ԱՅԴՏԵՂ ՆՈՒՅՆՊԵՍ ՁԱԽՈՂՈՒՄ
Գերակա ոլորտները հետադիմում են
Մեկ տարի առաջ հերթական նիստում Հայաստանի կառավարությունը հաստատեց երկրի տնտեսության վերականգնման ծրագիրը՝ մինչև 2024 թվական վերջնաժամկետով: Այդ ծրագրի և դրա հիմնական առաջնահերթությունների մասին ժամանակին շատ է խոսվել ու գրվել։
իշեցնեմ, որ խոսքը մի փաստաթղթի մասին է, ըստ որի՝ կառավարությունը առաջիկա տարիների տնտեսական զարգացման գլխավոր ուղղություններ է հռչակել շինարարության և գյուղատնտեսության ոլորտները։ Առաջինի դեպքում հիմնական շարժիչ էր ընտրվել էլիտար շինարարությունը, իսկ երկրորդի պարագայում՝ կանեփի արդյունաբերական արտադրությունը։ Երկրի էլիտար-կանեփային տնտեսական ապագայի, մեղմ ասած, կասկածելիության թեմային չենք անդրադառնա։ Բայց այ ուշադրություն դարձնել, թե ինչպես են մեկ տարվա ընթացքում «առաջ շարժվել» կառավարության ծրագրում նշված հիմնական ոլորտներն ընդհանրապես, թերևս իմաստ ունի։
Ասենք ուղղակի. և՛ շինարարության ոլորտում, և՛ առավելևս գյուղատնտեսության բնագավառում Հայաստանի կառավարությունը 2021-ին արձանագրել է անվերապահ հետընթաց։ Շինարարության մասով դա (հետընթացը) առաջին հայացքից այնքան էլ նկատելի չէ, բայց իրականում կարելի է խոսել ոլորտի էական անկման մասին։
Ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, 2021 թվականի հունվար-դեկտեմբերին շինարարության ծավալը երկրում 2020 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 7,4%-ով: Ծավալը հաշվարկված է շինարարության ոլորտում ծախսված միլիարդավոր դրամներով։ Կարծես թե տպավորիչ ցուցանիշ է՝ պլյուս նշանով։ Բայց, կրկին իսկ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ նույն ժամանակահատվածում շինարարության ոլորտում գրանցվել է գների աճ 13,4% -ով՝ նախորդ տարվա համեմատ։ Նման թանկացման պարագայում շինարարության ծավալի աճը պետք է կազմեր նույն այդ 13,4%-ից ոչ պակաս, որպեսզի մնար 2020-ի մակարդակում։ Իսկ այս դեպքում ակնհայտ է. շինարարության ֆիզիկական ծավալը սաստիկ նվազել է։
Կառավարության վերոնշյալ ծրագրի համատեքստում շինարարության գծով հարկ է ուշադրության առնել նաև այլ ցուցանիշներ։ Խոսքը ֆինանսավորման աղբյուրների մասին է։ Ըստ էության, քանի որ կառավարությունը հռչակել է ոլորտը տնտեսության զարգացման հիմքերից մեկը, ապա գանձարանն էլ պետք է ավելի շատ միջոցներ հատկացնի շինարարության ոլորտին։ Մինչդեռ իրականում Հայաստանի բյուջեն անցած տարի ֆինանսավորել է շինարարական աշխատանքների ընդհանուր ծավալի ընդամենը 30%-ը։ Ամենից շատ ներդրել են մասնավոր կազմակերպությունները (40%) և բնակչությունը (20%)։
Այստեղ նշենք ևս մեկ հետաքրքիր հանգամանք։ Անցած տարի արձանագրվել է շինարարության ոլորտի ֆինանսավորման հսկայական աճ հումանիտար օգնության հաշվին։ Շինարարության ոլորտին հատկացված «հումանիտար» գումարները նախորդ տարվա համեմատ ավելացել են 3,2 անգամ։ Եվ այս կառավարությունն իրեն թույլ է տալիս հայտարարել, թե ծրագի՞ր ունի։ Եվ այս կառավարությունը կարող է համարել, թե իրականացնում է այդ ծրագի՞րը։
