2021-10-04 11:50
Давид САРКИСЯН
0
ԱՆԱՏԱՄ ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱՐԴԵՆ ԱՆՑՅԱԼԻ ՀՈ՞ՒՇ Է
Առաջիկա ՏԻՄ ընտրություններին ընդառաջ՝ ընտրողին արդեն ծանոթ և կամ նորելուկ ընդդիմադիր քաղաքական ուժերի ակտիվությունն սպասելի էր։ Կանխատեսելի էր նաև, որ խորհրդարանից, իսկ որոշ դեպքերում՝ առհասարակ ասպարեզից լուսանցք մղված կուսակցությունները պետք է ընդդիմադիրի դրոշակով հանդես գային և հակաիշխանական խրոխտ տեքստեր հնչեցնեին։ Բայց վերջերս համապետական արտահերթ ընտրության բովով անցած միջին ընտրողի հիշողությունն, ամեն դեպքում, թարմացնել է պետք։
Արտահերթին իշխանության վերարտադրությունը մի կողմ, խորհրդարանական քաղաքական համակարգում շատ կարևոր երևույթ էր ընդդիմափոխությունը։ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» դաշինքների՝ որպես ԱԺ ընդդիմադիր խմբակցությունների ձևավորումն ու կոշտ ընդդիմախոսությունը, ստվերեցին յոթերորդ գումարման խորհրդարանում երկու այլ ընդդիմադիր խմբակցությունների երբեմնի աշխատանքը։
Երկուսուկես տարի շարունակ՝ 2019-ի հունվարից 2021-ի հուլիս, «Բարգավաճ Հայաստան» և «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունները մի շարք սկզբունքային հարցերում կարևորագույն պահերին այդպես էլ չցուցաբերեցին իրական ընդդիմադիրի որակներ և գործեցին իբրև իշխանության կցորդ։ Տասնյակ այդպիսի դրվագներ կարելի է հիշել, թե ինչպես են թե՛ ԲՀԿ-ն, թե՛ ԼՀԿ-ն փոխանցումներով, օրինակ՝ խորհրդարանական հարցուպատասխանի ժամանակ, խոսույթ բացել Փաշինյանին ձեռնտու որևէ թեմայի շուրջ։
2020-ի փետրվարին «Լուսավոր Հայաստանը» սահմանադրական հանրաքվե նշանակելու ապօրինի որոշումն ուզում էր վիճարկել ՍԴ-ում, բայց չուներ բավարար թվով ստորագրություններ։ ԲՀԿ-ն չմիացավ նրան՝ ակնհայտորեն սպասարկելով իշխանությանը։ Այդ ժամանակ Ծառուկյանը դեռևս իշխանափոխության մասին չէր խոսել, մինչև վերջ գնալու տղամարդկային խոստումը հերթական անգամ չէր տվել, ապա դրժել։ Արդյունքում՝ հանրաքվեն չեղարկվեց համավարակի տարածման և ոչ թե ՍԴ դիմելու պատճառով։
Արդեն 2020-ի հուլիսին, երբ ապօրինաբար փոփոխվեց ՍԴ կազմը, տեղի ունեցավ ճիշտ հակառակը՝ ԲՀԿ-ն որոշեց դիմել ՍԴ, ստորագրահավաքի համար պակասում էր ընդամենը մեկ անուն, այս անգամ «Լուսավոր Հայաստանը» չմիացավ ԲՀԿ-ին՝ հղում անելով Ռոբերտ Քոչարյանի գործի՝ ընթացի մեջ լինելուն, և սպասարկելով օրվա իշխանությանը։
Իսկ այս ուժերի շատ ընտրողներ մոլորության մեջ էին՝ կարծելով, որ եթե Էդմոն Մարուքյանին խորհրդարանի ամբիոնի մոտ ծեծում են, իսկ Գագիկ Ծառուկյանին՝ մեկ-երկու ամսով ազատազրկում, ուրեմն նրանք չեն կարող իշխանության հետ պայմանավորվել։ Փաստորեն, հենց նրանք պայմանավորվեցին այս իշխանության հետ արտահերթի օրվա և այլ հանգամանքների շուրջ, բայց ճակատագրի հեգնանքով՝ երկուսն էլ դուրս մնացին խորհրդարանից։
Արտահերթը հազիվ ավարտված՝ և՛ Ծառուկյանը, և՛ Մարուքյանն շտապեցին Փաշինյանի մոտ, սեղմեցին նրա ձեռքը, իսկ հիմա, եթե անգամ ասպարեզում են, նրանցից քննադատական խոսք բացարձակ լսելի չէ։ ԲՀԿ-ն, որ ընդամենը կես տարի առաջ իրեն երկրորդ քաղաքական ուժ էր հռչակում, նույնիսկ ՏԻՄ ընտրություններին չի մասնակցելու, թեև Ծառուկյանը պնդում է, որ շարունակում է կարևոր ներքաղաքական դերակատար լինել։ ԼՀԿ-ն ուժերը կփորձի Վանաձորում։
Իհարկե, ՏԻՄ ընտրությունները ներքաղաքական լուրջ մրցակցության թատերաբեմ, որպես կանոն, չեն դառնում (բացառությամբ Երևանի ավագանու ընտրությունների), քանի որ համայնքների բնակիչներն առավելաբար կողմնորոշվում են թեկնածուների անձնային որակների, ոչ թե քաղաքական պատկանելության սկզբունքով։ Ամեն դեպքում, վերջին երեքուկես տարում՝ սկսած Երևանի դրածո քաղաքապետից, շատերն են տեսել ու համոզվել, թե ինչ է լինում ՏԻՄ-երում իշխանության թիմակից թեկնածուին ամեն գնով անցկացնելու դեպքում։
Ուստի չափազանց կարևոր է, որ ընտրողը, որ համայնքում էլ լինի, հստակորեն տարբերակի իրական ու ցուցափեղկային ընդդիմադիրներին, որոնք ստեղծված են բացառապես մեկ նպատակով, ինչպես և ԱԺ արտահերթ ընտրությանը՝ ձայներ կորզել իրական ընդդիմությունից և ապահովել հերթական համայնքի ՔՊ-ական զավթումը։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.