ԱՅԴՏԵՂ ՆՈՒՅՆՊԵՍ ՁԱԽՈՂՈՒՄ
Գերակա ոլորտները հետադիմում են
Մեկ տարի առաջ հերթական նիստում Հայաստանի կառավարությունը հաստատեց երկրի տնտեսության վերականգնման ծրագիրը՝ մինչև 2024 թվական վերջնաժամկետով: Այդ ծրագրի և դրա հիմնական առաջնահերթությունների մասին ժամանակին շատ է խոսվել ու գրվել։
իշեցնեմ, որ խոսքը մի փաստաթղթի մասին է, ըստ որի՝ կառավարությունը առաջիկա տարիների տնտեսական զարգացման գլխավոր ուղղություններ է հռչակել շինարարության և գյուղատնտեսության ոլորտները։ Առաջինի դեպքում հիմնական շարժիչ էր ընտրվել էլիտար շինարարությունը, իսկ երկրորդի պարագայում՝ կանեփի արդյունաբերական արտադրությունը։ Երկրի էլիտար-կանեփային տնտեսական ապագայի, մեղմ ասած, կասկածելիության թեմային չենք անդրադառնա։ Բայց այ ուշադրություն դարձնել, թե ինչպես են մեկ տարվա ընթացքում «առաջ շարժվել» կառավարության ծրագրում նշված հիմնական ոլորտներն ընդհանրապես, թերևս իմաստ ունի։
Ասենք ուղղակի. և՛ շինարարության ոլորտում, և՛ առավելևս գյուղատնտեսության բնագավառում Հայաստանի կառավարությունը 2021-ին արձանագրել է անվերապահ հետընթաց։ Շինարարության մասով դա (հետընթացը) առաջին հայացքից այնքան էլ նկատելի չէ, բայց իրականում կարելի է խոսել ոլորտի էական անկման մասին։
Ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, 2021 թվականի հունվար-դեկտեմբերին շինարարության ծավալը երկրում 2020 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 7,4%-ով: Ծավալը հաշվարկված է շինարարության ոլորտում ծախսված միլիարդավոր դրամներով։ Կարծես թե տպավորիչ ցուցանիշ է՝ պլյուս նշանով։ Բայց, կրկին իսկ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ նույն ժամանակահատվածում շինարարության ոլորտում գրանցվել է գների աճ 13,4% -ով՝ նախորդ տարվա համեմատ։ Նման թանկացման պարագայում շինարարության ծավալի աճը պետք է կազմեր նույն այդ 13,4%-ից ոչ պակաս, որպեսզի մնար 2020-ի մակարդակում։ Իսկ այս դեպքում ակնհայտ է. շինարարության ֆիզիկական ծավալը սաստիկ նվազել է։
Կառավարության վերոնշյալ ծրագրի համատեքստում շինարարության գծով հարկ է ուշադրության առնել նաև այլ ցուցանիշներ։ Խոսքը ֆինանսավորման աղբյուրների մասին է։ Ըստ էության, քանի որ կառավարությունը հռչակել է ոլորտը տնտեսության զարգացման հիմքերից մեկը, ապա գանձարանն էլ պետք է ավելի շատ միջոցներ հատկացնի շինարարության ոլորտին։ Մինչդեռ իրականում Հայաստանի բյուջեն անցած տարի ֆինանսավորել է շինարարական աշխատանքների ընդհանուր ծավալի ընդամենը 30%-ը։ Ամենից շատ ներդրել են մասնավոր կազմակերպությունները (40%) և բնակչությունը (20%)։
Այստեղ նշենք ևս մեկ հետաքրքիր հանգամանք։ Անցած տարի արձանագրվել է շինարարության ոլորտի ֆինանսավորման հսկայական աճ հումանիտար օգնության հաշվին։ Շինարարության ոլորտին հատկացված «հումանիտար» գումարները նախորդ տարվա համեմատ ավելացել են 3,2 անգամ։ Եվ այս կառավարությունն իրեն թույլ է տալիս հայտարարել, թե ծրագի՞ր ունի։ Եվ այս կառավարությունը կարող է համարել, թե իրականացնում է այդ ծրագի՞րը։ 
Այժմ՝ գյուղատնտեսության մասին: Այստեղ իրավիճակը համանման է, բայց շատ ավելի վատթար տեսք ունի։ Կանեփի առումով կարծես թե ոչինչ չստացվեց: Համենայնդեպս, այդ ուղղությամբ արված որևէ լուրջ քայլերի մասին հայտնի չէ։ Ավելին, համաձայն նույն պաշտոնական վիճակագրության, նախորդ տարի գյուղատնտեսության ոլորտում բուսաբուծության ծավալը կրճատվել է 3,1%-ով։ Իսկ ընդհանուր առմամբ գյուղատնտեսական մասնահատվածը անկում է ապրել 1%-ով՝ ֆորս-մաժորային, պասիվ 2020-ի համեմատ: Իսկ եթե դրան գումարենք գների աճի առանցքային գործոնը, ապա իրավիճակը կարելի է համարել գրեթե աղետալի: Դատեք ինքներդ. գյուղմթերքի գները անցած տարվա ընթացքում աճել են 8,9%-ով։ Եթե կոպիտ հաշվարկ կատարենք, ապա կարելի է արձանագրել (նշված ցուցանիշների հաշվառումով), որ գյուղմթերքի արտադրության ֆիզիկական ծավալը 2021-ին կրճատվել է մոտ 10%-ով։
Եվ այս ամենը տեղի է ունենում կառավարության ընդունած ծրագրի խորապատկերին, որի շրջանակներում հիմնական ուշադրությունը պետք է հատկացվի գերակա հռչակված երկու ոլորտներին։ Իհարկե, միամտություն կլինի ենթադրել, թե ներկայիս գործադիր իշխանությունը կընդունի իր հերթական ձախողումը։ Սակայն, դա ակնհայտ է և հաստատված պաշտոնական վիճակագրությամբ։ Անկախ նրանից՝ կընդունեն, թե ոչ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2023-12-09 10:42443В Армении необходимо урегулировать вопрос о праве граждан на самооборону путем применения оружия на законодательном уровне, передает NEWS.am.
