ԱԱՑԱԽՑԻ ԵՐԵԽԱՆԵՐԸ՝ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ԲԵՄԵՐՈՒՄ

Արցախի երաժշտական և արվեստի դպրոցների սաները հյուրախաղերով հանդես եկան Լիբանանում: Պատանի երաժիշտները, երգիչներն ու ասմունքողները ելույթ ունեցան հայկական կազմակերպությունների դահլիճներում և արժանացան ջերմ ընդունելության:

Հյուրախաղերը կազմակերպել էր ՋԱՀ Հիմնադրամը (Ջավախք, Արցախ, Հայաստան), որն ստեղծվել է «Արցախ» բարեգործական հիմնադրամի հենքի վրա, մի կազմակերպության, որն առաջին օրվանից թև ու թիկունք է եղել Արցախին: Նախագծին իր աջակցությունն է ցուցաբերել նաև Արցախի Հանրապետության ԿԳՄՍՆ-ը, իսկ լիբանանահայ կազմակերպություններն ու անհատները օգնել են ֆինանսապես:

АРЦАХСКИЕ ДЕТИ НА СЦЕНАХ ЛИВАНА

Ստեփանակերտի, Մարտունու, նաեվ այժմ օկուպացված Շուշու, Հադրութի շրջաններից 12-16 տարեկան արտիստները Լիբանան էին ժամանել դաշնակահարուհի, նվագակցող Նադեժդա Հակոբյանի և Ստեփանակերտի Շարլ Ազնավուրի անվան Մշակույթի կենտրոնի տնօրեն Արմեն Հովսեփյանի գլխավորությամբ: Լիբանանի հայությունը մեծ ոգևորությամբ ընդունեց արցախցի պատանիներին: 44-օրյա պատերազմը, Արցախի զգալի մասի օկուպացիան, հազարավոր հայ զինվորների կորուստը կոտրեց աշխարհով մեկ սփռված հայերի սիրտը, դատարկություն սերմանեց նրանց հոգում: Պետք էր մի նոր զարկ, որը կվերականգներ սերտ կապը հերոսական Արցախի և ազգանվեր Սփյուռքի միջև: Եվ այն տրվեց Լիբանանի հայ համայնքից, որտեղ գրեթե ամեն ընտանիք Հայոց ցեղասպանության օրերին հերոսական պայքար մղած մեր նախնիների ժառանգն է:

Ինչպես մեր զրույցում նշեց նախագծի հեղինակներից մեկը՝Լիբանանում, Արցախում և Հայաստանում մեծ հարգանք վայելող, Շուշիի «Վարանդա» երգչախմբի հիմնադիր և խմբավար Զաքար Քեշիշյանը, Արցախը ազատագրական պայքարի առաջին օրերից իր ուրույն տեղը զբաղեցրեց լիբանանահայերի սրտերում: Արցախում ծավալածիր 30 տարվա ակտիվ գործունեության ընթացքում Զաքար Քեշիշյանը, «Արցախ» հիմնադրամի և Լիբանանի հայկական կազմակերպությունների աջակցությամբ, բազմաթիվ մշակութային ծրագրեր է իրականացրել: Իր ջանքերով և արցախցիների մասնակցությամբ ծրագրեր են իրականցվել նաև Բեյրութում և Լիբանանի այլ քաղաքներում, ամրապնդելով սերտ կապը հայության երկու բևեռների միջև:

«Տարիներ շարունակ «Արցախ» հիմնադրամը Լիբանանում տարբեր միջոցառումներ է կազմակերպել՝ արցախցի նկարիչների և ձեռարվեստի վարպետների ցուցահանդեսներ, «Վարանդա» երգչախմբի, նաև արցախցի այլ երաժիշտների և երգիչների համերգներ և այլն։ Մենք միշտ կարևորել ենք Արցախի հետ կապը մշակույթի միջոցով: Այն մեծ դեր է խաղացել և Արցախի, և լիբանանյան Սփյուռքի կյանքում,- ասաց Զաքար Քեշիշյանը։ – Ներկայիս շրջագայությունը 2020 թ. Արցախյան պատերազմից հետո նախաձեռնած առաջին արցախալիբանանյան ծրագիրն է, որի կարևորությունը պայմանավորված է մի շարք հանգամանքներով։ Այսօր Արցախը հայտնվել է դժվար իրավիճակում: Շատ բնակավայրերում մարդիկ թիրախավորված են թշնամու կողմից, ապրում են ֆիզիկական և հոգեբանական ճնշման տակ: Բոլորս հիշում ենք ձմռան այն դաժան օրերը, երբ ադրբեջանական կողմը անջատել էր գազատարը, ինչը հանգեցրեց հումանիտար ճգնաժամի: Այս իրավիճակում մենք հասկացանք, որ պետք է գործադրել բոլոր ջանքերը՝ հիշեցնելու աշխարհի հայությանը՝ Լիբանանյան համայնքը կանգնած է անկոտրում Արցախի կողքին»։

Հյուրախաղերին մասնակցելու համար ընտրվել էին շնորհալի աշակերտներ՝ մեկական ամեն մասնակից-դպրոցից: Նրանցից ոմանք ելույթների որոշակի փորձ ունեն «Վարանդա» երգչախմբի կազմում, մյուսները բարձր մրցանակների են արժանացել միջազգային մրցույթներում, բարձր պահելով իրենց դպրոցի և Արցախի պատիվը: Ընդհանուր առմամբ Լիբանան էին ժամանել 8 պատանի արտիստ՝ երգչուհի Աննա Դանիլովան և ասմունքող Լիա Մանասերյանը Շուշիից, շեփորահար Արսեն Սաֆարյանը, դուդուկահար Կարեն Եսայանը, քանոնահար Աստղիկ Ավանեսյանը և երգիչ Վլադիմիր Գալստյանը Ստեփանակերտից, դհոլահար Տիգրան Ավագյանը Հադրութից և երգիչ Կարեն Հարությունյանը Արցախի Մարտունու շրջանի Սոս գյուղից։

«Նրանցից յուրաքանչյուրը, չնայած տարիքին, որոշակի ճանապարհ է անցել երաժշտության բնագավառում,- շարունակեց Զաքար Քեշիշյանը: - Ոմանք իրենց գերազանց դրսևորեցին անցյալ տարի Ստեփանակերտում կազմակերպված «Երգում է Արցախը» նախագծի շրջանակներում, մյուսներն էլ պրոֆեսիոնալ երաժիշտների ուշադրությանը արժանացան մրցույթների ժամանակ: Սոսի բնակիչ Կարեն Հարությունյանը այնքան է սիրում երաժշտությունը, որ անցյալ ամառ ամեն օր գալիս էր Ստեփանակերտ փորձերի, չնայած, որ իր գյուղը բավականին հեռու է գտնվում մայրաքաղաքից: Ութ տարի առաջ Լիբանանում համերգներով ելույթ ունեցավ արցախցի անվանի շեփորահար Ալբերտ Սաֆարյանը, իսկ այս անգամ նրա թոռը՝ Արսենը»։

АРЦАХСКИЕ ДЕТИ НА СЦЕНАХ ЛИВАНА

ԼԻԲԱՆԱՆՈՒՄ ՀՅՈՒՐԱԽԱՂԵՐԻ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ՊԱՏԱՆԻ ԱՐՑԱԽՑԻՆԵՐԸ ելույթ ունեցան հայկական 9 դպրոցներում և օրական երկու համերգ տվեցին, արժանանալով իրենց հասակակիցների, նրանց ծնողների և ուսուցիչների ջերմ ընդունելությանը։ Վառ ելույթներ եղան նաև Անթիլիասի Մայրավանքում, որտեղ երեխաները ստացան Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետի օրհնությունը, նաև Բիքֆայայի հայկական ճեմարանում, որտեղ 1965 թ. հուշարձան է կանգնեցվել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին։ Արցախցի արտիստները այցելեցին նաև Բիբլոս թաղամասը, որտեղ Մեծ Եղեռնի տարիներին բացվել էր առաջին որբանոցը փրկված հայ երեխաների համար: Այսօր այնտեղ գործում է Ցեղասպանության թանգարան: Արցախի մշակութային պատվիրակությունը եղավ Այնճար հայկական բնակավայրում, որտեղ հանդիպեց հայ համայնքի հետ և համերգ տվեց այնճարցիների համար։ Պատանի արտիստները նաև այցելեցին Լիբանանի տեսարժան վայրերը:

Հյուրախաղերը ավարտվեցին գալա-համերգով, որը տեղի ունեցավ Համազգայինի «Հակոբ Տեր-Մելքոնյան» դահլիճում և կրեց «Ղողանջ վերապրումի» անվանումը: Զաքար Քեշիշյանի խոսքերով, լիբանանահայերը գրեթե ավելի հուզված էին, քան պատանի արտիստները: Ոմանք չկարողացան զսպել արցունքները, մյուսները չէին թաքցնում ժպիտները՝ երջանկանալով ազգային մշակույթի հետ շփումից և այն գիտակցումից, որ իրենց տունն ու հայրենիքի մեծ մասը կորցրած արցախցի երեխաները չեն հուսահատվել, մնացել են տոկուն, կամքի ուժը բռունցքներում, ապագա հղթանակի հավատով լի:

