ՈՎՔԵ՞Ր ԵՆ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԽՐԱՄԱՏՈՒՄ
Անցած տարվա ամռանը Սանկտ Պետերբուրգում կայացած միջազգային տնտեսական համաժողովի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստանը չի պատրաստվում մտնել աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ: Նա նշեց, որ այսօր աշխարհում շատերն են գիտակցել, որ աշխարհաքաղաքական խաղերն օգուտ չեն բերում ոչ մեկին, հատկապես այն երկրներին ու ժողովուրդներին, որոնք դառնում են այդ առճակատման թատերաբեմ։ Այդ իսկ պատճառով Հայաստանը չի պատրաստվում մտնել աշխարհաքաղաքական խաղերի մեջ։
Զուտ տեսականորեն, իհարկե, կարելի է հրաժարվել մեծ խաղերից, բայց գործնականորեն ժամանակակից աշխարհում կա երկու տարբերակ. կա՛մ խաղի մասնակից ես, կա՛մ խաղադրույք ես: Երրորդը տրված չէ։ Ափսոս միայն, որ մի ամբողջ տարի մենք կորցրեցինք երրորդ տարբերակի հնարավորության պատրանքների մեջ։ Թեպետ, հիմա՝ պատերազմի թեժ պահին մենք չենք խոսի այն մասին, թե ինչու այդպես եղավ, ինչու էինք մենք ողջ այս ընթացքում անջրպետվում աշխարհաքաղաքական խնդիրներից...
Քչերն են կասկածում, որ Արցախի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած լայնամասշտաբ պատերազմի մեկնարկը աշխարհաքաղաքական մեծ խաղի փուլերից մեկն է։ Որոշ երկրներ նախաձեռնել են դա, ներքաշել մյուսներին, բայց մեր տարածաշրջանում ծավալված խաղասեղանի շուրջ այսօր նստած են, թերևս, աննախադեպ թվով մասնակիցներ. Ռուսաստան, Թուրքիա, Ամերիկա, Եվրոպա, Իրան, Չինաստան, Իսրայել... Եվ սրանք լոկ խոշոր խաղացողներն են։ Աշխարհաքաղաքական բաց մարտերը, թերևս, դեռ առջևում են։ Այսպես թե այնպես, ուզենք, թե չուզենք, Հայաստանը հիմա արդեն հաստատ խաղի մեջ է։ Այժմ գլխավորն այն է, թե ինչ կարգավիճակով։ Որպես մասնակից, թե՞ խաղաքար։ Մենք սեղանի շուրջ ենք, թե՞ սեղանի վրա։
Ստեփանակերտի հերոսական դիմադրության, ռազմաճակատի գծում փայլուն հաջողությունների, ռեսուրսների, գիտելիքների և փորձի հզոր համախմբման ու մոբիլիզացման, առաջնագծում գործողությունների հստակ համակարգման շնորհիվ Երևանը պատերազմի տասներորդ օրն առավել քան իրական հնարավորություն է ստացել նստելու նույն այդ աշխարհաքաղաքական սեղանի շուրջ՝ որպես լիարժեք մասնակից։ Կրկնեմ. Արցախը ապահովել է և շարունակում է ապահովել դա։ Ըստ էության, այսօր մեզ համար կարևորագույն հարցը ռազմական հաջողությունների հաստագրումն է դիվանագիտական ճակատում։
Սակայն այստեղ, ասենք ուղղակի, ուժերի նույնպիսի մոբիլիզացիա, ինչպիսին առկա է պատերազմող Արցախում, չի երևում։ Նկատենք. պատերազմի առաջին իսկ օրերից գրեթե բոլոր նախկինները, նորերը, գեներալները, քաղաքական գործիչները նետվել և ուս-ուսի տված մարտնչում են արցախյան խրամատում։ Յուրաքանչյուրի փորձը պահանջված է տարբեր հատվածներում և ուղղություններով։ Եվ անշուշտ, նման համախմբումը ռազմաճակատում մեր հաջողությունների առանցքային գործոններից մեկն է։ Մինչդեռ Երևանում, դիվանագիտական խրամատում, ավաղ, չկա ոչ մի համախմբում։ Եվ դա այն դեպքում, երբ ակներևաբար քիչ չեն նրանք, ովքեր ունեն բազմամյա փորձ, գիտելիքներ, կապեր ու շփումներ։
Ինչո՞ւ չեն երևում դիվանագիտական առաջնագծում, օրինակ, Էդվարդ Նալբանդյանն ու Վարդան Օսկանյանը։ Ինչո՞ւ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարը չի օգտագործում իր նախորդների փորձը։ Չէ՞ որ ակնհայտ է, որ նրանք բոլորը կարող են ահռելի օգուտ բերել՝ կիրառելով սեփական գիտելիքներն ու հնարավորությունները։ Մանավանդ որ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարն իր առնվազն անփորձության պատճառով ակնհայտորեն ունի դրա կարիքը։ Դա՝ մի կողմից։ Մյուս կողմից՝ ակնհայտ է, որ այսօր վճռվում է հայկական պետականության ճակատագիրը սկզբունքորեն, հայ ժողովրդի կյանքի հարցը։ Վճռվում է հենց այդ սեղանի վրա, և աղետալի վտանգավոր է, որ մեր կողմից խաղին մասնակցում է ոչ թե Հայաստանի հավաքականը, այլ մեկ անձնավորություն, այն էլ նա, ով մեկ տարի առաջ հայտարարում էր, թե ընդհանրապես մտադիր չէ խաղալ։ Ավաղ, եթե դու մասնակից չես, ուրեմն խաղաքար ես։ Երրորդ տարբերակ տրված չէ...
