ՈՎՔԵ՞Ր ԵՆ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԽՐԱՄԱՏՈՒՄ
Անցած տարվա ամռանը Սանկտ Պետերբուրգում կայացած միջազգային տնտեսական համաժողովի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստանը չի պատրաստվում մտնել աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ: Նա նշեց, որ այսօր աշխարհում շատերն են գիտակցել, որ աշխարհաքաղաքական խաղերն օգուտ չեն բերում ոչ մեկին, հատկապես այն երկրներին ու ժողովուրդներին, որոնք դառնում են այդ առճակատման թատերաբեմ։ Այդ իսկ պատճառով Հայաստանը չի պատրաստվում մտնել աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ։
Զուտ տեսականորեն, իհարկե, կարելի է հրաժարվել մեծ խաղերից, բայց գործնականորեն ժամանակակից աշխարհում կա երկու տարբերակ. կա՛մ խաղի մասնակից ես, կա՛մ խաղադրույք ես: Երրորդը տրված չէ։ Ափսոս միայն, որ մի ամբողջ տարի մենք կորցրեցինք երրորդ տարբերակի հնարավորության պատրանքների մեջ։ Թեպետ, հիմա՝ պատերազմի թեժ պահին մենք չենք խոսի այն մասին, թե ինչու այդպես եղավ, ինչու էինք մենք ողջ այս ընթացքում անջրպետվում աշխարհաքաղաքական խնդիրներից...
Քչերն են կասկածում, որ Արցախի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած լայնամասշտաբ պատերազմի մեկնարկը աշխարհաքաղաքական մեծ խաղի փուլերից մեկն է։ Որոշ երկրներ նախաձեռնել են դա, ներքաշել մյուսներին, բայց մեր տարածաշրջանում ծավալված խաղասեղանի շուրջ այսօր նստած են, թերևս, աննախադեպ թվով մասնակիցներ. Ռուսաստան, Թուրքիա, Ամերիկա, Եվրոպա, Իրան, Չինաստան, Իսրայել... Եվ սրանք լոկ խոշոր խաղացողներն են։ Աշխարհաքաղաքական բաց մարտերը, թերևս, դեռ առջևում են։ Այսպես թե այնպես, ուզենք, թե չուզենք, Հայաստանը հիմա արդեն հաստատ խաղի մեջ է։ Այժմ գլխավորն այն է, թե ինչ կարգավիճակով։ Որպես մասնակից, թե՞ խաղաքար։ Մենք սեղանի շուրջ ենք, թե՞ սեղանի վրա։
Ստեփանակերտի հերոսական դիմադրության, ռազմաճակատի գծում փայլուն հաջողությունների, ռեսուրսների, գիտելիքների և փորձի հզոր համախմբման ու մոբիլիզացման, առաջնագծում գործողությունների հստակ համակարգման շնորհիվ Երևանը պատերազմի տասներորդ օրն առավել քան իրական հնարավորություն է ստացել նստելու նույն այդ աշխարհաքաղաքական սեղանի շուրջ՝ որպես լիարժեք մասնակից։ Կրկնեմ. Արցախը ապահովել է և շարունակում է ապահովել դա։ Ըստ էության, այսօր մեզ համար կարևորագույն հարցը ռազմական հաջողությունների հաստագրումն է դիվանագիտական ճակատում։
Սակայն այստեղ, ասենք ուղղակի, ուժերի նույնպիսի մոբիլիզացիա, ինչպիսին առկա է պատերազմող Արցախում, չի երևում։ Նկատենք. պատերազմի առաջին իսկ օրերից գրեթե բոլոր նախկինները, նորերը, գեներալները, քաղաքական գործիչները նետվել և ուս-ուսի տված մարտնչում են արցախյան խրամատում։ Յուրաքանչյուրի փորձը պահանջված է տարբեր հատվածներում և ուղղություններով։ Եվ անշուշտ, նման համախմբումը ռազմաճակատում մեր հաջողությունների առանցքային գործոններից մեկն է։ Մինչդեռ Երևանում, դիվանագիտական խրամատում, ավաղ, չկա ոչ մի համախմբում։ Եվ դա այն դեպքում, երբ ակներևաբար քիչ չեն նրանք, ովքեր ունեն բազմամյա փորձ, գիտելիքներ, կապեր ու շփումներ։
