ԿՈՐՍՎԱԾ ԵՐԿԻՐ ԵՎ ՀԱԶԱՐԱՎՈՐ ԿՅԱՆՔԵՐ ԱՐԺԵՑԱԾ ԴԻՍԿՈՏԵԿ
Կարո՞ղ եք պատկերացնել, թե ինչպես իրեն կպահեր ոմն բացառիկ ճիվաղը, եթե 2011-ին ստորագրվեր Կազանի փաստաթուղթը։ Եվ հինգ շրջաններն անցնեին Ադրբեջանին՝ միջանկյալ անորոշ կարգավիճակի դիմաց։ Ինչպես այդ արարածը կցատկոտեր ավտոտնակների տանիքներին՝ աղեկտուր ճիչեր արձակելով դավաճանության մեղադրանքով, ինչպես կկրծոտեր խոսափողը խորհրդարանում և ինչ լուտանքներ կթափեր իշխանությունների գլխին իր թերթոնում։
Եվ ինչ եք կարծում, Սերժ Սարգսյանը չէ՞ր պատկերացնում այդ արարածի գալիք վայնասունը՝ պատրաստ լինելով ստորագրել Կազանի փաստաթուղթը։ Ինչ եք կարծում, Ռոբերտ Քոչարյանը չէ՞ր պատկերացնում մեղադրանքների այն մասշտաբը, որ կթափվեին իր գլխին, եթե 2001-ին Քի Ուեսթում ստորագրվեր կարգավորման տարբերակը, որը ենթադրում էր Ադրբեջանի և Նախիջևանի ցամաքային կապ։ Ըստ էության, այդ մեղադրանքներն արդեն եղել են... Բայց Քոչարյանի, Սարգսյանի և ոմն բացառիկ ճիվաղի միջև մեծ տարբերությունը հենց այն է, որ նրանք չէին վախենում դավաճանության մեղադրանքներից, եթե համոզված էին, որ ճիշտ են վարվում՝ հանուն պետության շահերի։
Բայց մի օր, այդպես ստացվեց, մենք որոշեցինք, թե դա արդեն հավերժական իրողություն է, Արցախը մերն է առհավետ, անվտանգությունը միշտ կլինի ամենաբարձր մակարդակի վրա, բանակը՝ անվերապահ մարտունակ ու լավ զինված, դաշնակիցները՝ միշտ պատրաստ աջակցելու մեզ։ Ի՞նչ խնդիր. այդպես էլ պետք է լինի... Ուստի որոշեցինք, թե այդքանը քիչ է։ Ձանձրալի։ Թամաշա է պետք, որ զվարթ ապրենք։ Պետք են ցատկեր ավտոտնակների տանիքներին, ոգևորված երիտասարդ դեմքեր, երթեր՝ ի պաշտպանություն «մշակութային բազմազանության» և այլն, և այդպես շարունակ... Չէ՞ որ այդ ամենը այնպիսի՜ դրայվ է։
Եվ ահա իշխանության եկավ ճիվաղը, որը, ի տարբերություն Քոչարյանի ու Սարգսյանի, կարողանում էր մագլցել փողոցային լապտերների սյուներն ի վեր, բարձրախոսը ձեռքին ցատկոտել ավտոտնակների տանիքներին։ Դա զվարճալի թվաց, և մենք ներքաշվեցինք համազգային դիսկոտեկի մեջ։ Ու մինչ մենք երգում ու պարում էինք, փողոցներում խորոված անում, լուսանկարվում, հատուկ ծառայությունները ճիվաղի հրահանգով պայքարում էին «սատանայի կամակատարների» դեմ, իսկ ոստիկանությունը, ի ուրախություն ճիվաղի, ուղիղ եթերում ասֆալտին էր փռում նրա հակառակորդներին, ոմն մեկը գաղտագողի պատրաստվում էր պատերազմի։
Իսկ ճիվա՞ղը: Իսկ նա՝ ի՞նչ… Նա վախենում էր դավաճանության մեղադրանքներից. չէ՞ որ բնավ նրա համար չէր ցատկոտել տանիքներին, որ դիմի ամբոխի հավանությանը չարժանացող քայլերի: Եվ նա պայմանավորվեց, որ ոչինչ չի ստորագրելու, քանի որ ինքը հպարտ արարած է, ուստի թող երկու տարի խաղաղություն լինի, մինչև որ ոմն երիտասարդ ավարտի բանակային ծառայությունը. դե, իսկ հետո թեկուզ ամեն ինչ չորանա, վերցրեք՝ ինչքան կարող եք, իսկ ես խաղաղության այդ երկու տարիների դիմաց կօգնեմ ձեզ՝ ինչով կարող եմ…
Եվ օգնեց՝ ինչպես կարող էր. իրար դեմ էր հանում մարդկանց, վարկաբեկում ու փլուզում ձեռքի տակ ընկած ամեն ինչ։ Թամաշաների պակաս չկար, շա՜տ զիլ դիսկոտեկ ստացվեց։ Եվ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ սկսվեց պատերազմը, շատերին թվում էր, թե դա ընդամենը զվարճալի դիսկոտեկի շարունակությունն է՝ բանակային համազգեստ հագած նոր դիջեյներով…
Իսկ ճիվա՞ղը: Իսկ նա՝ ի՞նչ։ Այո,ճիվաղը հասկանում էր, որ դիսկոտեկն ավարտվել է, բայց չէր շտապում այդ մասին ասել։ Չէ՞ որ այդժամ հնարավոր կլիներ ավելի շուտ դադարեցնել պատերազմը, բայց դա չէր կարելի անել։ Քանզի այդ դեպքում ճիվաղին կարող էին մեղադրել նրանում, թե դիսկոտեկը չափազանց շուտ ավարտվեց։ Եվ պատկերը գեղեցիկ չէր լինի։ Ուստի պետք չէր շտապել, պետք էր ասել, թե պատրաստ է մեռնել հանուն հայրենիքի, կնոջն ուղարկել փորի վրա սողալու, պետք էր ժամանակ ձգել, հանձնել այն ամենը, ինչ հնարավոր է, հազարավոր երիտասարդների, հայրենասերների կյանքեր խլել, որպեսզի այսօր ասի. «Ե՞ս։ Իսկ ես՝ ի՞նչ։ Ես ամեն ինչ արել եմ, որ դիսկոտեկը շարունակվի։ Դե, չստացվեց...»։
Այսօր շատերը, ովքեր անչափ զվարճացել են այդ դիսկոտեկում, ամենաակտիվ մասնակցություն են ցուցաբերում ճիվաղի դեմ պայքարին, ոմանք առաջին շարքերում են։ Կցանկանայի շնորհակալություն հայտնել նրանց։ Անկեղծ։ Քանզի սեփական սխալներն ընդունելը նույնպես արիություն է: Եվ որպեսզի այս պատմությունն այլևս երբեք չկրկնվի, որպեսզի մի օր. ոչ այսօր, ոչ վաղը, ոչ էլ վաղ չէ մյուս օրը, այլ տարիներ անց, այն թվա պարզապես հրեշավոր թյուրիմացություն, անչափ կարևոր է ընդունել, որ ճիվաղը՝ ճիվաղ, այստեղ նույնիսկ նշանակություն չունի՝ դավաճան է նա, թե պարզապես իր ճակատագիրն է այդպիսին՝ ողջ կյանքում լինել շանտաժիստ, ստախոս ու ավերիչ. այդ ամենն արդեն կարևոր չէ: Կարևոր է ընդունել, որ բացի ճիվաղից ու նվագակցող երաժշտախմբից, մեղքի իրենց բաժինն ունեն նաև նրանք, ովքեր այնքա՜ն զվարթ պարում էին կորսված երկիր և հազարավոր կյանքեր արժեցած այդ դիսկոտեկում։