Գալա-համերգին ողջույնի խոսք ասեց ՋԱՀ հիմնադրամի նախագահ Նարե Գալեմքերյանը: Նա նշեց, որ չնայած Արցախում և Լիբանանում տիրող ծանր իրավիճակին, հիմնադրամի ղեկավարությունը ջանք չի խնայել այս նախագիծը կյանքի կոչելու, քանի որ հավատում է արցախցիների վերապրումի կամքին, Լիբանանի հայության ներուժին:

«Մեր նպատակն էր ամրապնդել հոգևոր կապը Արցախի և Լիբանանի հայության միջև, ևս մեկ անգամ շեշտել, որ Լիբանանի հայ համայնքը ազատագրական շարժման սկզբից եղել է և միշտ կլինի անկոտրում Արցախի կողքին, - ասաց Նարե Գալեմքերյանը: – Պատանի արցախցիներից շատերը կորցրել են իրենց տները, հարազատներին, ընտանիքի անդամներին, բայց այսօր եկել են Լիբանան, որպեսզի ասեն մեզ, որ իրենց կամքը անկոտրում է, հավատը ամուր, իսկ հույսը վառ: Այդ նշանակում է, որ մենք էլ իրավունք չունենք կորցնելու հավատը և պետք է շարունակենք մեր պայքարը հերոսական Արցախի օկուպացված տարացքները ազատագրելու համար»:

Համերգը վարում էր Զաքար Քեշիշյանը, որը կարողացավ դահլիճում ջերմ մթնոլորտ և միասնության զգացում ստեղծել՝ արտիստների և հանդիսատեսի միջև: Դահլիճը մեծ ուշադրությամբ ունկնդրում էր ամեն երգչի, երաժշտի, ասմունքողի ելույթը: Իսկ երբ Կարեն Հարությունյանը անցավ Կաչինիի «Ավե Մարիա»-ին, հանդիսատեսը մի պահ լռեց, ցնցվելով Սոս գյուղի տաղանդավոր երգչի հուզիչ կատարումից: Վերջին երկու ստեղծագործությունները արցախցի արտիստները հնչեցրեցին Համազգայինի «Կարկաչ» երգչախմբի հետ միասին: Համերգի ավարտին նրանք կատարեցին Ռոբերտ Ամիրխանյանի «Երազ իմ երկիր...» երգը, որը բուռն ծափահարությունների արժանացավ: Արմեն Հովսեփյանը ընթերցեց Արցախի կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Անահիտ Հակոբյանի ուղերձը և շնորհակալական խոսքեր ուղղեց Լիբանանի հայ համայնքին այս հիասքանչ հյուրախաղերը կազմակերպելու, ջերմ ընդունելության, Արցախի և Սփյուռքի միջև մշակութային կապերը ամրապնդելու համար: Շնորհակալության արժանացավ նաև Նադեժդա Հակոբյանը արվեստին, երեխաներին և Հայրենիքին հավատարիմ լինելու համար:

«Լիբանանահայությունը միշտ պետք է զգա Արցախի շունչը և 35 տարի շարունակվող հոգևոր կապը, իսկ յուրաքանչյուր արցախցի պատանի երաժիշտ, ելույթ ունենալով այս կամ այն բեմի վրա, պետք է համոզված լինի, որ ներկայացնում է ամենակարևոր երկիրը, - ասում է Զաքար Քեշիշյանը։ –Պատերազմը ցնցեց աշխարհի հայությանը, թևաթափ արեց բոլորիս: Պետք էր ինչ որ քայլ, որը ղողանջի պես մեզ կրկին կյանքի կկոչեր: Մենք՝ լիբանանահայերս, կարծում եմ, կարողացանք անել այդ քայլը: Այս հյուրախաղերը արցախցի երեխաների համար շատ կարևոր էին, թե հայրենասիրական, թե մասնագիտական ​​առումով: Նրանք համոզվեցին, որ Սփյուռքը իրենց կողքին է և նոր փորձ ձեռք բերեցին հետագա բեմական հաղթանակների համար: Լիբանանի հայերն էլ իրենց հերթին հայրենասիրության թարմ լիցքեր ստացան Արցախի տաղանդաշատ տղաների և աղջիկների շնորհիվ, որոնք ևս մեկ անգամ ապացուցեցին՝ Արցախում ամուր է մարտական ոգին և ոտքի է կանգնում նոր սերունդ, որը պատրաստ է սխրանքների հանուն միացյալ Հայրենիքի»:

 

Галерея (10 фото)