Ինչո՞ւ չեն երևում դիվանագիտական առաջնագծում, օրինակ, Էդվարդ Նալբանդյանն ու Վարդան Օսկանյանը։ Ինչո՞ւ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարը չի օգտագործում իր նախորդների փորձը։ Չէ՞ որ ակնհայտ է, որ նրանք բոլորը կարող են ահռելի օգուտ բերել՝ կիրառելով սեփական գիտելիքներն ու հնարավորությունները։ Մանավանդ որ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարն իր առնվազն անփորձության պատճառով ակնհայտորեն ունի դրա կարիքը։ Դա՝ մի կողմից։ Մյուս կողմից՝ ակնհայտ է, որ այսօր վճռվում է հայկական պետականության ճակատագիրը սկզբունքորեն, հայ ժողովրդի կյանքի հարցը։ Վճռվում է հենց այդ սեղանի վրա, և աղետալի վտանգավոր է, որ մեր կողմից խաղին մասնակցում է ոչ թե Հայաստանի հավաքականը, այլ մեկ անձնավորություն, այն էլ նա, ով մեկ տարի առաջ հայտարարում էր, թե ընդհանրապես մտադիր չէ խաղալ։ Ավաղ, եթե դու մասնակից չես, ուրեմն խաղաքար ես։ Երրորդ տարբերակ տրված չէ...
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-04-07 10:04
Азиатский банк развития предоставит Армении кредит в размере 45,3 млн. евро на улучшение качества системы здравоохранения. Кредитное соглашение «Программа улучшения качества здравоохранения» одобрено на заседании Правительства Армении 3 апреля, передает News.am. Целью кредитной программы является содействие реформам в следующих направлениях: строительство и благоустройство медицинских учреждений, строительство и модернизация медицинских учреждений, оцифровка и институционализация оценки и подотчетности качества медицинских услуг, лицензирование медицинских учреждений, развитие человеческого капитала в сфере здравоохранения, реализация пилотной программы телемедицины, улучшение использования инструментов электронного здравоохранения. Кредит будет предоставлен сроком на 18 лет. При этом 7 лет – это льготный период. Срок погашения кредита составит 11 лет.
-
2025-04-07 09:30
Армения без предусловий в одностороннем порядке передала Азербайджану 972 карты минных полей 12 июня, 3 июля, 19 октября, 1 ноября и 29 ноября 2021 года, заявила пресс-секретарь МИД РА Ани Бадалян, передает Новости-Армения. "Более того, придерживаясь принципов сотрудничества в гуманитарных вопросах, Армения посредством опросов разработала новые карты минных полей и в начале 2024 года передала их Азербайджану", - сказала Бадалян Factor-TV. Она отметила, что Азербайджан постоянно подвергал сомнению точность этих карт, несмотря на многократные заявления армянской стороны о том, что нет "лучших или более точных" карт. "Армения, как и раньше, готова к проверке точности этих карт с привлечением международных экспертов. Добавим, что Международный суд однозначно отклонил требование о применении временной меры против Армении с обвинением Азербайджаном Армении в установке мин", - заявила Бадалян.
-
2025-04-05 10:03
Комитет государственных доходов (КГД) Армении в первом квартале 2025 года обеспечил 566,5 млрд драмов налоговых доходов и государственных пошлин, сообщает пресс-служба ведомства, передает АрмИнфо. Это на 3,4 млрд драмов или 0,6% больше показателя в 563,1 млрд драмов, запланированного на первый квартал в поквартальном разрезе государственного бюджета 2025 года, и на 3,1 млрд драмов или 0,5% больше пересмотренного показателя в 563,4 млрд драмов. По данным Комитета, за первый квартал 2024 года в государственный бюджет поступило 500,6 млрд драмов налоговых поступлений и государственных пошлин. Таким образом, по сравнению с аналогичным периодом прошлого года, налоговые поступления увеличились на 65,9 млрд драмов или на 13,2%.
