Ապրիլի 10-ին Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտում տեղի ունեցան լսումներ՝ նվիրված արցախյան Մարաղա գյուղում զանգվածային կոտորածի 27-ամյակին, որտեղ, հիշեցնեմ, ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումները ամենագազանաբարո միջոցներով մի քանի ժամում սպանեցին մոտ 50 խաղաղ բնակիչների և նույնքան էլ պատանդ վերցրեցին։

Զրույցը Արցախի նախկին օմբուդսմեն, Արդարադատության ակադեմիայի առաջին ռեկտոր, իրավագետ, իրավապաշտպան Ռուբեն ՄԵԼԻՔՅԱՆԻ հետ տեղի ունեցավ վերջին շաբաթվա բուռն իրադարձություններից մի քանի օր առաջ։ Բայց այսօր էլ, չնայած որոշ հանգամանքների զարգացմանը, այդ թվում Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցի փոփոխմանը, մեր շոշափած զուտ իրավական հարցերը չեն կորցրել արդիականությունը։

Եվ սկսվեցին հասարակական լայն քննարկումները, թե ինչու Փաշինյանն ասաց այսինչ բանը, ինչու ասաց այնինչ բանը։ Դժբախտ մեկնաբանները մոլորվել են երեք ծառի արանքում։ Ինչո՞ւ վարչապետը կոչ արեց արգելափակել դատարանները, իսկ հետո հանել արգելափակումը։ Չէ՞ որ կարող էր և ելույթ ունենալ առանց դատարաններն արգելափակելու, առանց անհարմարություններ պատճառելու, դե, և ընդհանրապես, առանց սահմանադրությունը, օրենքներն ու ենթաիրավական ակտերը բազմիցս խախտելու։ Ի՞նչ կապ ունի այստեղ ընդհանրապես Արցախը։ Հարցեր, հարցեր և տրամաբանորեն կառուցված տարբեր վարկածներ…

«Լեգիտիմությունն ամենափխրուն կատեգորիան է քաղաքականության մեջ։ Դատելով վարչապետի ելույթի նկատմամբ մարդկանց երեկվա արձագանքից, նրա վարկանիշն ընկնում է. համաձայն որոշ գնահատականների, Նիկոլ Փաշինյանի հակասահմանադրական կոչին արձագանքել է 1000-ից քիչ ավելի մարդ։ Այսինքն ժողովրդի մեջ կա այն ըմբռնումը, որ իշխանությունների այդպիսի գործողությունները դուրս են օրենքի շրջանակներից»,- հայտարարեց «ԳԱ»-ին Հայաստանի առաջին օմբուդսմեն, «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ-ի գործադիր տնօրեն Լարիսա ԱԼԱՎԵՐԴՅԱՆԸ։

Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ իրեն հայտնի էր Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին կալանքից ազատելու խնդրանքով դատարանին դիմելու Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանի մտադրության մասին, բայց միջամտել այդ հարցին ինքը մտադիր չէ։ Այդ մասին Փաշինյանը ասաց ուրբաթ օրը՝ ռուսաստանյան լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, հաղորդում է News.am-ը։

Եվ այդժամ խորհրդի հավաքվեցին Դըմփ-Դըմփ-Հու պանծալի ցեղի փառապանծ առաջնորդները։ Հայացքը սահեցրեց բոլորի վրայով Մեծ Ուսապարկը և հարցրեց. «Մեծ Օձը դուրս պրծավ գերությունից։ Ի՞նչ ենք անելու»։

Կառավարության խորհրդակցության ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ելույթից հետո, իհարկե, բազմաթիվ հարցեր են առաջանում։ Կասկածից վեր է, որ անմիջապես կհաջորդի ինչպես դատական համակարգում հայտարարված «վիրահատական միջամտության», այնպես էլ Արցախի իրավիճակին վերաբերող ամենատարբեր բնույթի բազմաթիվ մեկնաբանությունների և հայտարարությունների տարափ։ Բայց մեկ հարց առաջանում է անմիջապես և հնչում չափազանց հակիրճ. ինչո՞ւ։ Ինչո՞ւ էր պետք այդ ամենը անել հենց այդպես, «արտակարգի» ռեժիմով, դատարանների «ելքերն ու մուտքերը արգելափակելու» միանշանակ ապօրինի և աննախադեպ միջոցների կիրառմամբ, ընդգրկելով ոստիկանությանը և սևեռելով միջազգային հանրության ուշադրությունը Հայաստանում տեղի ունեցող և իրավունքի տեսանկյունից անվերապահորեն բացասական գործընթացների վրա։

Եվ այսպես, Նախագահն արդեն ամեն ինչ ասաց։ Ե՛վ ըստ ձևի, և՛ ըստ էության։ Իսկ երբ ամեն ինչ ասված է, լրագրողի գործը էականորեն թեթևանում է, մնում է միայն վերապատմել։

Ռ.Քոչարյանի նկատմամբ խափանման միջոցի հարցով լսումների վերջին րոպեները հիրավի շոկ առաջացրեցին։ Կոպտորեն խախտելով սեփական դիրքորոշումն արտահայտելու փաստաբանների իրավունքը, դատավոր Գրիգորյանը բառացիորեն փախավ խորհրդակցության սենյակ, քթի տակ մրթմրթալով, որ որոշումը կազդարարվի մարտի 18-ին։