Այժմ՝ գյուղատնտեսության մասին: Այստեղ իրավիճակը համանման է, բայց շատ ավելի վատթար տեսք ունի։ Կանեփի առումով կարծես թե ոչինչ չստացվեց: Համենայնդեպս, այդ ուղղությամբ արված որևէ լուրջ քայլերի մասին հայտնի չէ։ Ավելին, համաձայն նույն պաշտոնական վիճակագրության, նախորդ տարի գյուղատնտեսության ոլորտում բուսաբուծության ծավալը կրճատվել է 3,1%-ով։ Իսկ ընդհանուր առմամբ գյուղատնտեսական մասնահատվածը անկում է ապրել 1%-ով՝ ֆորս-մաժորային, պասիվ 2020-ի համեմատ: Իսկ եթե դրան գումարենք գների աճի առանցքային գործոնը, ապա իրավիճակը կարելի է համարել գրեթե աղետալի: Դատեք ինքներդ. գյուղմթերքի գները անցած տարվա ընթացքում աճել են 8,9%-ով։ Եթե կոպիտ հաշվարկ կատարենք, ապա կարելի է արձանագրել (նշված ցուցանիշների հաշվառումով), որ գյուղմթերքի արտադրության ֆիզիկական ծավալը 2021-ին կրճատվել է մոտ 10%-ով։
Եվ այս ամենը տեղի է ունենում կառավարության ընդունած ծրագրի խորապատկերին, որի շրջանակներում հիմնական ուշադրությունը պետք է հատկացվի գերակա հռչակված երկու ոլորտներին։ Իհարկե, միամտություն կլինի ենթադրել, թե ներկայիս գործադիր իշխանությունը կընդունի իր հերթական ձախողումը։ Սակայն, դա ակնհայտ է և հաստատված պաշտոնական վիճակագրությամբ։ Անկախ նրանից՝ կընդունեն, թե ոչ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-11-22 18:22
Депутат от фракции "Гражданский договор", зампред комиссии по экономическим вопросам НС Бабкен Тунян призвал не верить показателям Национального статистического комитета Армении по сельскому хозяйству, передает АРКА. "Я не считаю себя экспертом в сфере сельского хозяйства, но насколько смог ознакомиться с темой, мы должны очень осторожно говорить о сельскохозяйственных показателях. Те показатели, которые сейчас публикует Статистический комитет, принимать за "чистую монету" не стоит. Мы не знаем в действительности, что является нашим сельским хозяйством. У человека во дворе могут быть несколько деревьев и пара коров, и мы это включим в сельское хозяйство", - сказал депутат, комментируя в интервью ОТА вопрос о том, что в последние годы сфера сельского хозяйства в Армении не росла.
-
2024-11-22 09:35
Согласно данным статистического комитета РА, в третьем квартале текущего года ВВП Армении вырос на 17% по сравнению с тем же периодом прошлого года. Цифра, в принципе, выглядит вполне себе приличной. Но здесь есть небольшой нюанс.
-
2024-11-21 09:47
18 ноября с.г. в ходе 79-й сессии Генеральная Ассамблея ООН приняла резолюцию о сотрудничестве между Организацией Объединенных Наций и Организацией Договора о коллективной безопасности. В документе подчеркивается, что ОДКБ вносит значительный практический вклад в укрепление своего миротворческого потенциала и системы региональной безопасности и стабильности, противодействия терроризму и организованной транснациональной преступности, борьбе с незаконным оборотом наркотиков и оружия, неупорядоченной миграцией и торговлей людьми и ликвидации последствий природных и техногенных катастроф, что содействует реализации целей и принципов Организации Объединенных Наций. Генеральная Ассамблея предложила Генеральному секретарю ООН и впредь проводить регулярные консультации с Генеральным секретарем ОДКБ в рамках двусторонних контактов и форумов различных форматов. ООН и ОДКБ продолжат взаимодействие в интересах последовательной и всеобъемлющей реализации Глобальной контртеррористической стратегии ООН.
-
2024-11-20 10:01
Правительство Армении разрабатывает новое налоговое законодательство. Об этом на заседании Национального Собрания Армении во время обсуждения проекта госбюджета на 2025 год заявил 14 ноября премьер-министр республики Никол Пашинян, передает News.am. По мнению премьера, нынешнее законодательство не учитывает интересы страны и даже имеет антигосударственную направленность. Оно, как считает Пашинян, не позволяет собрать необходимый объем налогов. «В действующем Налоговом кодексе Армении действуют льготные налоговые режимы, которые никак не стимулируют у бизнеса желание зарабатывать больше. И как бы неприятно это ни звучало, но только таким словом можно назвать льготный налог с оборота», – сказал глава правительства. Льготы, по его мнению, носят массовый и нецелевой характер.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2021-12-24 08:59
Իշխանության գալու առաջին իսկ օրվանից Փաշինյանը սկսեց նպատակաուղղված ոչնչացնել ենթակառուցվածքները, պետական կառավարման համակարգերը, այդ թվում՝ տնտեսական։ Իսկ այսօր կառավարությունն ու մենք բոլորս քաղում ենք նման անհեռատես, եթե ավելի կոպիտ չասենք, որոշման պտուղները…
-
2021-05-26 20:23
Առաջին հայացքից բավական զարմանալի է, որ առաջիկա արտահերթ ընտրություններին պատրաստվում են մասնակցել այդքան մեծ թվով քաղաքական ուժեր ու գործիչներ։ Թվում է, բնավ ոչ բոլորն են կարող խիզախել հանձն առնել պատասխանատվությունը Հայաստանի ճակատագրի համար՝ գրեթե բոլոր ոլորտներում տիրող բացարձակ բարդակի, պետականության փաստացի կորստի, կառավարման համակարգի լիակատար փլուզման, սոցիալ-տնտեսական կաթվածահարության պայմաններում։
-
2021-05-07 17:05
Իշխանավարման 3 տարիների արդյունքում Փաշինյանի թիմը ցույց տալու ոչինչ չունի Ի՞նչ բան է առհասարակ տնտեսությունը: Դա, ներեցեք ծեծված բնորոշման համար, երկրում ամեն օր արտադրվող բոլոր ապրանքների և ծառայությունների ամբողջությունն է։ Մեր երկրի տնտեսությունը բացառություն չէ։ Եվ ի՞նչ ունենք այսօր։
-
2021-05-05 18:22
Զբոսաշրջիկների հոսքը դեպի Հայաստան 2021 թվականին կլինի 2019 թվականի ցուցանիշների մոտ 25-30%-ի մակարդակում։ Ինչպես հայտարարեց Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին ԳԱԼՍՏՅԱՆԸ, այդ մասին են վկայում կարգավորիչի կողմից վերջերս անցկացված ուսումնասիրություններն ու հարցումները, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն: «Կարծում ենք, որ 2021 թվականի համար դա վատ ցուցանիշ չէ, սակայն պետք է ջանքեր ներդնել, որ պատվաստումները տեղի ունենան (կորոնավիրուսի դեմ): Այս պահին կարող է չենք հասկանում պահի լրջությունը, սակայն ազգային իմունիտետ ձեռք բերելու խնդիրը կրիտիկական է լինելու 2021 թվականի վերջին, 2022 թվականին և հետագայում երկրի ընդհանուր զարգացման տեսանկյունից»,- ասաց նա երեքշաբթի օրը տեղի ունեցած մամլո ասուլիսում: