2022-01-29 11:33
Давид САРКИСЯН
0
ՄԵՂԱԴՐԱՆՔՆԵՐԻ ՄԻ ԱՄԲՈՂՋ ՓՈՒՆՋ ԱՊԱԳԱ ԿԱՍԿԱԾՅԱԼԻ ՀԱՄԱՐ
Քանի դեռ ՀՀ Սահմանադրության նկատմամբ նոր ոտնձգություններ տեղի չեն ունեցել, ըստ Մայր օրենքի ներկայիս կարգավորման՝ այն միջազգային պայմանագրերը, որոնք վերաբերում են մարդու իրավունքների և կամ ռազմական ոլորտներին, պետք է նախևառաջ քննարկվեն գործադիրում, ապա դրա համար լիազորված անձն այն պետք է ստորագրի պետության անունից։ Դրանից հետո կառավարությունը պիտի հավանություն տա այդ փաստաթղթին, ստանա Սահմանադրական դատարանի դրական եզրակացությունը և վերջում ներկայացնի Ազգային ժողով՝ այն վավերացնելու։
Փաշինյանի կողմից կնքված հայ-ռուս-ադրբեջանական երեք եռակողմ հայտարարություններից որևէ մեկի դեպքում այս ընթացակարգերն, ինչպես տեսնում ենք, չեն պահպանվել, հետևաբար՝ սահմանադրականության տեսակետից դրանք ի սկզբանե առոչինչ են։ Նույնիսկ նման կասկածահարույց կերպով ձևավորված Բարձր դատարանն ակնհայտորեն չէր կարող առնվազն նոյեմբերի 9-ի հայտարարությանը դրական եզրակացություն տալ։
Իրեն «ժողովրդավարության բաստիոն» հռչակած երկրի խորհրդարանն ու ՍԴ-ն հանցավոր անգործություն դրսևորեցին գործադիր իշխանությանը հակազդման հարցում, մինչդեռ Թուրքիայի և Ադրբեջանի պես ամբողջատիրական վարչակարգերը, հավատարիմ իրենց ներքին օրենսդրություններին, խորհրդարաններում հավանություն տվեցին այդ փաստաթղթերին։ Ի վերջո, ռուսաստանյան խաղաղապահ զորակազմը կարող էր Հայաստան և Արցախ մուտք գործել նաև առանց այդ եռակողմ պայմանագրի կնքման, օրինակ՝ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև երկկողմ փաստաթղթերի կարգավորումներով։
Լուրջ իրավաբանական թիմի աշխատանքի դեպքում Փաշինյանին հնարավոր է Քրեական օրենսգրքի մի քանի տասնյակ հոդվածներով մեղադրանքներ առաջադրել։ Օրինակ, Մայր օրենքի համաձայն՝ ՀՀ տարածքային հարցերը լուծվում են բացառապես հանրաքվեով, իսկ Փաշինյանն այդ հարցերը լուծել է թշնամու հետ բանավոր փոխըմբռնումներով։ Մինչև պատերազմը նա պնդում էր, թե Արցախի հարցով բանակցելու մանդատ չունի, քանի որ Արցախի ժողովուրդն իրեն չի ընտրել։ Այդ դեպքում ումի՞ց և ինչպե՞ս նա ստացավ Արցախի սահմանադրական տարածքի բացարձակ մեծամասնությունը հանձնելու միանձնյա մանդատ։
Իհարկե, վարչապետին ներկայացվելիք քրեական մեղադրանքները, բացի իրավականից, ծանրակշիռ բարոյական հիմնավորումներ էլ ունեն։ Ժամանակին Փաշինյանը նեղսրտում էր, թե պատերազմն ավելի շուտ չի կանգնեցրել, որ իր վրա դավաճանի պիտակ չկպցնեն։ Ըստ այդ տրամաբանության՝ մի քանի հազարով ավելի զոհ տալն ու վերջնարդյունքում նաև տարածքների կորուստն այդ պիտակից նրան ազատո՞ւմ է։ Փաշինյանի իրավաբան խորհրդականներից որևէ մեկը նրան չի՞ հուշել, որ միջազգային պայմանագրերում կողմերն իրավահավասար են։ Այդ դեպքում ինչո՞ւ են ադրբեջանցի փախստականները վերադառնում զավթված Արցախ, այնտեղ նրանց տներ են տալիս, իսկ, օրինակ, հադրութցի տեղահանվածներն առայսօր ապաստան չունեն։ Եվ կամ՝ կարո՞ղ է նա երբևէ պատկերացնել, թե ինչ է զգում այն քարվաճառցին, որին մի քանի ժամ են տվել՝ սեփական տունն ազատելու համար։
Պարտությանը հաջորդած մեկ-երկու ամսում, երբ լրջագույն մարդասիրական հարցեր կարելի էր լուծել, Փաշինյանը փաստացի անգործության էր մատնված, թաքստոցներում էր և զբաղված էր բացառապես սեփական անվտանգության ուժեղացմամբ։ Այդ ընթացքում անհետ կորածները թաքնվում էին անտառներում, նրանց մի մասը, ցավոք, չկարողացավ գոյատևել այդ անմարդկային պայմաններում։ Ո՞վ է պատասխան տալու այս դանթեական ողբերգության համար։ Քրեական օրենսգրքում վստահաբար կգտնվի այն հոդվածը, որը կբնութագրի հանցավոր անփութության պատճառով երիտասարդ տղաների՝ ոչ թե նպատակային նշանակությամբ մարտադաշտ մեկնելը, այլ մսաղացում հայտնվելն ու զոհվելը, խեղանդամ դառնալն ու դժոխային հոգեվիճակով տուն վերադառնալը։ Հոդվածից բացի՝ մնում է գտնել սկզբունքային ու անկաշառ այն իրավապահին, որը խիզախություն կունենա հարուցելու այդ քրեական գործը։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.