-
2025-04-04 13:38
Председатель постоянной комиссии по внешним связям Национального собрания Армении Саргис Ханданян сообщил в X (бывший Twitter), что его азербайджанский коллега отклонил предложение о проведении встречи парламентских комиссий, передает Sputnik Армения.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-05-02 19:27
Սերժ Սարգսյանի հրաժարականը վերջի՞նն էր Երևանը վերածվել է ոստիկանական մեծ բաժանմունքի. յուրաքանչյուր 100 մետրը մեկ անցորդները բախվում են ոստիկանների և քաղաքացիներին բաժանմունքներ տեղափոխելու համար նախատեսված միկրոավտոբուսների կուտակումների։ Այդ ավտոբուսներում մարդկանց ենթարկում են ծեծի ու նվաստացումների։ 2011թ.-ին Հայաստանի խորհրդարանն ընդունել է աշխարհի ամենաառաջադեմ (եվրոպացի փորձագետների գնահատմամբ) օրենքներից մեկը՝ հավաքների, հանրահավաքների և երթերի քաղաքացիների իրավունքի մասին: Օրենքում ամրագրված է նույնիսկ չարտոնված ակցիաներին ոստիկանության միջամտության արգելքը, եթե դրանք խաղաղ բնույթ են կրում։
-
2022-04-15 08:16
Ադրբեջանը փորձում է արագացնել իրադարձությունները Երբ գործընթացը, որի արդյունքում նախատեսվում է խաղաղության համաձայնագիր ստորագրել, մեկնարկում է Արցախի կարգավիճակի հստակեցման շրջանցումով, ապա եզրահանգումը կարող է լինել միայն մեկը. իշխող ռեժիմի պարագլուխը կրկին որոշել է «ամեն ինչ սկսել սեփական կետից»։ Նման եզրակացության է հանգեցնում նաև խոշոր գործարար Գուրգեն Արսենյանի խորհրդարանի ամբիոնից Փաշինյանին ուղղած կոչը՝ «սթափեցնել Ղարաբաղի ղեկավարությանը»։ Գործարար պատգամավորը շա՜տ է շտապում բիզնես սկսել թուրքերի հետ…
-
2022-04-08 08:59
Ինչ վերաբերում է Բրյուսելում Ալիևի, Փաշինյանի և Շառլ Միշելի բանակցությունների արդյունքներին։ Հայկական կողմի համար ամենադրականն այն է, որ համատեղ ճեպազրույց չեղավ։ Այդպիսի ճեպազրույցների ժամանակ Փաշինյանն Ալիևի կողքին ողորմելի է դիտվում։ Համատեղ ասուլիսի բացակայությունը բոնուս է Փաշինյանի համար, որը դժվար թե ասելիք ունենար՝ ի պատասխան հայ հասարակայնությանը հուզող հարցերին։
-
2022-04-05 19:27
Կապիտուլյանտը վախեցնում է պատերազմով՝ հող նախապատրաստելով նոր դավաճանության համար։ Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակը պաշտպանեց Քարագլխի ռազմավարական գագաթի մի մասը, չնայած թուրքական «բայրաքթարերից» ռմբակոծմանը և հակառակ Փաշինյանի ռեժիմի գաղտնի հրահանգներին։ Այս մասին վերջին օրերին բացահայտ հայտարարում են ռազմական փորձագետները։ Մասնավորապես, Դավիթ Ջամալյանը նշել է, որ Արցախի ղեկավարության կախվածությունը կապիտուլյանտի ռեժիմի ազդեցությունից էականորեն նվազել է։ Փորձագետը բարձր է գնահատել Պաշտպանության բանակի ջանքերը՝ Քարագլուխից ադրբեջանցիների մասնակի հետմղման ուղղությամբ: