ԽԱՂԱՂԱՊԱՀ ԶՈՐԱԿԱԶՄ ԿՄՏՑՆԵ՞ՆԱՐԴՅՈՔ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆ
Ի՞նչ ցույց տվեցին նոր խորհրդարանի աշխատանքի առաջին երկու օրերը: Իշխող կուսակցությունը թեկուզ ոչ արագ, թեկուզ դժվարությամբ, բայց կարծես թե սկսում է ավելի սթափ մոտենալ հունիսի 20-ի ընտրությունների արդյունքներին։ Եվ այն մտքի առաջացրած էյֆորիան, որ ընտրություններում հավաքել են ձայների մեծամասնություն, աստիճանաբար փոխարկվում է գիտակցման, որ ամեն ինչ բնավ միանշանակ չէ։ Ընդդիմության պատգամավորները համառորեն ու համոզիչ կերպով ցույց են տալիս, որ քաղաքական ճգնաժամի հաղթահարման մասին իշխող թիմը երազել անգամ չի կարող. քաղաքական ճգնաժամը ինչպես որ կար, այնպես էլ պահպանվում է:
Ո՞ՐՆ Է ՃԳՆԱԺԱՄԻ ԳԼԽԱՎՈՐ ՊԱՏՃԱՌԸ: Այն, որ Հայաստանում իշխանության ղեկին էր քաղաքական թիմ, որի օրոք հայոց աշխարհը կորցրեց իր տարածքների զգալի մասը, գումարած երիտասարդ տղաների և վետերանների հազարավոր կոնկրետ կյանքեր... Եվ այդ գլխավոր տեսանկյունից ոչինչ չի փոխվել։ Նույնիսկ եթե օգտագործենք ամենամեղմ, քաղաքականապես ամենակոռեկտ ձևակերպումները, միևնույնն է, ոչ մի տեղ չես փախչի այն փաստից, որ Հայաստանում իշխանության ղեկին է մի թիմ, որի կառավարման օրոք, իշխանավարման երրորդ տարում, Հայաստանն ու Արցախը կորցրեցին իրենց տարածքների մի մասն ու հազարավոր կյանքեր։
Կարո՞ղ է արդյոք «Քաղաքացիական պայմանագրի» մանդատների քանակն ինչ-որ կերպ փոխել այդ փաստը։ Ամենևի՛ն։ Եվ վաղ թե ուշ, բայց ձախողված թիմը պատասխան է տալու այդ անվիճելի փաստի համար։ Ոչ միայն քաղաքական, այլև իրավական պատասխան։
Հենց դա է ընդդիմությունը համառորեն փորձում հասկացնել իշխող խմբակցությանը։ Այդ մասին, մասնավորապես, խոսեց նաև «Հայաստան» դաշինքի պատգամավոր Գեղամ Նազարյանը, կոչ անելով իշխող խմբակցությանը չփորձել փախչել անխուսափելիից, այլ հետագա տխուր հետևանքներից խուսափելու համար ձևավորել 44-օրյա պատերազմի պատճառներն ու դրա արդյունքները ուսումնասիրող խորհրդարանական հանձնաժողով, և այդ հանձնաժողովի նախագահությունը հանձնել ընդդիմությանը…
Տեսնենք, թե որքան ժամանակ անց իշխող թիմը կընդունի իրողությունները և քաղաքական ճգնաժամի հաղթահարման անխուսափելիությունը այս կամ այն ճանապարհով իշխանությունից իր հեռանալու միջոցով։ Կարծում ենք՝ դրա մի շարք երևելի ներկայացուցիչներ արդեն ամեն ինչ շատ լավ հասկանում են, ուստի փորձում են հնարավորինս հեռու մնալ ակտիվ քաղաքական գործունեությունից, աչքի չզարնվել... Քանզի եթե չսևեռվես բացառապես այն հանգամանքի վրա, որ իշխող թիմը պահպանել է իշխանությունը ընտրությունների արդյունքում, ապա այլ փաստերը վկայում են, որ դրանց արդյունքներով ամենամեծ առավելությունը ստացել է «Հայաստան» դաշինքը, որը նախքան ընտրությունները ոչ մի մանդատ չուներ, իսկ դաշինքում ընդգրկված «Դաշնակցությունը» 2018-ի ընտրությունների արդյունքներով ստացել էր ընտրողների ձայների 4%-ից էլ պակաս քանակ։ Այժմ «Հայաստան» դաշինքը խորհրդարանում ունի 29 ներկայացուցիչ, ընտրություններում հավաքելով ավելի քան 270 հազար ձայն։ Մինչդեռ իշխող կուսակցությունը 2,5 տարում կորցրել է 197 հազար ձայն։
Այո, չհաջողվեց միանգամից հեռացնել պարտվողական թիմին, բայց միտումներն ակներև են։ Դա հասկանում են իշխող թիմում առկա սթափ ուղեղները, իշխող խմբակցության պահվածքը նույնպես ցույց է տալիս, որ այնտեղ դժկամորեն, բայց հասկանում են իրողությունները. ընդդիմությանը «սիրաշահելու» ձգտումը՝ դրա ընտրված ներկայացուցիչների հասցեին ծափահարություններով, կառուցողականության կոչերը... Եվ այդ ամենը՝ այն թիմի անդամների կողմից, որի առաջնորդը վերջերս վազվզում էր հանրապետությունում չագուճը ձեռքին... Եվ, ըստ երևույթին, իշխող խմբակցության անդամներից շատերը հասկանում են, որ իրենց ներել ոչ ոք մտադիր չէ։
Գուցե հենց այդ վախո՞վ են պայմանավորված նոր խորհրդարանի աշխատանքն ապահովելու համար ձեռնարկված անվտանգության աննախադեպ միջոցները. ուժայինների բազմությունը, ընդ որում շատերը՝ զինվորական համազգեստով, ինչը առ այսօր չի եղել երբեք։ Մի՞թե իշխող թիմի առանձին ներկայացուցիչներ մտավախություն ունեն, որ ընդհանուր հաշվարկով ընդդիմության 36 ներկայացուցիչները կարող են պարզապես քոթակել իշխող թիմին, որքան էլ որ հոխորտան վերջինիս առանձին անդամներ։ Այլապես ինչո՞վ բացատրել նման քանակի պահախմբի ներկայությունը խորհրդարանում։ Սոցիալական ցանցերում կատակում են. թերևս չկա միայն պաշտոնական դիմում Ռուսաստանին՝ հայոց օրենսդիր ժողովում խաղաղապահ զորակազմ տեղակայելու խնդրանքով։
Իսկ ինչ վերաբերում է այն հիասթափությանը, որ ընդդիմությանը չհաջողվեց միանգամից խլել իշխանությունը կապիտուլյանտներից, ապա պետք է նկատի առնել. դա, ավա՜ղ, չէր վերադարձնի ո՛չ կորսված կյանքերը, ո՛չ էլ կորսված տարածքները։ Ամենալավատեսական ակնկալիքների դեպքում անգամ նման սցենարն անհնար էր, ուստի պետք է հանգիստ վերաբերվել խորհրդարանում ուժերի այսօրվա դասավորությանը. սա այն փուլն է, որը պետք է խոչընդոտի կապիտուլյաններին գնալ նոր խայտառակ զիջումների և որը թույլ կտա հետևողական աշխատանքով, քայլ առ քայլ, բայց հետ շրջել կապիտուլյանտային գործընթացը։