2021-12-10 17:21
Давид САРКИСЯН
ԵՐԲԵՔ ՉՓԱԿԵԼ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԵՂԱՎՈՐԻ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ԷՋԸ
Այսօր քչերն են հիշում, որ 44-օրյա պատերազմից ամիսներ առաջ Հայաստանում հայտարարվել էր աշխարհազորի ձևավորման մասին, ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանն անգամ պահեստազորի սպաներին ՊՆ էր հրավիրել, խորհուրդ հարցրել։ Առավել քչերը գիտեն, որ, օրինակ, աշխարհազորի մասին փաստաթուղթը միայն ՀՀ-ին էր առնչվում, Արցախի մասին դրանում որևէ հիշատակում չկար։ Մինչև պատերազմը, ստացվում է, իշխանությունն առնվազն կամավորականների հավաքագրման օրենսդրական արգելք էր սահմանում Արցախի պաշտպանության հարցում, թեև բուն պատերազմի օրերին, առանց պատշաճ հանդերձավորման ու անհատական պաշտպանության միջոցներ ապահովելու, աշխարհազորայիններին ուղարկում էր մսաղաց։
Երբ անցած տարվա հոկտեմբերի 18-ին Նիկոլ Փաշինյանը, Գորիսում մեկտեղելով սյունեցի համայնքապետերին, կոչ էր անում Սյունիքը պաշտպանելու, բնակիչներին զինելու, ԳՇ ներկայիս պետ Արտակ Դավթյանին էլ կարգում էր այդ գործի պատասխանատու, ի՞նչ նպատակ էր հետապնդում։ Պատերազմի ավարտից երեք շաբաթ առաջ, երբ թշնամին շատ հեռու էր Սյունիքի դարպասներից, ինչո՞վ էր բացատրվում նրա այս կասկածելի հոգատարությունը հետագայում իր կողմից խորապես անտեսված և թշնամուն հանձնված մարզի նկատմամբ։
Հիշողությունը փոքր-ինչ լարելու դեպքում կպարզվի, որ Արցախի թիկունքում խուճապային տրամադրություններն սկսեցին ձևավորվել հենց այդ սյունիքյան հանդիպումից հետո։ Արցախցիների համար ակնհայտ էր, որ եթե Հայաստանի վարչապետն արդեն Սյունիքի անվտանգության ապահովմամբ է զբաղվում, ուրեմն Արցախը հանձնվելու է։ Ուշագրավ է, որ այդ ժամանակ Սյունիքից Արցախ ցամաքային կապը դեռևս ամբողջապես մեր վերահսկողության ներքո էր՝ Բերձորից մինչև Կովսական։
Ի հեճուկս Նիկոլ Փաշինյանի համառ ջանքերի՝ Հայաստանում երբեք չի փակվելու 44-օրյա պատերազմի հանգամանքների և մեղավորների վերհանման թեման։ Որքան էլ նա առաջին պատերազմում մեր հաղթանակը կռած հրամանատարներին մեկուսացնի, հետապնդի, բանտարկի ու վարկաբեկի, նրանց փոխարինի անփորձ ու անողնաշար սպաներով ու գեներալներով՝ հայկական բանակը գետնատարած տեսնելու նրա ձգտումը չի իրականանալու։ Որքան էլ հանրության սև-սպիտակի բաժանմամբ ու մասնատմամբ փորձի հարվածել բանակին ու կազմալուծել այն, միևնույն է՝ չի հաջողելու, մեր զինուժը վերագտնելու է իր երբեմնի հաղթական փառքը։
Դրա համար անհրաժեշտ է, որ հազարավոր զինվորների ծնողներ արթնանան թմբիրից, իրենց որդիների ապահովությունն ու բանակի մարտունակությունը վեր դասեն այդքան չարչրկված ելակից։ Գերիների և անհետ կորածների հարազատները, ավելի քան մեկ տարի խաբվելուց, իրենց զավակների մասին ամենաստոր հերյուրանքները լսելուց հետո վերջապես վճռականորեն պատասխան պահանջեն օրվա իշխանությունից։
Չհրապարակված անուններով հազարավոր զոհերի բարեկամների պահանջը պետք է լինի ի վերջո հնչեցնել իրենց հերոսների անունները, ներառել ցուցակներում, իրենց որդիների սխրանքների մասին խոսել բարձրաձայն։ Զոհերի, վիրավորների, անհետ կորածների և գերիների տվյալների հարցում այս իշխանությունը վաղուց արդեն խճճվել է սեփական ստերի մեջ և հավանաբար չի էլ հիշում, թե որտեղ ինչ թվեր է հրապարակել։ Քանի դեռ իրենց մաշկի վրա կորստի ցավն զգացած այս ընտանիքները բողոքի վճռական ձայն չեն բարձրացրել, իշխանությունը սեփական պաշտոնավարմանը որևէ վտանգ չի զգալու։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.