2021-09-03 13:39
Давид САРКИСЯН
ԶՈՀԵՐԻ ԵՎ ԳԵՐԻՆԵՐԻ ԲԱՐԵԿԱՄՆԵՐԸ՝ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ԽՂՃԻ ՓՈՐՁԱՔԱՐ
Ի թիվս կառավարության շենքի առջև պարբերաբար տարբեր սոցիալ-տնտեսական դժգոհություններ հայտնող խմբերի՝ ցուցարարների կայուն մի խումբ կա, որը վերջին տասն ամսում անհուսությունից թակել է գրեթե բոլոր պատկան գերատեսչությունների դռները՝ կառավարությունից և ԱԺ-ից մինչև ՊՆ և ԱԱԾ։ Խոսքն անհետ կորածների և գերիների բարեկամների մասին է։ Օրեր առաջ էլ կառավարության առջև բողոքի ցույց էին անում Եռաբլուրում պղծված գերեզմանում ննջող հերոս Նարեկ Գևորգյանի հարազատները։
Եթե այլեվայլ դժգոհություններ ունեցող քաղաքացիներին կարելի է մոլորեցնել և տուն ճանապարհել, սուտ խոստումներ շռայլել և սպասեցնել, այս դեպքում, թվում է, իշխանությունը պետք է կարմիր գծեր ունենար և անհետ կորածների, գերիների և զոհերի բարեկամների, վիրավոր զինծառայողների և նրանց հարազատների մտահոգություններն ու խնդիրները համարեր առաջնահերթ։ Բայց ոչ, կառավարության շենքի առջև բավական հաճախ կարելի է տեսնել անհետ կորածների՝ նստացույց անող բարեկամների, որոնց պահանջներին իշխանությունն այդպես էլ ականջալուր չի լինում։
Ամիսներ առաջ, երբ Նիկոլ Փաշինյանը նախընտրական այցով Վայոց ձորում էր, պատերազմից ի վեր նրան առաջին անգամ թույլ չտվին մոտենալ զոհվածի գերեզմանին։ Վրդովված քաղաքացին ասում էր, որ իշխանությունը որևէ քայլ չի ձեռնարկել անհետ կորած իր եղբոր աճյունը գտնելու հարցում, ավելին՝ խանգարել է, հետևաբար՝ վարչապետն իրավունք չունի ծաղիկ դնելու իր եղբոր շիրմաքարին։ Ոչինչ չասելով՝ Փաշինյանը լուռ ու գլխիկոր հեռացավ։
Այս իրավիճակն, իհարկե, խայտառակ ու ամոթալի կլիներ աշխարհի որևէ պետության առաջնորդի համար, սակայն, փաստորեն, ոչ Հայաստանի վարչապետի։ Հետպատերազմյան շրջափուլը վերջնականապես ապացուցեց, որ նա չունի մեղքի կամ ամոթի զգացում, մարդկային այդ զգացումները խորթ են նրան։ Ինչպե՞ս կարող է մեղքի զգացում ունեցող ղեկավարը հոխորտալ, թե՝ ի՞նչ են ուզում իրենից, մի քանի անգամ ներողություն է խնդրել պարտության համար։
Կարիք կա՞ բազմազավակ հորը բացատրելու, որ մարդկային, հատկապես զավակի կորուստն անդառնալի է և ոչնչով չվերականգնվող, ցավն էլ չի ամոքվելու, և այս հուզական գերլարված վիճակում նա ընկրկում է նույնիսկ ներողություն խնդրելու պարտավորությունից, էլ չասած՝ պատասխանատվություն ստանձնելուց։
Ցավալի է, որ գերիների, անհետ կորածների և զոհերի հարազատների, վիրավոր զինծառայողների և կամավորականների, նրանց ընտանիքների ձայնը քիչ լսելի է, երբ հանրային գործիչներն ու քաղաքական ուժերը պատերազմի հետևանքների հարցում հաշիվ են պահանջում իշխանությունից։ Որպես կանոն, պարտությունից հետո իշխանությանը հիմնականում հաջողվեց տարբեր մանիպուլյացիաներով մոլորեցնել նրանց, համոզել, թե իբր ընդդիմության հավաքներն են խոչընդոտում գերիների տունդարձին, և այդ պնդումը երկրորդում էին նույնիսկ որոշ գերիների բարեկամներ։
Հասկանալի է, որ քաղաքական բոլոր ուժերից տոտալ հոգնածություն և հիասթափություն կա, որևէ մեկը չի ուզում ասոցացվել այս կամ այն կուսակցության կամ առաջնորդի հետ, բայց միաժամանակ անհերքելի է նաև, որ այս ընթացքում իշխանությունը վերջնականապես ցույց տվեց գերիներին տուն դարձնելու հարցում իր կատարյալ ապիկարությունը, նրանց անգամ նախընտրական մարաթոնում օգտագործեց՝ հռչակելով, թե նրանք Բաքվի բանտերում պայքարում են մեր անկախության համար։
Սակայն ամենաամոթալի, նվաստացուցիչ պատկերը, որին մի քանի անգամ ականատես եղանք անցած ամիսներին, զոհվածների մայրերի հետ պարտության մեղավորի գրկախառնությունն էր, այն շողոմ խոսքերը, որոնք վարչապետը հնչեցնում էր նրանց հասցեին, համբուրում որդեկորույս մայրերի ձեռքերը։ Նրանցից մի քանիսը վարչապետին հորդորում էին լինել իրենց կողքին և չդավաճանել իրենց, և եթե անգամ այդ տեսարանները բեմադրված էին, միևնույն է՝ խիստ հակաբնական էին։
Սարսափելի է գիտակցելը, թե ի՞նչը կարող է դրդել մինուճար որդուն կորցրած մորը գրկախառնվել պարտության խորհրդանիշի հետ։ Ի՞նչը կարող է զոհված զինծառայողի այրուն ստիպել իր միակ մանկահասակ երեխային վստահել վարչապետի տիկնոջը՝ նրա ժպիտով լուսանկարներից հերթականն ապահովելու համար։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.