեկ խնդիր ունի. պահել իշխանությունը և ուրիշների վրա բարդել պատերազմում կրած պարտության մեղքը։ Եվ ամենացավալին այն է, որ միջազգային հանրությանը Հայաստանի այսպիսի առաջնորդն ընդհանուր առմամբ միանգամայն գոհացնում է։ Անողնաշար առաջնորդ, որը հնազանդորեն կկատարի այն, ինչ իրեն թելադրում են այս աշխարհի հզորները։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-22 09:08Действующему президенту США Джозефу Байдену сегодня исполнилось 82. Редкий пример политического долголетия как свидетельство общего повышения уровня жизни и ее продолжительности. Однако запомнится Байден, некогда тоже любитель велопрогулок, не столько этим, сколько своим вкладом в противостояние Запада и России.
-
2024-11-20 12:53Хокку Овик складывает мандат. Плакала ипотека Овика, роняю и я скупую мужскую слезу…
-
2024-11-18 12:45Две новости взбудоражили армянскую общественность в последние часы минувшего уикенда. Одна новость - про парад отставок, уже состоявшихся и еще грядущих, в команде чиновников Пашиняна. Другая новость - про то, что уходящая администрация Байдена дала Зеленскому отмашку на удары американскими дальнобойными ракетами ATACMS вглубь российской территории. Позже добавилась информация, что Франция и Британия также «дали зеленый свет» на нанесение ударов вглубь РФ ракетами SCALP/Storm Shadow. Первую новость, про отставки в команде Пашиняна, пока оставим в покое, как менее существенную, тем более, что процесс отставок еще продолжается.
-
2024-11-16 13:53Сергей Лавров говорит, что Москва ждет предложений Дональда Трампа. Последний пока Путину не позвонил, это понятно: избранный президент Америки еще не вступил в должность, находится на стадии формирования своего правительства. Но вот круги от его заявлений о намерении побыстрее завершить войну на Украине расходятся достаточно быстро: Владимиру Путину уже позвонил Олаф Шольц.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-01-26 20:02Խորհրդակցություն Գորիսում Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով 2016 թվականի ապրիլյան ագրեսիայի արդյունքում Ադրբեջանը չիրականացրեց ռազմավարական ոչ մի խնդիր և կրեց կենդանի ուժի և ռազմական տեխնիկայի շատ ավելի մեծ կորուստներ, քան Արցախի Պաշտպանության բանակը:
-
2021-11-08 20:40Ահա և մեկ տարի անցավ Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի ավարտից: Օգտվելով այն հանգամանքից, որ Հայաստանում իշխանության է եկել պոպուլիստ-դիլետանտների թիմը, Ադրբեջանը, թուրքական զինված ուժերի և սիրիական թուրքամետ կազմավորումների վարձկան-ահաբեկիչների ջոկատների անմիջական աջակցությամբ, ռևանշ վերցրեց 90-ականների սկզբի Արցախյան պատերազմում կրած պարտության համար։ Այսօր Բաքվի վերահսկողության տակ են ոչ միայն տխրահռչակ յոթ շրջանները, այլև Շուշիի և Հադրութի շրջանները, որոնք Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության կազմում ընդգրկված են եղել դեռևս ԽՍՀՄ տարիներին։ Հայաստանն ու Արցախը տվեցին առնվազն հինգ հազար զոհ (իշխանությունն այդպես էլ չներկայացրեց վերջնական անվանական ցուցակը), տասնյակ հազարավորները վիրավորվեցին, հարյուրավորները համարվում են անհետ կորած։ Տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր գերիներ մինչ օրս մնում են Ադրբեջանի բանտերում։
-
2021-09-27 20:16Կապիտուլյանտի խղճին ծանրացած են հազարավոր կյանքեր 2020 թ. հոկտեմբերի 10-ին մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված Արման Արզումանյանը 8 երեխաների հայր էր, որոնցից 5-ը՝ անչափահաս: Արզումանյանը որպես կամավոր մասնակցել է Արցախյան առաջին ազատամարտին, ապա 2016-ի Քառօրյա պատերազմին: 44-օրյա պատերազմին էլ կամավոր գնաց:
-
2021-04-12 16:13Ըստ Avia.pro համակայքի՝ օրերս Սիրիայում թուրքական հրետանու դիրքերը ենթարկվել են Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերի հարվածներին։ Սու-24 մարտավարական ռմբակոծիչները հարվածներ են հասցրել Խան Էս-Սաբլ բնակավայրի շրջանում գտնվող M114 դաշտային հրանոթներին, ոչնչացրել «Հայաթ Թահրիր աշ Շամ» խմբավորման ահաբեկիչների ճամբարն ու զրահատեխնիկան: Հաղորդվում է, որ ավելի վաղ գրոհայինները հարձակվել են Իդլիբ նահանգի հարավում գտնվող Ալ-Կաբիրա, Ջարադա և Դադիհ բնակավայրերի վրա, իսկ թուրքական կողմից ստացած M114 հրանոթներով գնդակոծել են Խան Էս-Սաբլ բնակավայրը: «Հերթական անգամ բախվելով պայմանավորվածությունների խախտմանը՝ Օդատիեզերական ուժերը հիշեցրել են Թուրքիային, որ այդպես վարվել պետք չէ»,- ասված է Avia.pro-ի աղբյուրի հաղորդագրության մեջ։