2019-07-16 14:59
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ԱՆՑՅԱԼԻ ՎԿԱՅԱԿՈՉՈՒՄՆԵՐ՝ ՆԵՐԿԱՅԻՑ ԿՏՐՎԱԾ
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ելույթ ունենալով «Հայաստանի մանուկներ» բարեգործական հիմնադրամի միջոցառման ժամանակ, պատմեց, թե ինչպես կարելի է լուծել Հայաստանի ժողովրդագրական խնդիրները, հաղորդում է Sputnik-ը։
Նա ասաց, որ Հայաստանում մշտապես խոսում են ժողովրդագրական խնդիրների մասին, նույնիսկ հրավիրում փորձագետների և լսում խնդիրների լուծման նրանց տարբերակները։ Վարչապետի խոսքերով, լուծումը պետք է փնտրել ոչ այլուր, քան երկրի պատմության մեջ։ Օրինակ, ժողովրդագրական բում արձանագրվել է Խորհրդային Միության օրոք Հայաստանի արդյունաբերական զարգացման ժամանակ։ Համապատասխանաբար, վարչապետն առաջարկում է շեշտը դնել արդյունաբերական զարգացման վրա։
Այդ համատեքստում վարչապետն ընդգծեց, որ երկրի կառավարությունը մտադիր է ագրարային երկրից Հայաստանը վերածել արդյունաբերականի։ Դրա համար նա անհրաժեշտ է համարում ոչ միայն զարգացնել ծառայությունների, զբոսաշրջության, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների, ֆինանսների և այլ ոլորտները, այլև նախապատրաստել նոր սերնդին հզոր արդյունաբերական երկրում ապրելուն ու աշխատելուն։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. իհարկե, հետաքրքիր է, որ Նիկոլ Փաշինյանը, հայտնի լինելով անցյալում եղած դրականի ժխտմամբ, որոշեց հիշատակել խորհրդային դարաշրջանը, ինչպես ասում են, բարի խոսքով։ Այստեղ նույնիսկ կարելի է օբյեկտիվության տարր նկատել, քանզի իսկապես հենց խորհրդային շրջանում էր Հայաստանը գտնվում տնտեսական զարգացման բարձրակետում և հենց արդյունաբերության զարգացման շնորհիվ։ Բայց այդուհանդերձ Հայաստանի տնտեսական ապագան ներկայացնելը՝ վկայակոչելով խորհրդային անցյալը, յուրօրինակ գիտական ֆանտաստիկա է թվում։ Համենայն դեպս նման մոտեցումներում կարելի է դիտարկել բացարձակ կտրվածություն իրականությունից։ Եվ բնավ ոչ այն պատճառով, որ քչերի երևակայությունը կբավականացնի, որպեսզի պատկերացնեն Խորհրդային Միության և տնտեսապես զարգացած խորհրդային Հայաստանի վերածնունդը մեր օրերում։ Եվ ոչ էլ այն պատճառով, որ հանրապետության տնտեսական հաջողություններն այն ժամանակ անմիջականորեն կախված էին պլանային տնտեսության սկզբունքից և ԽՍՀՄ արդյունաբերական համալիրում գերինտեգրվածությունից, բոլոր հանրապետությունների արդյունաբերական ձեռնարկությունների կոոպերացումից, որ կարգավորվում էր Մոսկվայից։ Այդ ամենն անդառնալիորեն մնացել է անցյալում, և դժվար թե այսօր կոռեկտ ու տեղին է հիշեցնել անդարձ կորստի մասին։ Ինչի՞ համար են պատմական էքսկուրսները դեպի խորհրդային տնտեսական անցյալ։ Կարոտա՞խտ է Միության նկատմամբ։ Թեպետ, հարցը դա չէ։
Հարցը նույնիսկ այն չէ, որ այսօրվա Հայաստանը չի կարող համարվել ագրարային երկիր, որպեսզի վերածես այն արդյունաբերականի։ Ագրարային երկրում գյուղատնտեսության բաժինը ՀՆԱ-ում չի կարող կազմել մոտ 230%։ Ագրարային երկրում բնակչութան կեսը չի կարող ապրել ու աշխատել մայրաքաղաքում։ Վերջապես, ագրարային երկիրը չի կարող հրաժարվել գյուղատնտեսության առանձին պետական կարգավորումից, նախընտրելով լուծարել համապատասխան նախարարությունը։
Իրականում խնդիրն այն է, որ վարչապետն այսօր արդյունաբերության զարգացման գերակայություն է ազդարարում բացահայտ հետադիմության խորապատկերին։ Այո, վիճակագրությունը կասկածելի բան է, հատկապես հայրենի հետհեղափոխականը։ Այո, այն կարող է տվյալներ ներկայացնել այն մասին, թե արդյունաբերական արտադրանքի ծավալն աճում է։ Բայց թե ուր է անհետանում այդ ծավալը, մնում է հանելուկ։ Վիճակագրությունը վկայում է նաև այն մասին, որ ամսեամիս կրճատվում է արտահանումը։ Ընդ որում խոսքն ամենևին էլ գյուղատնտեսական արտադրանքի արտահանման մասին չէ։ Օրինակ, օրերս պարզվեց, որ ընթացիկ տարվա հունվարից մինչև մայիս ընկած ժամանակահատվածում ավելի քան 20%-ով կրճատվել է արտահանման ծավալը ԵՄ երկրներ։ Հայտնի է, որ եթե ԵԱՏՄ ուղղությամբ Հայաստանից արտահանվում է հիմնականում գյուղմթերք, ապա եվրոպական երթուղիով առաքվում է առավելապես արդյունաբերական արտադրանք, մասնավորապես՝ լեռնարդյունաբերական։
Եվ ահա այս խորապատկերին վարչապետը լրջորեն խոսում է երկրի արդյունաբերականացման մասին։ Իհարկե, նրա հետ դժվար է չհամաձայնել այն առումով, որ հենց արդյունաբերական մասնահատվածը կարող է տնտեսական շոշափելի աճ ապահովել, փոխարկվելով ժողովրդագրական աճի։ Հատկապես եթե հաշվի առնենք, որ հենց արդյունաբերական մասնահատվածն ունի աշխատատեղերի ամենատպավորիչ ներուժ։ Բայց… Այսօր սառեցվում է ձեռնարկությունների աշխատանքն ու փակվում են աշխատատեղերը։ Եվ դա այն դեպքում, երբ արդյունաբերականացման անհրաժեշտության մասին վարչապետը խոսում է դեռ անցած տարվանից։
Իսկ ընդհանրապես, եթե իշխանությունն իսկապես իր առջև դրել է արդյունաբերականացման խնդիրը, ապա պետք է լինի ինչ-որ հստակ ծրագիր, գործողությունների քարտեզ, կառավարության ծրագրում պետք է լինեն հստակ կողմնորոշիչներ։ Այդ ամենը չկա, կա միայն երկիրն արդյունաբերականացնելու վարչապետի ցանկությունը, ընդ որում ցանկությունն այդ, ինչպես պարզվում է, բխում է խորհրդային տնտեսական փառապանծ անցյալի մասին հիշողություններից։ Պրագմատիզմն ու իրատեսությունը դրա մեջ, համաձայնեք, մեղմ ասած՝ քիչ են։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-06 09:36В Армении люди живут лучше, учитывая инфляцию, их уровень жизни вырос примерно на 50%, — заявил премьер-министр Никол Пашинян в парламенте, передает Aysor.am. «Однако это, конечно, не значит, что люди довольны своей жизнью в Армении», — отметил он. По словам Пашиняна, люди хотят жить лучше, потому что видят, что в сегодняшней Армении это возможно. «Это очень важный факт, но мы считаем, что улучшения пока недостаточно, чтобы быть полностью удовлетворёнными уровнем жизни, поэтому наша задача — обеспечить удовлетворённость, что является масштабной проблемой», — сказал он. Также премьер-министр подчеркнул, что удовлетворённость жизнью тесно связана с государственным бюджетом.
