Վարդան ՈՍԿԱՆՅԱՆ․ ՄԻԱՅՆ ԻՐԱՆՆ Է ԶՍՊՈՒՄ ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԸ ԳՐԱՎԵԼՈՒ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆԸ (ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ)
Գետնի վրա միայն Իրանն է զսպում Բաքվի բռնապետի ախորժակները՝ կապված Հայաստանի Սյունիքի մարզը գրավելու ցանկության հետ։ Այս մասին հունվարի 16-ին News.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը։
Նա բացատրեց, որ կան այլ երկրներ, որոնք դիվանագիտական ջանքեր են գործադրում, սակայն միայն Իրանի կողմից ռազմական հարվածի սպառնալիքն է իսկապես զսպում Բաքվի բռնապետին։ Նրա խոսքով, Իրանը հասկանում է, որ Սյունիքով անցնող, այսպես կոչված, միջանցքի բացման դեպքում իրեն կարող է սպառնալ թուրքական շրջափակումը։
«Իրանը հասկանում է, որ Հարավային Կովկասում Հայաստանին սպառնացող գործընթացները կարող են նաև լուրջ հարվածներ հասցնել իր շահերին։ Գործընթացները նպատակ ունեն Իրանին դուրս մղել այս տարածաշրջանից և նվազագույնը նվազեցնել Ռուսաստանի ազդեցությունը Հարավային Կովկասում։ Թեհրանը չի կարող անտարբեր լինել նման գործընթացների նկատմամբ»,- նշել է Ոսկանյանը։
Նրա խոսքով, Իրանը ԵՄ դիտորդների ներկայությունը Հայաստանում դիտարկում է որպես Հարավային Կովկասում ՆԱՏՕ-ի ազդեցության ուժեղացում, ինչի պատճառով Թեհրանն ասել է, որ տարածաշրջանի խնդիրները պետք է լուծվեն բացառապես տարածաշրջանի երկրների միջև։
Փորձագետն ընդգծեց, որ Իրանը նաև հասկանում է վտանգը ոչ միայն դեպի հյուսիս այլընտրանքային ճանապարհի կորստի տեսանկյունից, այլև հյուսիսում անջատողական տրամադրությունների աճի տեսանկյունից, եթե միջանցք ստեղծվի Հայաստանի տարածքով։
«Ուստի Իրանը պատրաստ է ձեռնարկել ցանկացած քայլ, այդ թվում՝ ռազմական։ Իրանի գերագույն առաջնորդը զգուշացրել է Թուրքիայի նախագահին, որ հայ-իրանական սահմանը չպետք է խախտվի, ինչը նշանակում է, որ ողջ Իրանը աշխատելու է այս թեզը առաջ մղելու ուղղությամբ»,- պարզաբանեց իրանագետը։
Նրա գնահատմամբ՝ այս ֆոնին Հայաստանը տարօրինակ հայտարարություններ է անում՝ խոսելով ինչ-որ խաղաղության մասին, որը երբեք չի եղել, չկա և չի լինելու։ «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության օրակարգ չկա. Բաքվի նպատակը Հայաստանի՝ որպես պետության վերացումն է։ Ուստի անհրաժեշտ է լուծել անվտանգության ամրապնդման հարցերը, այդ թվում՝ Իրանի հետ հարաբերությունների խորացմամբ»,- ընդգծեց Վարդան Ոսկանյանը։
Նրա կարծիքով, Հայաստանի դեմ լայնածավալ ռազմական գործողություններ այժմ քիչ հավանական են, բայց Բաքուն առաջնորդվում է ավելի հեշտ ռազմավարությամբ՝ սպառնալիքներ հնչեցնելով կամ Հայաստանի տարածքում լոկալ ռազմական գործողություններ սանձազերծելով ստանալ իր ուզածը։