ՍՅՈՒՆԻՔԸ ԿԱՐՈՂ Է ԿՐԿՆԵԼ ՈՒԿՐԱԻՆԱԿԱՆ ՏԱՐԱԾՔՆԵՐԻ ՃԱԿԱՏԱԳԻՐԸ (ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ)
Ուկրաինայի օրինակը դաս չդարձավ Փաշինյանի համար
Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանն Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է.
«Նիկոլ Փաշինյանը չի հանել «Զանգեզուրի միջանցքը» աճուրդի, նա հրապարակայնորեն հայտնել է այն շահագրգիռ կողմերին պարզապես հանձնելու պատրաստակամությունը։ Մամուլի ասուլիսն անհրաժեշտ էր, որպեսզի Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակայնորեն ընդուներ Թուրքիային և ԱՄՆ-ին Հայաստանի տարածքով միջանցք տրամադրելու պատրաստակամությունը։
Այս միջանցքը հիմա քողարկվում է «աութսորս» բառով։
Սա Ռուսաստանը չէ և ոչ էլ Վլադիմիր Պուտինը, որը ոչ միայն կանգնեցրեց 2020 թվականի պատերազմը, այլև թույլ տվեց Փաշինյանին նոյեմբերի 9-ի փաստաթուղթը ստորագրել ոչ ուղիղ եթերում։ Փաշինյանը հրապարակայնորեն չի հայտարարել, որ միշտ հետևելու է նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի տառին։ Ի թիվս այլնի, սա ի վերջո հանգեցրեց նրան, որ Փաշինյանի կողմից 2020 թվականի փաստաթղթի սուբյեկտիվ մեկնաբանությունները ոչ միայն Արցախն ու Հայաստանը հասցրին ազգային ողբերգության, այլև այս իրավիճակը դարձավ դաս Անկարայի, Բաքվի և Վաշինգտոնի համար, հետևաբար, նրանք ցանկանում են, որ Փաշինյանը հրապարակային հայտարարություններ անի տեսախցիկի առջև:
Մինչ այս պահն ամեն ինչ քողարկվում է «աութսորս» բառով և «համատեղ ձեռնարկություն» բառակապակցությամբ։ «Ի՞նչ մոդելներ կարող են լինել։ Օրինակ, կարող է լինել Հայաստան-ԱՄՆ համատեղ ձեռնարկություն», — հայտարարել է Փաշինյանը։
«Համատեղ կառավարման» թեման նորություն չէ հետխորհրդային տարածքի համար։ Բոլորովին վերջերս մենք տեսանք, թե ինչպես Կիևը և Վաշինգտոնը ստորագրեցին օգտակար հանածոների համատեղ արդյունահանման և Ուկրաինայի վերականգնման համար ներդրումային հիմնադրամ ստեղծելու մասին համաձայնագիր։ ԱՄՆ ֆինանսների նախարարության կայքում հրապարակված մամուլի հաղորդագրության մեջ ասվում էր, որ պայմանագիրը կնքվել է «ի գիտություն այն զգալի ֆինանսական և նյութական աջակցության, որը ԱՄՆ ժողովուրդը ցուցաբերել է Ուկրաինայի պաշտպանության համար ռուսական լայնամասշտաբ ներխուժման սկզբից ի վեր»։ Հիմնադրամի էությունը կայանում է նրանում, որ Ուկրաինայից ստանա այն ամբողջ գումարը, որը Վաշինգտոնը որպես օգնություն ուղղել է երկրին պատերազմի սկզբից։ Պատերազմ, որի ետևում հենց Վաշինգտոնն էր կանգնած։
Ուկրաինական իշխանությունները ապրիլին ստորագրված համաձայնագիրը ներկայացրել են որպես երկրի անվտանգության համակարգի կարևոր տարր։ Հիմնական քարոզչական թեզը կայանում էր նրանում, որ ամերիկյան բիզնեսն արդեն անվտանգության երաշխիք է։ Ավելի պարզ ասած՝ Ռուսաստանը չի հարձակվի այն ամենի վրա, ինչը փոխանցվել է ամերիկացիներին։ Սակայն, օրինակ, հունիսին ռուսական զորքերը վերահսկողության տակ վերցրին ԴԺՀ-ի արևմտյան հատվածում գտնվող Շևչենկո ավանը, ինչի պատճառով Ուկրաինան կորցրեց լիթիումի կարևոր հանքավայրը, որն ապրիլյան համաձայնագրով ԱՄՆ-ի հետ անցել էր Վաշինգտոնին։
Սա վառ օրինակ է այն բանի, որ ոչ մի բիզնես չի կարող լինել անվտանգության հարյուր տոկոսանոց երաշխիք։ Ոչ Ուկրաինայում, ոչ էլ Հայաստանի Սյունիքի մարզում։ Բացի այդ, չկա երաշխիք, որ Բաքվի և Անկարայի կողմից պոտենցիալ ագրեսիայի դեպքում Թուրքիայի և Ադրբեջանի իշխանությունները նախապես չեն կարողանա պայմանավորվել ամերիկյան բիզնեսի հետ այն մասին, որ ռազմական գործողությունների ընթացքում ամերիկյան բիզնեսը չի տուժի։ (ԱՄՆ-ը շարունակում է նավթի արդյունահանման գործողությունները Սիրիայում, չնայած այն հանգամանքին, որ երկրում իշխանությունը զավթել են ահաբեկիչները։ Նավթի արդյունահանումը շարունակվում էր նաև ահաբեկիչների կողմից Դամասկոսի վրա հարձակման օրերին)։
Մտածե՛ք այդ մասին․․․»։