Դավիթ ԲԱԲԱՅԱՆ. ԿՈՆԳՐԵՍԱԿԱՆ ՓԱԼՈՆԻ ԱՌԱՋԱՐԿՆ ԱՄԵՆԱՈՒԺԵՂ ՀԱՐՎԱԾՆ Է ԱՄԵՐԻԿՅԱՆ ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐԱԿԱՆ ԱՐԺԵՀԱՄԱԿԱՐԳԻՆ
«Արցախի ժողովուրդը պետք է շատ հստակ պատկերացնի ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ ուժի տարբեր համաշխարհային կենտրոնների մոտեցումները։ Եվ շնորհակալություն կոնգրեսական Փալոնին նման անկեղծության համար», - հայտարարել է Արցախի արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանը՝ ԱրմԻնֆոյի թղթակցի հետ զրույցում արտահայտելով իր վերաբերմունքը ԱՄՆ կոնգրեսական Ֆրենկ Փալոնի այն հայտարարությանը, թե Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման «արևմտյան մոդելը» ենթադրում է Արցախի ինքնավարություն Ադրբեջանի կազմում։
Բաբայանի խոսքով՝ այդ անկեղծությունը Արցախի ժողովրդին հնարավորություն կտա ավելի իրատեսորեն գնահատել ղարաբաղյան հարցի շուրջ տարբեր համաշխարհային դերակատարների աշխարհաքաղաքական միտումներն ու ծրագրերը: Եվ այնուամենայնիվ, ինչ վերաբերում է Ադրբեջանի կազմում Արցախի ինքնավարությանը և այն կարծիքին, որ այդ կարգավիճակը պետք է լինի ինչպես ԽՍՀՄ-ում, ապա Բաբայանի խոսքով՝ այս հարթության մեջ մի շարք խնդիրներ են առաջանում, և առաջին հերթին ՝ բացառապես արժեքային բնույթի խնդիր։ «Միացյալ Նահանգները պատմականորեն և ըստ էության ժողովրդավարության, մարդու իրավունքների և ազատությունների ջատագովն է։
Հետևաբար, Խորհրդային Միության գոյության տարիներին նրանք այս երկիրը համարում էին" չարի կայսրություն " և ամեն կերպ պայքարում էին դրա հետ, ամեն ինչ անում էին այն աշխարհի քաղաքական քարտեզից ջնջելու համար, և Իոսիֆ Ստալինը համարվում էր մարդկության ամենակարևոր բռնակալներից մեկը, մինչդեռ, ԽՍՀՄ-ում նրա ազգային հարցի քաղաքականությունը արտացոլում էր խորհրդային կոմունիստական բռնապետության գաղափարախոսությունը: Եվ, փաստորեն, այսօր Ադրբեջանի կազմում լինելը ոչ այլ ինչ է, քան ստալինյան ազգային քաղաքականության շարունակություն, դրա վերականգնում», - հայտարարել է Արցախի ԱԳՆ ղեկավարը։
Միաժամանակ, նա հիշեցրել է, որ Լեռնային Ղարաբաղը պայքարում է իր հիմնարար իրավունքների համար՝ ազգերի ինքնորոշման միջոցով գոյություն ունենալու իրավունքի և իր երիտասարդ պետության ժողովրդավարական սկզբունքների համար։ «Արդյո՞ք այն, ինչի մասին հայտարարում է Փալոնը, նշանակում է, որ Միացյալ Նահանգները պատրաստ է ժողովրդավարական Արցախը զոհաբերել տոտալիտար Ադրբեջանին ։ Թե՞ դա պարոն Փալոնի անձնական կարծիքն է, թե՞ դա պետական մոտեցում է, օրենսդիր մարմնի մոտեցում ։ Պետք է հասկանալ, և այդ դեպքում մենք ավելի հստակ դիրքորոշման կարիք ունենք», - ասել է Արցախի գլխավոր դիվանագետը։
