NATURE COMMUNICATIONS․ ԵՐԱԺՇՏՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՀԱՃՈՒՅՔ ՍՏԱՆԱԸ ՄԱՍԱՄԲ ԺԱՌԱՆԳԱԲԱՐ Է ՓՈԽԱՆՑՎՈՒՄ
Գենետիկ երկվորյակների ուսումնասիրությունը, որի արդյունքները հրապարակվել են Nature Communications ամսագրում, ցույց է տալիս, որ երաժշտությունից հաճույք ստանաը մասամբ ժառանգաբար է փոխանցվում:
Նիդեռլանդների Մաքս Պլանկի հոգելեզվաբանության ինստիտուտի գիտնականների ղեկավարած միջազգային թիմը հայտնաբերել է գենետիկական գործոններ, որոնք ազդում են երաժշտությունից հաճույք ստանալու աստիճանի վրա։ Դրանք մասամբ տարբերվում են այն գեներից, որոնք ազդում են օգտակար փորձից ստացած ընդհանուր հաճույքի կամ երաժշտական կարողությունների վրա:
«Մենք ցանկանում էինք հասկանալ, թե արդյոք մարդկանց միջև գենետիկական տարբերությունները կարող են հանգեցնել մարդկանց երաժշտությունից ստացած հաճույքի տարբերությանը, և ի՞նչ կարող են այդ տարբերությունները պատմել մեզ ընդհանրապես մարդու երաժշտականության մասին», - ասում է հետազոտության առաջատար հեղինակ Ջակոմո Բինյարդին:
Որոշելու համար, թե արդյոք գենետիկ գործոնները ազդում են երաժշտությունից հաճույք ստանալու կամ «երաժշտական պարգևատրման հանդեպ զգայունության» վրա, գիտնականներն օգտագործել են երկվորյակների մեթոդը, որը համեմատում է նույն ձվաբջջից և երկու ձվաբջջից ծնված երկվորյակների նմանությունը։
Պարզ ասած, եթե միևնույն ձվաբջջից ծնված երկվորյակներն ավելի նման են, քան երկու ձվաբջջից ծնվածները, ապա գենետիկան պետք է որոշակի դեր խաղա:
Համագործակցելով Գերմանիայի Էմպիրիկ գեղագիտության ինստիտուտի և Շվեդիայի Կարոլինայի ինստիտուտի հետ՝ թիմը կարողացավ օգտագործել ավելի քան 9000 երկվորյակների տվյալները, այդ թվում՝ երաժշտական պարգևատրման և ընդհանուր առմամբ պարգևատրման նկատմամբ զգայունության ինքնագնահատականի տվյալները, ինչպես նաև երաժշտական առանձնահատկությունները, ինչպիսիք են տոնի բարձրությունը, մեղեդին և ռիթմը ընկալելու նրանց կարողությունը:
Արդյունքները ցույց են տալիս, որ երաժշտությունից հաճույք ստանալու ունակությունը մասամբ ժառանգաբար է փոխանցվում. օգտագործելով երկվորյակների մոդելը՝ հետազոտողները կարողացան հաշվարկել, որ շվեդական ընտրանքի փոփոխականության 54%-ը պայմանավորված է անհատների միջև ԴՆԹ-ի տարբերություններով:
Գիտնականների թիմը նաև պարզել է, որ երաժշտական պարգևատրման զգայունության վրա գենետիկական ազդեցությունը մասամբ կախված չէ ընդհանուր պարգևատրման նկատմամբ զգայունությունից և երաժշտությունն ընկալելու ունակություններից, և պարզել է, որ տարբեր գենետիկ ուղիները ազդում են երաժշտությունից հաճույք ստանալու տարբեր ասպեկտների վրա, ինչպիսիք են զգացմունքները կարգավորելը, ռիթմի տակտով պարելը կամ միասին երաժշտություն նվագելը: