Freedom House․ ԵՐԵՎԱՆԻ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ԵՂԵԼ ԵՆ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՌԵՍՈՒՐՍԻ ԱՄԵՆԱՄԵԾ ՉԱՐԱՇԱՀՈՒՄՆԵՐ
Երևանի ավագանու ընտրությունների ժամանակ արձանագրվել է վարչական ռեսուրսի ամենամեծ չարաշահումը հօգուտ Հայաստանի իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության՝ 2018 թվականի թավշյա հեղափոխությունից ի վեր, Nations in Transit 2024 Freedom House իրավապաշտպան կազմակերպության տարեկան զեկույցում։
«Ընտրությունների ընդհանուր կազմակերպումն իրականացվել է պրոֆեսիոնալ և կանոնակարգված, ինչպես հայտնում են միջազգային դիտորդները։ Գործընթացը զերծ էր կաշառքից և ընտրողների ահաբեկումից, որոնք նախկինում սովորական էին: Ընտրությունները հիմնականում անցել են ազատ և թափանցիկ, և արդյունքներն ընդունվել են բոլոր մասնակիցների կողմից։ Այնուամենայնիվ, ընտրությունները տեսան 2018 թվականի թավշյա հեղափոխությունից ի վեր իշխող կուսակցության օգտին վարչական ռեսուրսի ամենամեծ չարաշահում, ինչպես նաև հանրային հետաքրքրության բացակայություն և արդյունքում ցածր մասնակցություն, լրատվամիջոցների մանիպուլյացիաներ ու բևեռացում՝ մտահոգություն առաջացնելով ընտրությունների արդարության վերաբերյալ»,- ընդգծվում է զեկույցում։
Կազմակերպությունը նշում է նաև, որ նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում տեղական դիտորդները և անկախ լրատվամիջոցները նշել են վարչական ռեսուրսի համատարած օգտագործում՝ հօգուտ իշխող կուսակցության։
Freedom House-ը, որպես օրինակ, բերում է թաղապետերի և նրանց տեղակալների ներգրավվածությունը քարոզարշավին կասկածելի իրավական հիմքերով, նախընտրական շրջանում պետության կողմից ֆինանսավորվող քաղաքների վերականգնման նշանակալի նախագծերը, որոնք դիտվում էին որպես ընտրողների վրա ազդելու փորձ, «Քաղաքացիական պայմանագրի» կողմից կազմակերպված հանրահավաքներին քաղաքային և հանրապետական վարչական և կրթական հաստատությունների աշխատակիցների կազմակերպված մասնակցությունը և իշխող կուսակցության թեկնածուների մասնակցությամբ տարբեր զանգվածային տոնական միջոցառումների համար քաղաքապետարանի ծախսերի աննախադեպ աճը։
«Քաղաքացիական պայմանագրի կողմից ադմինիստրատիվ ռեսուրսի չարաշահումը քարոզարշավի ընթացքում և իշխող կուսակցության թեկնածուների քաղաքական դերերի շփոթումը մունիցիպալ վարչակազմի պարտականությունների հետ տեղական և միջազգային դիտորդների կողմից մեկնաբանվել է որպես պետության և կուսակցության միջև սահմանը լղոզող», - նշվում է զեկույցում։
Կազմակերպությունը նշում է նաև, որ 2023 թվականի ընտրություններում Քաղաքացիական պայմանագրով Երևանի քաղաքապետի պաշտոնում հաջողությամբ առաջադրված Տիգրան Ավինյանը և իշխող կուսակցության ցուցակի մյուս ներկայացուցիչները բանավոր հարձակումներ են գործել և փորձել են խարխլել ընտրությունները դիտորդական առաքելությունների վստահությունը՝ կասկածի տակ դնելով առաքելությունների ֆինանսավորման աղբյուրները և մեղադրելով նրանց մանիպուլյացիայի մեջ։
«Երևանի ավագանու ընտրություններին մասնակցությունը կազմել է 28.5%, ինչը զգալիորեն զիջում է 2018 թվականի Երևանի ավագանու նախորդ ընտրությունների 44%-ին։ Այս արդյունքը ներքաղաքական բևեռացման ախտանիշ է, որտեղ քաղաքացիները և՛ հիասթափված են հետհեղափոխական էլիտաների ձախողումներից, և՛ չեն ցանկանում աջակցել նախորդ ռեժիմի կողմից ներկայացված այլընտրանքին»,- ասվում է զեկույցում:
Նշվում է, որ Միջազգային հանրապետական ինստիտուտի (IRI) կողմից 2023 թվականի սկզբին անցկացված հարցման արդյունքները ցույց են տալիս, որ Հայաստանի բնակչության 60 տոկոսը չի վստահում ոչ մի քաղաքական կամ հասարակական գործչի։ Մինչդեռ այն հարցին, թե ինչպես կարձագանքեն, եթե հաջորդ կիրակի անցկացվեն համապետական ընտրություններ, հայաստանցիների 58 տոկոսը պատասխանել է, որ կա՛մ կփչացնեն քվեաթերթիկը, կա՛մ ընդհանրապես չեն քվեարկի, կա՛մ ոչ մեկին չեն քվեարկի, կա՛մ կհրաժարվեն կամ չեն պատասխանի։
«Նախընտրական քարոզարշավը թունավորվել է սոցցանցերում տարածված և համակարգված վարքագծով, որոնք սատարում են բոլոր կողմերին, հատկապես նրանց, ովքեր խոսում են իշխող կուսակցության և նրանց հակառակորդների դեմ, ինչպես ցույց են տվել հետաքննող լրագրողները», - նշվում է փաստաթղթում։