Բաբայանը կարծում է, որ եթե ԱՄՆ-ն իսկապես նման դիրքորոշում ունի, ապա դա ոչ այլ ինչ է, քան ուժեղ հարված սեփական արժեհամակարգին, որը Արևմուտքն առաջ է տանում ամբողջ աշխարհում. ժողովրդավարություն, մարդու իրավունքներ և այլ ազատություններ: Բաբայանը համոզված է, որ ԱՄՆ-ի՝ որպես համաշխարհային ժողովրդավարության կրող պետության հիմնարար սկզբունքներից ամերիկյան օրենսդիրների հրաժարումը ևս մեկ անգամ ապացուցում է Արցախի իրավացիությունը, որը ներկայիս աշխարհաքաղաքական փուլը գնահատում է որպես «մերկ աշխարհաքաղաքականության փուլ», որտեղ ժողովրդավարական արժեհամակարգը հետին պլան է մղվել։ «Ինչ վերաբերում է Արցախի՝ Ադրբեջանի կազմում գտնվելու և պատմական փաստերով դիմելու հարցին, ապա նման մոտեցումը չի դիմանում քննադատության, քանի որ Արցախը երբեք չի եղել ինքնիշխան անկախ Ադրբեջանի կազմում։ Եղել է Խորհրդային Միություն՝ վերազգային պետություն, և Լեռնային Ղարաբաղը որպես ինքնավարություն եղել է ԽՍՀՄ -ի մաս», - հիշեցրել է Բաբայանը, նշելով, որ ԽՍՀՄ-ում Ադրբեջանի Խորհրդային Հանրապետությունն իրավունք չուներ ինքնավարության առանցքային որոշումների, այդ թվում ՝ չէր կարող վերացնել Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարությունը, որը երաշխավորվում էր ԽՍՀՄ սահմանադրությամբ։
Միաժամանակ Բաբայանն ընդգծել է, որ Արցախի համար վերը նշված ամբողջ փուլն արդեն անցած է։ «Ներկայիս Ադրբեջանը տոտալիտար պետություն է, որտեղ հայատյացությունը վեր է ածվել պետական գաղափարախոսության, գրեթե կրոնի աստիճանի։ Իսկ դա նշանակում է, որ Փելոնի առաջարկը ոչ այլ ինչ է, քան Արցախի ժողովրդի հանձնումը ցեղասպանության իրականացմանը ։ Դրա համար էլ կարծում եմ, որ սա անցած փուլ է, և մեր ժողովուրդն իրեն ավելի շատ չի տեսնում տոտալիտար բռնապետական դինաստիական Ադրբեջանի կազմում», - ասել է ԼՂՀ ԱԳՆ ղեկավարը ։
Հարցին, թե արդյոք Բաբայանը կիսում է ամերիկացի կոնգրեսականի դիրքորոշումը, որ Ուկրաինայի շուրջ պատերազմն այնքան է թուլացրել Ռուսաստանին, որ տարածաշրջանում նրա դիրքորոշման հետ կարելի է հաշվի չնստել, այդ թվում՝ Արցախի ապագայի հարցում, Բաբայանը նշել է, որ եթե Լեռնային Ղարաբաղի հարցը դիտարկվի գլոբալ աշխարհաքաղաքականության համատեքստում, այսինքն, "ոչինչ անձնական, միայն բիզնես" սկզբունքով, դա մի բան է։ «Մենք հարկ չենք համարում ընդգրկվել այս դիսկուրսում։ Մեզ համար Ռուսաստանը եղբայրական երկիր է, բայց դա չի նշանակում, թե մենք Ամերիկայի կամ Իրանի կամ Ֆրանսիայի կամ այլ երկրի թշնամի ենք, քանի որ մենք սփյուռքյան ժողովուրդ ենք», - ասել է նախարարը ։
Բաբայանը կարծում է, որ հարցն այստեղ պետք է դիտարկել գլոբալ աշխարհաքաղաքականության և սեփական ազգային շահերի համատեքստում։ «Արցախը չի լինելու Ադրբեջանի կազմում, քանի որ այդ դեպքում ընդհանրապես չի լինի», - եզրափակել է Բաբայանը: