2021-08-13 13:50
Давид САРКИСЯН
ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄՆ ՈՒ «ՂԱՐԱԲԱՂ» ԿՈՄԻՏԵՆ ԱՍԵՍ ԵՐԲԵՎԷ ՉԵՆ ԷԼ ԵՂԵԼ
Այս տարվա տոնացույցի հիշարժան օրերը՝ փետրվարի 20-ը, մայիսի 9-ը, ենթադրվում է՝ պետք է գլխիկոր նշեինք, քանի որ այս երկու տոների իմաստն էլ կորսված է։ Ամեն դեպքում դա չխանգարեց նախագահին, վարչապետին, զանազան այլ մանրումեծ պաշտոնյաների տոնական ուղերձներ հղել։ Մոտենում է Անկախության երեսնամյակի տոնը, որն ավանդաբար՝ հինգ տարին մեկ՝ հոբելյանական տարեթվերին, նշանավորվում էր Հանրապետության հրապարակի զորահանդեսով։ Ի՞նչ է առաջարկվելու մեզ այդ օրը, ի՞նչ ուղերձ է հնչելու։
Հավանաբար այնպիսի երեսպաշտ մի ուղերձ, ինչպիսին լսեցինք, օրինակ, արցախյան շարժման օրը՝ փետրվարի 20-ին։ Մեր նորագույն պատմության ամենանշանակալից ամսաթվերից մեկին՝ Շարժման սկզբնավորման օրը, շնորհավորական ուղերձ էր հղում Հայաստանի այն վարչապետը, որի օրոք և ձեռամբ Արցախը կորսվեց։ Նիկոլ Փաշինյանը չէր բարեհաճել նույնիսկ ճշտել, թե շարժման որ տարեդարձն է, և սխալմամբ գրել էր 32-ամյակ, մինչդեռ լրանում էր արցախյան շարժման 33-րդ տարեդարձը։
Շնորհավորական ուղերձ հղելու, Արցախի մասին առհասարակ որևէ տեքստ ասելու բարոյական իրավունք քչերն ունեն՝ «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ, ապա Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ԼՂԻՄ-ի «Կռունկ» և «Միացում» կոմիտեների անդամ, Արցախի Պաշտպանության պետական կոմիտեի հիմնադիր, Արցախի առաջին և Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը, Արցախի ինքնապաշտպանության ուժերի կոմիտեի ղեկավար, Հայաստանի երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, բայց ոչ երբեք վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Արցախի տոնին, կորսված Եռատոնին շնորհավորական ուղերձներ հղող Նիկոլ Փաշինյանը չէ՞ր, որ տասնամյակներ շարունակ իր թերթոնում, ապա և հանրահավաքային ելույթներում թույն ու թարախ էր ներարկում արցախցիների նկատմամբ՝ նրանց կոչելով «ղարաբաղցի տականքներ»։ Պարզվում է՝ առաջին անգամ Նիկոլ Փաշինյանն Արցախում եղել է պատգամավոր դառնալուց հետո միայն, այսինքն՝ լրագրողական գործունեության քսան տարվա ընթացքում այդպես էլ Արցախ չի այցելել։ Սա անպատկերացնելի մի բան է, բայց նրա դեպքում՝ լիովին հնարավոր։
Արդեն պաշտոնակալումից հետո և հատկապես հետպատերազմյան իրականությունում Փաշինյանը մեկընդմիշտ հրաժեշտ տվեց արցախյան շարժման գաղափարներին, ավելին՝ ստիպում է բոլորիս համակերպվել այդ իրողության հետ։ Ու եթե իր ընտրազանգվածին խորապես միևնույն է՝ Արցախ կա՞, թե՞ ոչ, կամ ինչպես ինքն է սիրում ասել՝ Արցախում ապագա կա՞, թե՞ ոչ, ապա արցախյան շարժման հիմնադիրներին և առաջամարտիկներին այդ հարցը, ենթադրվում է, պետք է զօրուգիշեր մտահոգեր, ինչպես մտահոգում էր երեք տասնամյակ առաջ։
Խոսքը նախևառաջ ղարաբաղյան շարժման Հայաստանի կոմիտեի կամ պարզապես «Ղարաբաղ» կոմիտեի դասական կազմի մասին է։ Չէ՞ որ այդ պատկառելի քաղաքական գործիչները, միգուցե անգամ իրենց լրացուցիչ դափնիներ վերագրելով, պնդում էին, թե իրենք են Հայաստանի նորագույն հանրապետության և ազատ Արցախի հիմնադիրները։ Եթե այդպես է, ինչո՞ւ չխոսեցին Արցախի օտարման և Երրորդ հանրապետության մայրամուտի մասին։
Շարժման տարեդարձի օրն, օրինակ, երբեմնի Հայրենիքի փրկության շարժման վարչապետի թեկնածու Վազգեն Մանուկյանը ելույթ էր ունենում Ազատության հրապարակում՝ վերհիշելով 33 տարի առաջվա իրենց պայքարն ու նույնիսկ նմանություններ գտնելով նորօրյա պայքարի հետ, իսկ կոմիտեի մեկ այլ անդամ՝ Ալեքսան Հակոբյանը, այդ օրը փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանի աշխատասենյակում էր՝ ջերմ ժպիտով զրույցի բռնված։ «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամը շնորհավորանք էր լսում իր կյանքի գործը ջուրը լցրած իշխանության կարկառուն ներկայացուցչից։
«Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամներից ևս մեկը՝ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, հետպատերազմյան օրերին և նախընտրական շրջանում կոշտ գնահատումներ տվեց և խստորեն քննադատեց Նիկոլ Փաշինյանին՝ նրան տալով թերևս լավագույն բնութագիրը՝ ազգակործան պատուհաս։ Իսկ Բաբկեն Արարքցյանը, Սամսոն Ղազարյանը, Դավիթ Վարդանյանը, Աշոտ Մանուչարյանը և փախուստի մեջ գտնվող Վանո Սիրադեղյանը ոչինչ չե՞ն կորցրել, ասելու ոչինչ չունե՞ն։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.