2021-08-11 13:36
Давид САРКИСЯН
ԱՐՑԱԽԻ ՆԱԽԱԳԱՀ՝ ԱՌԱՆՑ ԱՐՑԱԽԻ՞
Նախապատերազմյան Հայաստանի խոշորամասշտաբ ենթակառուցվածքային ծրագրերից մեկը Վարդենիս-Մարտակերտ ավտոճանապարհի կառուցումն էր։ 1990-ականներին կառուցված Գորիս-Ստեփանակերտ ավտոճանապարհի հետ մեկտեղ՝ այն ապահովում էր Արցախի հետ Մայր Հայաստանի անխոչընդոտ կապը, ակտիվացրել էր նաև Գեղարքունիքի մարզի և Քարվաճառի շրջանի տնտեսական կյանքը։ Առանձնահատուկ նշանակալից էր այն, որ այդ ճանապարհը կառուցվել էր «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի կողմից՝ համայն հայության մասնակցությամբ, և այդ մասին ցուցանակներն ու գրառումները մենք տեսնում էինք ճանապարհի ամբողջ երկայնքով։
2020-ի նոյեմբերի 25-ին՝ Արցախի հերոս Մոնթե Մելքոնյանի ծննդյան օրը, իշխանությունը գրչի մեկ հարվածով հանձնեց Մոնթեի ազատագրած Քարվաճառը, որն, ի դեպ, վերջին պատերազմի ընթացքում բացարձակ անառիկ էր մնացել։ Վարդենիս-Մարտակերտ ավտոճանապարհի՝ Սոթքի հատվածում թշնամին մեր առաջ փակեց Արցախի դարպասը, ապամոնտաժվեց «Բարի գալուստ Արցախ» ցուցանակը։ Այդ տեսարանն այս իշխանության և մեր պետության հավերժական ու աններելի խարանն է ու ամոթը։
Իսկ կար ժամանակ, երբ Վարդենիս-Մարտակերտ ավտոճանապարհի կառուցումը հանրության աչքն էին մտցնում հետագայում այն հանձնածները, թեև այդ նախագծի իրականացման հետ որևէ կապ չունեին։ Մասնավորապես, երբ պարտության հիմնական ռազմական պատասխանատուներից մեկը՝ Սամվել Բաբայանը, դեռևս 2019-ի փետրվարին հայտարարեց, թե իբր 2017-ին Սերժ Սարգսյանն այցելել է Արցախ և խոսել միակողմանի զիջումների մասին, նրան արձագանքեց Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանի երբեմնի խորհրդական, Արցախի գործող նախագահ Արայիկ Հարությունյանը՝ բառացիորեն հայտարարելով. «Հող հանձնող իշխանությունը Վարդենիս-Մարտակերտ մայրուղու կառուցում չի նախաձեռնում, հայրենադարձության ծրագիր չի իրականացնում, ի վերջո՝ առաջնագիծն ու բանակը չի ամրացնում»։
Սա այն նույն Արայիկ Հարությունյանն է, որը պատերազմական 44 օրերի ընթացքում այդպես էլ մի քանի րոպե չգտավ Ստեփանակերտում օրեր շարունակ իր ընդունելությանն սպասող ՀՀ երկրորդ և երրորդ նախագահներ Ռոբերտ Քոչարյանին և Սերժ Սարգսյանին ընդունելու համար։ Փաստորեն, ընդամենը մեկուկես տարում Հայաստանի նախկին նախագահներից երկուսի մասին Արայիկ Հարությունյանը տրամագծորեն տարբեր դիրքորոշում որդեգրեց։ Դա զարմանալիորեն համընկել էր նրա կարգավիճակի փոփոխության, մասնավորապես՝ Նիկոլ Փաշինյանի աջակցությամբ Արցախի նախագահ ընտրվելու հետ։
Ցանկացած պետության ղեկավարի համար այսքան նվաստացուցիչ պարտությունը, երբ տարածքի 75 տոկոսը կորսվել է, սեփական պատասխանատվությանը միտված արմատական գործողության կամ գոնե դիրքորոշման պատճառ կլիներ։ Բայց ոչ, արցախցի Արայիկ Հարությունյանը շարունակում է ձայնակցել Հայաստանի իշխանություններին և մեղավորներ փնտրել իրենից և ՀՀ կառավարությունից դուրս։
Բացի ՀՀ ռազմաքաղաքական ղեկավարությունից՝ վարչապետից, պատերազմական օրերի պաշտպանության նախարարից, ԶՈՒ ԳՇ պետից, բնականաբար, շատ բան ունի պատմելու նաև Արցախի նախագահը։ Հետպատերազմյան մի քանի հայտնություններում նա փորձել է իրավիճակի ամբողջ պատասխանատվությունն ու մեղքը դնել հայաստանյան որոշակի շրջանակների վրա, բայց դա նրան հասկանալիորեն չի ազատում պատասխանատվությունից։
Ամիսներ առաջ մի գաղտնալսում հրապարակվեց, որում Արցախի նախագահը նախկին պատգամավոր Ռուսլան Իսրայելյանի հետ հեռախոսազրույցում ասում է, թե արդեն տասն օր է՝ Երևանից օգնություն է խնդրում և չի ստանում։ Ձայնագրության մեջ Արայիկ Հարությունյանը հայտնում է, որ Փաշինյանին խնդրել է կանգնեցնել պատերազմը, նաև խոստովանում է, որ պատերազմի ամբողջ ընթացքում ստել են՝ ասելով՝ «Հաղթում ենք», բայց պարտվել ենք։ Հետաքրքրական է՝ ե՞րբ է այս գաղտնալսման մասին Արայիկ Հարությունյանը վկայի կարգավիճակով ցուցմունք տալու։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.