-
2025-06-05 10:04Ужесточенные санкции в отношении России, в том числе за счет применения рестрикций против третьих стран, готовы, необходимо лишь утвердить соответствующий законопроект в Конгрессе США и получить одобрение президента Дональда Трампа. Об этом заявил спецпосланник американского лидера по Украине Кит Келлог, передает ТАСС.
-
2025-06-04 10:09Благодаря бдительности инспекторов отдела пограничного контроля Гогаван-Привольное Инспекционного органа безопасности продуктов питания на пограничном пункте пропуска Гогаван был выявлен и приостановлен ввоз в Армению живых животных неизвестного происхождения, сообщает пресс-служба регулятора, передает АРКА. Проверка сопроводительных документов партии перевозимых животных, в частности ветеринарных сертификатов, вызвала подозрения в том, что они фальшивые. Россельхознадзор подтвердил, что никаких документов на данную партию телят (205 голов) структура не предоставляла. В ведомстве указали, что непосредственной функцией регулятора является проверка сопроводительных документов всех импортируемых и экспортируемых животных: животные неизвестного происхождения подлежат возврату или уничтожению. Особенно с учетом официально подтвержденных фактов вспышки ящура SAT2 в соседних странах ввоз любой партии животных неизвестного происхождения в Армению будет приостановлен.
-
2025-05-31 09:46В настоящее время осуществляется постепенный процесс нормализации отношений Турции с Арменией. Об этом заявил президент Турции Реджеп Тайип Эрдоган, отвечая на вопросы журналистов на борту самолета по возвращении из Азербайджана, передает Анадолу. "По достижении мира и нормализации мы увидим, что наши страны выиграют от этого",- заявил политик. Эрдоган добавил, что Турция ожидает от Ирана поддержки шагов относительно так называемого Зангезурского коридора, которые, по его словам, послужат миру, стабильности и развитию в регионе.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-02-16 19:49Գերակա ոլորտները հետադիմում են Մեկ տարի առաջ հերթական նիստում Հայաստանի կառավարությունը հաստատեց երկրի տնտեսության վերականգնման ծրագիրը՝ մինչև 2024 թվական վերջնաժամկետով: Այդ ծրագրի և դրա հիմնական առաջնահերթությունների մասին ժամանակին շատ է խոսվել ու գրվել։
-
2021-12-24 08:59Իշխանության գալու առաջին իսկ օրվանից Փաշինյանը սկսեց նպատակաուղղված ոչնչացնել ենթակառուցվածքները, պետական կառավարման համակարգերը, այդ թվում՝ տնտեսական։ Իսկ այսօր կառավարությունն ու մենք բոլորս քաղում ենք նման անհեռատես, եթե ավելի կոպիտ չասենք, որոշման պտուղները…
-
2021-05-26 20:23Առաջին հայացքից բավական զարմանալի է, որ առաջիկա արտահերթ ընտրություններին պատրաստվում են մասնակցել այդքան մեծ թվով քաղաքական ուժեր ու գործիչներ։ Թվում է, բնավ ոչ բոլորն են կարող խիզախել հանձն առնել պատասխանատվությունը Հայաստանի ճակատագրի համար՝ գրեթե բոլոր ոլորտներում տիրող բացարձակ բարդակի, պետականության փաստացի կորստի, կառավարման համակարգի լիակատար փլուզման, սոցիալ-տնտեսական կաթվածահարության պայմաններում։
-
2021-05-07 17:05Իշխանավարման 3 տարիների արդյունքում Փաշինյանի թիմը ցույց տալու ոչինչ չունի Ի՞նչ բան է առհասարակ տնտեսությունը: Դա, ներեցեք ծեծված բնորոշման համար, երկրում ամեն օր արտադրվող բոլոր ապրանքների և ծառայությունների ամբողջությունն է։ Մեր երկրի տնտեսությունը բացառություն չէ։ Եվ ի՞նչ ունենք այսօր։