-
2023-12-07 09:321257Авиакомпания Fly Arna опровергает распространенные ранее слухи о приостановке рейсов из Армении, передает АРКА. 1 декабря издание "Жоговурд" написало о проблемах у армянского национального авиаперевозчика Fly Arna, отметив, что ситуация представлена премьер-министру Николу Пашиняну, и 2-4 декабря будет принято решение о приостановке полетов из Армении. Спустя 3 дня авиакомпания выступила с официальным опровержением данной информации. "Национальный авиаперевозчик Армении - авиакомпания Fly Arna опровергает сообщения СМИ о приостановке полетов в последние дни и уверяет, что авиакомпания продолжает выполнять полеты в обычном режиме, оставаясь верной своему обещанию обеспечить своим пассажирам комфортные и надежные полеты", - говорится в сообщении. Также отмечается, что в последние несколько дней система бронирования авиакомпании не работала из-за технических проблем, которые уже решены.
-
2023-12-05 10:331501Пару месяцев назад министр экономики РА Ваан Керобян в беседе с журналистами заявил, что сегодня Армения является страной другого уровня развития, подчеркнув, что по итогам текущего года ВВП на душу населения превысит 8 тысяч долларов. А это в два раза больше, чем в 2020 году.
-
2023-12-01 09:512680Армении необходимо диверсифицировать рынок, заявил министр экономики Армении Ваан Керобян журналистам, отвечая на вопрос о том, почему РА не выходит из ЕАЭС и не мешает ли членство в Союзе ее торговле с ЕС, передает АРКА. «Ничего такого нет. У того же Казахстана самыми крупными торговыми партнерами являются Россия и Китай. То же можно сказать и о Кыргызстане», - сказал он. По словам министра, многие экспортеры предпочитают продавать товары в Россию с минимальными расходами на производство. Керобян отметил также что экспорт в ЕС требует производить товары, соответствующие европейским стандартам.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2021-12-24 08:593114Իշխանության գալու առաջին իսկ օրվանից Փաշինյանը սկսեց նպատակաուղղված ոչնչացնել ենթակառուցվածքները, պետական կառավարման համակարգերը, այդ թվում՝ տնտեսական։ Իսկ այսօր կառավարությունն ու մենք բոլորս քաղում ենք նման անհեռատես, եթե ավելի կոպիտ չասենք, որոշման պտուղները…
-
2021-05-26 20:234269Առաջին հայացքից բավական զարմանալի է, որ առաջիկա արտահերթ ընտրություններին պատրաստվում են մասնակցել այդքան մեծ թվով քաղաքական ուժեր ու գործիչներ։ Թվում է, բնավ ոչ բոլորն են կարող խիզախել հանձն առնել պատասխանատվությունը Հայաստանի ճակատագրի համար՝ գրեթե բոլոր ոլորտներում տիրող բացարձակ բարդակի, պետականության փաստացի կորստի, կառավարման համակարգի լիակատար փլուզման, սոցիալ-տնտեսական կաթվածահարության պայմաններում։
-
2021-05-07 17:056258Իշխանավարման 3 տարիների արդյունքում Փաշինյանի թիմը ցույց տալու ոչինչ չունի Ի՞նչ բան է առհասարակ տնտեսությունը: Դա, ներեցեք ծեծված բնորոշման համար, երկրում ամեն օր արտադրվող բոլոր ապրանքների և ծառայությունների ամբողջությունն է։ Մեր երկրի տնտեսությունը բացառություն չէ։ Եվ ի՞նչ ունենք այսօր։
-
2021-05-05 18:225179Զբոսաշրջիկների հոսքը դեպի Հայաստան 2021 թվականին կլինի 2019 թվականի ցուցանիշների մոտ 25-30%-ի մակարդակում։ Ինչպես հայտարարեց Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին ԳԱԼՍՏՅԱՆԸ, այդ մասին են վկայում կարգավորիչի կողմից վերջերս անցկացված ուսումնասիրություններն ու հարցումները, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն: «Կարծում ենք, որ 2021 թվականի համար դա վատ ցուցանիշ չէ, սակայն պետք է ջանքեր ներդնել, որ պատվաստումները տեղի ունենան (կորոնավիրուսի դեմ): Այս պահին կարող է չենք հասկանում պահի լրջությունը, սակայն ազգային իմունիտետ ձեռք բերելու խնդիրը կրիտիկական է լինելու 2021 թվականի վերջին, 2022 թվականին և հետագայում երկրի ընդհանուր զարգացման տեսանկյունից»,- ասաց նա երեքշաբթի օրը տեղի ունեցած մամլո ասուլիսում: