Սերգեյ ՄԱՐԿԵԴՈՆՈՎ․ ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ԵՎ ԷՐԴՈՂԱՆԻ ՀԱՆԴԻՊՄԱՆ ՎԱՅՐՆ ՈՒ ԺԱՄԸ ՀԱԳԵՑԱԾ ԷԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱՆԻՇՆԵՐՈՎ
ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 79-րդ նստաշրջանի շրջանակում հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցը քննարկելու տեղ ճարվեց։ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հանդիպել է Նիկոլ Փաշինյանի հետ: Քաղաքականության մեջ չի կարելի թերագնահատել խորհրդանիշները: Դրա մասին սոցցանցերում գրել է ռուսաստանցի քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը։
«Բծախնդիր դիտորդների ուշադրությունից չեն վրիպել Թուրքիայի նախագահի և Հայաստանի վարչապետի բանակցությունների որոշ նրբերանգներ։ Նախ հանդիպման վայրի մասին: Այն տեղի է ունեցել Մանհեթենի «Թուրքական տանը»։ Այնտեղ են տեղակայված ՄԱԿ-ում Թուրքիայի մշտական ներկայացուցչությունը և հանրապետության այլ դիվանագիտական ներկայացուցչություններ։
«Զրո խնդիրներ հարևանների հետ» մոտեցումը, որը ժամանակին հռչակել էր Էրդողանը, այսօր որոշ մեկնաբաններ կատակով վերաձևակերպում են որպես «զրոյական խնդիրներ ունեցող հարևաններ»: Այսօր Անկարան փորձում է կարգավորել հարաբերությունները Հունաստանի և Սիրիայի հետ։ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի շրջանակում Թուրքիայի ղեկավարը հանդիպել է նաև Հունաստանի վարչապետ Կիրիակոս Միցոտակիսի հետ։ Սակայն դա տեղի է ունեցել ՄԱԿ-ի կենտրոնակայանի շենքում։ Ինչպես ասում են՝ զգացե՛ք տարբերությունը։
Երկրորդ՝ հանդիպման ժամը։ Այն տեղի ունեցավ 2020 թվականի «աշնանային պատերազմի» հաջորդ տարելիցից երեք օր առաջ՝ Հայաստանի և Ղարաբաղի համար այս արշավը ողբերգական հետևանքներ ունեցավ։ 26 տարի պահպանված ստատուս քվոն ջախջախվեց։ Եվ ակնհայտորեն՝ ոչ Երևանի օգտին։ Այդ պահից սկսվեց «Միացում» նախագծի (Հայաստանի և չճանաչված ԼՂՀ ռազմաքաղաքական միասնության) անկումը։ Մնում է միայն ավելացնել, որ այս ստատուս-քվոյի տապալումը տեղի է ունեցել կովկասյան հարցերում Ադրբեջանի կողմից հանդես եկող Թուրքիայի ակտիվ ներգրավմամբ։
Որպես ժեստ՝ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Նիկոլ Փաշինյանին է նվիրել իր «Ավելի արդար աշխարհը հնարավոր է» գիրքը։ Այս աշխատությունը ներկայացնում է Թուրքիայի ղեկավարի արտաքին քաղաքական նպատակների և արժեքների էությունը։ «Աշխարհը հինգից մեծ է», այսինքն՝ խաղի կանոնները գրել են ոչ միայն ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի «մեծ հնգյակի» մշտական անդամները։ Որոշակի ազդանշան նրանց էլ է հասել, բայց առաջին հերթին՝ Երևանին։ Հայաստանի վարչապետը թուրք գործընկերոջից այս աշխարհ խորհրդանշական հրավեր է ստացել։
Գուցե Անկարայի համաշխարհային հավակնությունների մասին խոսելը չափազանցություն կլինի։ Ոչ ռեսուրսներն են բավական, ոչ էլ՝ հնարավորությունները: Սակայն Թուրքիան կարող է ազդել Եվրասիայի տարբեր շրջանների վրա։ Եվ, փաստորեն, դա արդեն իսկ ազդում է։ Կովկաս, Կենտրոնական Ասիա, Մերձավոր Արևելք։ Երևանի հետ «առանց նախապայմանների» կարգավորման մասին խոսելով՝ Թուրքիայի ղեկավարը, ընդսմին, չի մոռանում Ադրբեջանի մասին»,-գրել է Սերգեյ Մարկեդոնովը։