ՌԴ ԱԳՆ․ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԵՄ «ԴԻՏՈՐԴԱԿԱՆ» ԲԱԶԱՆԵՐԻ ԱՎԵԼԱՑՈՒՄԸ ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ՀԵՏ ՈՐԵՎԷ ԿԱՊ ՉՈՒՆԻ
Մենք տեղյակ ենք Հայաստանում իր ներկայությունն ուժեղացնելու՝ Եվրամիության հայտարարած ծրագրերին, որոնց համար առաջիկայում կբացվեն Հայաստանում ԵՄ «դիտորդական» առաքելության երեք նոր կետերը Կապանում, Իջևանում և Եղեգնաձորում։ Այս մասին ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Վ.Զախարովան՝ ի պատասխան Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության երեք օպերատիվ կենտրոնների բացման մասին մամուլի հարցին։
«ԵՄ անդամներն ի սկզբանե գործել են չափազանց ոչ թափանցիկ։ ԵՄ ներկայության տեղակայումը Հայաստանի տարածքում հարկադրված էր՝ Բրյուսելի լուրջ ճնշման ներքո։ ԵՄ-ն գործնականում պարտադրեց իր ներկայությունը։ Առաքելության մեկնարկը, որի նպատակը հայտարարվել էր Բաքվի և Երևանի միջև հարաբերությունների կարգավորմանն աջակցելու մասին, տեղի ունեցավ միակողմանի, ոչ կոնսենսուսային հիմունքներով, առանց ադրբեջանական կողմի և տարածաշրջանային այլ խաղացողների համաձայնության և առանց պատշաճ հաշվետվության։ Սա միայն հաստատում է տարածաշրջանում ԵՄ քաղաքականության իրական մտադրությունը, որի համար գլխավորը Ռուսաստանին Անդրկովկասից դուրս մղելն է, Հարավային Կովկասը վերածել աշխարհաքաղաքական առճակատման ասպարեզի՝ ի վնաս այստեղ ապրող մարդկանց հիմնարար շահերի։
Ակնհայտ է, որ Հայաստանում ԵՄ «դիտորդական» բազաների թվի ավելացումը կապ չունի Բաքվի և Երևանի հարաբերություններում կայունության և խաղաղության հաստատման խնդրի հետ։ Միջազգային հանրությանը և, առաջին հերթին, Ադրբեջանին և Հայաստանին ԵՄ առաքելության հաշվետվողականության բացակայությունը ամրապնդում է կասկածները, որ ԵՄ «տեղում» գործունեության մեջ կա թաքնված օրակարգ, առաքելության մանդատում «երկրորդ հատակի» առկայություն՝ իր «քաղաքացիական» բնույթի քողի տակ։ Հաշվի առնելով բոլոր հանգամանքները՝ ոչ միայն մենք ունենք բազմաթիվ օրինական հարցեր տարածաշրջանում ԵՄ-ի գործողությունների իրական դրդապատճառների վերաբերյալ։
Մենք շարունակում ենք վստահ լինել, որ Անդրկովկասում ԵՄ արտատարածաշրջանային գործոնի շարունակական ընդլայնումը, որի հետևում տեսանելի են ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի հակառուսական խնդիրները, կարող է միայն սրել այստեղ առկա հակասությունները։ Ըստ ամենայնի, հենց դա է պատճառը, որ Գերմանիայից որոշ քաղաքական գործիչներ փորձում են հանրությանը համոզել, որ Հայաստան ուղարկված գերմանական ոստիկաններն ու ֆրանսիացի ժանդարմները «օկուպանտներ չեն»։
Հայ-ադրբեջանական սահմանի տարածքում ԵՄ «փորձագետների» կասկածելի ակտիվությունից «ավելացված արժեք» չկա։ Ավելին, նրանք ի վիճակի չեն ապահովելու անվտանգությունը և ռուսական միջնորդության վճռական դերով ձեռք բերված հրադադարի պայմանավորվածությունների պահպանումը։ Տարածաշրջանում խաղաղության իրական երաշխիքը շարունակում է մնալ ռուսական խաղաղապահ կոնտինգենտի առկայությունը։
Իրավիճակի զարգացումը ևս մեկ անգամ ապացուցում է, որ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման և, ընդհանրապես, Անդրկովկասում իրավիճակի բարելավման ամենակայուն և երկարաժամկետ հիմքը Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների եռակողմ պայմանավորվածությունների հետևողական իրականացումն է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ով, 2021 թվականի հունվարի 11-ով, 2021 թվականի նոյեմբերի 26-ով և 2022 թվականի հոկտեմբերի 31-ով, ներառյա բոլոր տրանսպորտային և տնտեսական կապերի ապաշրջափակման, հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման և սահմանազատման, Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի պարամետրերի ներդաշնակեցման մասին։
Ռուսաստանը կշարունակի աջակցել կողմերին՝ տարածաշրջանում անվտանգության և կայունության ապահովման հարցում»,- իր պատասխանում ասել է Զախարովան։