ԻՍԿ Ե՞ՐԲ ԵՆՔ ՓՈԽԵԼՈՒ ԿՐՈՆԸ (ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ)
Ի՞նչն է դրդում Փաշինյանին հայտարարություններ անել Բաքվի հետ չհարձակման պակտի ստորագրման մասին
Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է․
«Այսօրվա վերնագիրը կարող է շատերին սադրիչ թվալ, բայց եթե վերլուծենք 2018 թվականից սկսած մեր անցած ճանապարհը, ապա պարզ կդառնա, որ այս հարցն էլ վաղ թե ուշ կարող է մտնել գործող իշխանության օրակարգ ։
Եկեք միասին հիշենք, թե ինչի միջով ենք անցել 2018 թվականից սկսած.
1. 2018 թվականի գարուն՝ իշխանափոխություն՝ գործընթացում հասարակության լայն զանգվածների ներգրավմամբ։ Սակայն, ինչպես ցույց տվեցին 2020 թվականի պատերազմից հետո տեղի ունեցած իրադարձությունները, առանց «Ազգային ժողովի պատերի հետևում տեղի ունեցող գործընթացների» և այն ժամանակ իշխող խմբի ներսում կոնսենսուսի, 2018 թվականին անհնար էր փոխել իշխանությունը։
2. 2018 թվականի ամառ՝ ԱՄՆ նախագահի Ազգային անվտանգության հարցերով նախկին խորհրդական Ջոն Բոլթոնը եկավ Հայաստան և բարձրաձայնեց այն ծրագիրը, որը պետք է իրականացներ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը՝ հրաժարվել պատմական կարծրատիպերից։
3. Հետագա տարիներին մենք տեսանք Արցախի դավաճանությունն ու կորուստը (իսկ իշխանություններն արդեն հասել են նրան, որ Արցախի բնակիչների վրա Ալիևի ռեժիմի հանցավոր հարձակման օրը՝ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ը, կոչվում է Հայաստանի իրական անկախություն ձեռք բերելու օր.)՝ նախ պատերազմով, իսկ հետո՝ 2022 թվականի Պրահայի կոնսենսուսով։
4. Ռուսաստանի Դաշնության հետ ռազմավարական գործընկերության համակարգի փլուզում, որն այսօր առավել ցայտուն դրսևորվում է ՀԱՊԿ գործունեության սաբոտաժով։
5. Հայաստանի ներսում տեղեկատվական պատերազմ ՀՀ դաշնակիցների՝ Ռուսաստանի և Իրանի դեմ։ Միաժամանակ, Թուրքիայի համար բարենպաստ տեղեկատվական ֆոնի ապահովում։ Մենք հասել ենք նրան, որ իշխանության հետ առնչվող փորձագետներն ասում են, որ հենց Թուրքիան է զսպում Ադրբեջանին Հայաստանի վրա հարձակումներից։
6. Զուգահեռաբար ընթանում է պատմության վերաշարադրման գործընթացը։ Արցախի Ամարասը վերապրեց Լենկթեմուրի ներխուժումը, բայց չփրկվեց «Փաշինյանի ներխուժումից» և անհետացավ պատմության դասագրքից, քանի որ մեր հայկական Ամարասը չի մտնում Փաշինյանի ուզած 29 800 քառակուսի կիլոմետր Հայաստանի տարածքների մեջ։
Վերը նկարագրված ամեն ինչ պատմական կարծրատիպերից հրաժարվելու գործընթաց է, որը պետք է ունենա իր տրամաբանական ավարտը։ Այս ավարտը իշխանությունները փորձում են ներկայացնել չորրորդ հանրապետության ստեղծման տեսքով, ինչպես վերջերս հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը։
Այս գործընթացը, սակայն, կհանգեցնի պետականության կորստի, բայց ինչպես 44-օրյա պատերազմի դեպքում, Փաշինյանը մինչև վերջ հասարակությանը չի ասի ճշմարտությունը։ Հիմա հայ ժողովրդին համոզելու են, որ Երրորդ Հանրապետության ժառանգության մերժումը, Երրորդ Հանրապետության լուծարումը «խաղաղության դարաշրջանի» նույնանման տարրն է, ինչպիսին է Փաշինյանի առաջարկած «չհարձակման պակտը» Ադրբեջանին։
Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանն իր նախագահի մակարդակով հայտարարեց, որ մտադիր չէ լքել Հայաստանի՝ 2020-2022 թվականներին օկուպացված տարածքները, կարող ենք նշել, որ այս պայմանագիրը (նույնիսկ եթե այն ստորագրվի) պարզապես լեգիտիմացնելու է ադրբեջանական օկուպացիան: Դա կլեգիտիմացնի ու ռազմավարական առավելություն կտա Բաքվին Հայաստանի հետ նոր լայնածավալ պատերազմի դեպքում։
Իրավիճակն այնպիսին է, ինչպիսին մենք նկարագրում ենք այն 2024 թվականի հենց սկզբից. Ալիևն ու Էրդողանը վերջնականապես և անդառնալիորեն մերժեցին Փաշինյանի «խաղաղության դարաշրջանի» հայեցակարգը։ Ինչը, Հայաստանի համար վտանգ ներկայացնելուց բացի, սպառնալիք է նաև Փաշինյանի և նրա՝ իշխանության ղեկին գտնվելու համար:
Հենց այդ պատճառով էլ նա փորձում է իր պաշտոնավարման շրջանը երկարացնել ՝ լիովին կատարելով Բաքվի և Անկարայի բոլոր պահանջները, որոնք առաջ են քաշվում այս պատմական ժամանակահատվածում՝ նա հրաժարվում է ՀՀ անկախության հռչակագրից, որն ընկած է մեր պետականության հիմքում ։
Հենց դրա համար էլ նրան անհրաժեշտ է կազմալուծել Երրորդ Հանրապետությունը. դա ժամանակ է տալիս ևս որոշակի ժամկետով երկարաձգել իր պաշտոնավարումը։
Ակնհայտ է, որ այդ պահանջների կատարումից հետո Բաքուն և Անկարան արդեն նոր պահանջներ կունենան՝ փակել ԱԷԿ-ը, կրճատել բանակի անձնակազմը, հրաժարվել ՀՀ ԶՈւ զինանոցում գտնվող մի շարք ծանր զինատեսակներից, Բաքվի և Անկարայի լիակատար վերահսկողության տակ հանձնել բոլոր տրանսպորտային հաղորդակցությունները՝ վերահսկելու համար, որպեսզի Հայաստանը, հակառակ պայմանավորվածությունների, չզինվի։ Այդ պահանջները կյանքի կոչելը իշխանությանն մեջ լինելու շանս կտա Փաշինյանին և այսպես մինչև վերջ… մինչև Հայաստանի լուծարումը…
Այս նույն ճանապարհին հայ ազգի ողնաշարն ամբողջությամբ ոչնչացնելու համար Ալիևն ու Էրդողանը կարող են պահանջել նաև զանգվածային հրաժարում քրիստոնեությունից։ Այն ամենից հետո, ինչ տեղի ունեցավ, կասկածներ ունե՞ք, որ իշխանությունները կարող են գնալ այս քայլին։
Մտածե՛ք այս ամենի մասին….»։