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2020-11-27 17:551106Все, что происходит сегодня в Армении, даже хаосом назвать сложно. Скорее, это какой-то идеальный, образцовый бардак, в котором еще умудряется жить население. Полное отсутствие всякого присутствия власти. Полное отсутствие всякого присутствия государственных институтов. Полное отсутствие всякого присутствия элементарного инстинкта самосохранения народа. И этот список отсутствующих факторов практически бесконечен. Впрочем, не буду голословным. Давайте, как говорится, пройдемся по фактам. По фактам, ключевым событиям лишь одного послевоенного дня. И видимо поймем, где собственно живет сегодня гражданин Армении. В стране или в телефонной будке?
-
2020-11-25 14:451512Когда вице-премьер Мгер Григорян в парламенте заявил, что определенная часть собранных фондом "Айастан" в рамках акции "Мы и наши границы" средств передана правительству Армении, еще казалось, что речь идет о небольшой доле. Но казалось – одно, а оказалось совсем другое: правительство получило в дар от фонда большую часть собранных денег: 100 миллионов долларов из 170 миллионов.
-
2020-11-25 14:42943Президент Армении Армен Саркисян в понедельник с краткосрочным рабочим визитом отправился в Иорданию. Как сообщает пресс-служба президента Армении, Саркисян встретился с королем Иордании Абдаллой II. Стороны обсудили вопросы, связанные с развитием отношений между двумя странами, а также возможности расширения взаимовыгодного сотрудничества в разных сферах.
-
2020-11-23 14:04858Благодаря усилиям и действиям, предпринятым высшим руководством Российской Федерации, удалось остановить кровопролитие в зоне азербайджано-карабахского конфликта. Об этом на своей странице в Facebook написал президент Республики Арцах Араик АРУТЮНЯН, передает News.am.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2020-11-27 21:53216«Նիկոլը վարչապետ է այնպես, աչք շեղելու համար, իսկ իրականում նա ռազմական հանցագործ է, որպիսին դարձավ հենց այն պահից, երբ իր ստորագրությունը դրեց նոյեմբերի 10-ի այսպես կոչված եռակողմ հայտարարության տակ։ Համապատասխանաբար, նա դատական պատասխանատվության է ենթակա ոչ միայն ներքին օրենսդրության, այլև Հաագայի դատարանի կանոնագրքի խախտման համար։ Եթե դիտարկենք մեր օրենսդրության տեսանկյունից, ապա խոսքն առնվազն հայրենիքի դավաճանության մասին է, ՀՀ Քր.օր.-ի 299-րդ հոդվածի»,- հայտարարում է մեր մշտական զրուցակիցը՝ փաստաբան, միջազգային իրավունքի փորձագետ Արթուր Գրիգորյանը։
-
2020-11-27 09:4452Նախկինում կոչ էր անում սնանկացնել, այսօր հպարտություն է հայտնում Նիկոլ Փաշինյանը մտադիր է հանդիպումների շարք անցկացնել Հայաստանի գործարար շրջանակների ներկայացուցիչների հետ՝ տնտեսական ակտիվության վերականգնման և ներդրումային միջավայրի հարցերը քննարկելու համար: Այդ մասին շաբաթվա սկզբին մեզ հայտնեց երկրի կառավարության մամլո ծառայությունը։
-
2020-11-26 21:1578Նոյեմբերի 10-ին Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների կողմից ստորագրված հայտարարությունից հետո իրավական բնույթի, այդ թվում՝ տարածքներին, սահմաններին, գերիներին և անհայտ կորածներին վերաբերող բազմաթիվ հարցեր մնացին օդում կախված։ Այսպես, հրադադարից հետո Ղարաբաղի մի շարք բնակավայրեր (ավելի քան 180) ստորագրված հայտարարության պայմաններով հանձնվում են Ադրբեջանին։ Հայկական իշխանությունների լռության խորապատկերին՝ հանձնվում են նաև այն գյուղերը, որոնց մասին ի սկզբանե խոսք անգամ չի եղել։ Հայրենի տունը թողած մարդիկ հայտնվել են բառացիորեն ճանապարհներին։
-
2020-11-25 20:2236Ոչ թե պայմանագիր, այլ պայմանավորվածություն Հայաստանի ոչ մի քաղաքացի, աշխարհի որ ծայրում էլ գտնվի, չի կարող վստահ լինել, որ կեսգիշերից հետո իրեն չեն արթնացնի այն լուրով, որ Փաշինյանը կամազրկության հերթական նոպայի մեջ հանձնել է Սյունիքը։