The Hill․ ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ԴԵՄ ՊԱՏԺԱՄԻՋՈՑՆԵՐԸ ԱՐԵՎՄՈՒՏՔԻՆ ԾՈՒՂԱԿԻ ՄԵՋ ԵՆ ԳՑԵԼ
Ռուսաստանի դեմ արևմտյան աննախադեպ պատժամիջոցները համեմատում են զանգվածային ոչնչացման տնտեսական զենքի (ԶՈԶ) հետ, որն ի վերջո կոչնչացնի ռուսական տնտեսությունը։ Իրականում պատժամիջոցները նման են երկսայրի սրի՝ դրանք ցավ են պատճառում Ռուսաստանին, բայց նաև ծախսեր են առաջացնում դրանք սահմանողների համար, գրում է The Hill-ը։
«Արեվմուտքը, ըստ էության, թակարդն է ընկել. պատժամիջոցները և խորացող հակամարտությունը, միաժամանակ նպաստելով հումքի և էներգիայի համաշխարհային գների բարձրացմանը, հանգեցնում են Մոսկվայի եկամուտների ավելացմանը՝ չնայած արտահանման զգալի կրճատմանը: Իսկ գլոբալ ավելի բարձր գները, միաժամանակ խթանելով գնաճը, միաժամանակ քաղաքական անախորժություններ են առաջացնում պատժամիջոցների հետևում կանգնածների համար:
Դիտարկեք ևս մեկ պարադոքս. թեև Ռուսաստանը կտրված է աշխարհի ֆինանսական զարկերակներից, ռուսական ռուբլին կտրուկ վերականգնվել է կառավարության միջամտության շնորհիվ: Բայց կարծես ազդարարելով, որ Ճապոնիան վճարում է այն բանի համար, որ Ռուսաստանի հարցում հետևել է ԱՄՆ-ի օրինակին, ճապոնական իենը (աշխարհի երրորդ ամենավաճառվող արժույթը) ընկել է մինչև 20 տարվա նվազագույնը՝ ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ:
Միևնույն ժամանակ, կտրուկ գնաճը և մատակարարման շղթաների խափանումները սպառնում են արևմտյան կորպորատիվ շահույթներին, իսկ գնաճը զսպելու համար տոկոսադրույքների բարձրացումը սրում է առանց այն էլ սարսափելի իրավիճակը սպառողների համար: Սպասվող տնտեսական խնդիրներով ապրիլը Ուոլ Սթրիթի համար ամենավատ ամիսն է եղել համավարակի հետևանքով առաջացած 2020 թվականի մարտյան աղետից հետո: S&P 500-ի ինդեքսն ապրիլին ընկել է 8,8 տոկոսով։
Առաջին 18 ներմուծողները, բացառությամբ Չինաստանի, պատժամիջոցներ են սահմանել, ընդ որում միայն Եվրամիությանը (ԵՄ) բաժին է ընկնում այս ժամանակահատվածում ռուսական վառելիքի գնումների 71 տոկոսը:
Թեև Թուրքիան, Հարավային Կորեան և Ճապոնիան նույնպես կախված են ռուսական էներգակիրներից, Ռուսաստանից ԵՄ գազի, նավթի և ածուխի ներկրումն այս երկամսյա ժամանակահատվածում կազմել է մոտ 44 միլիարդ եվրո՝ 2021թ. 140 միլիարդ եվրոյի համեմատ։
Ռուսաստանը, չնայած այն հանգամանքին, որ իր տնտեսությունը տուժում է արևմտյան պատժամիջոցներից, նպաստում է էներգակիրների և ապրանքների համաշխարհային գների պահպանմանը, այդ թվում՝ դադարեցնելով գազի մատակարարումը Լեհաստան և Բուլղարիա։ Մոսկվան կարող է է՛լ ավելի բարձրացնել գները ավելի լայն հակապատժամիջոցներով և դեռ պահպանել արտահանման եկամուտը:
Ռուսաստանը աշխարհի ամենահարուստ երկիրն է, երբ խոսքը բնական ռեսուրսների, ներառյալ բնական գազի, ուրանի, նիկելի, նավթի, ածխի, ալյումինի, պղնձի, ցորենի, պարարտանյութերի և թանկարժեք մետաղների մասին է, ինչպիսին է պալադիումը, որն ավելի արժեքավոր է, քան ոսկին, և օգտագործվում է հիմնականում կատալիտիկ փոխարկիչներում...
Օգտագործելով իր տնտեսական սպառազինության ողջ սպեկտրը՝ Արևմուտքը ձգտում էր «ցնցում և խուճապ» առաջացնել Ռուսաստանում՝ կարծես շեշտելով, որ պատժամիջոցները պատերազմի ձև են։ Բայց ինչպես զինված հակամարտությունը, պատժամիջոցների հետևանքները անկանխատեսելի են և հաճախ հանգեցնում են անկանխատեսելի կամ անցանկալի հետևանքների:
Խոշոր տերության վրա ճնշում գործադրելը, հատկապես միջուկային զենքի աշխարհի ամենամեծ զինանոցն ունեցող, մի շարք կոշտ պատժամիջոցներով հղի է վտանգներով, հատկապես, հաշվի առնելով, որ արևմտյան ավելի բարդ և ծանր զինատեսակներ են հոսում Ուկրաինա, իսկ Միացյալ Նահանգները նաև հետախուզություն է տրամադրում մարտի դաշտի մասին։
Գրեթե ամեն օրը թարմ հիշեցում է բերում այն մասին, որ այս հակամարտությունն ավելին է, քան Ուկրաինայի վերահսկողությունը կամ նրա ապագա կարգավիճակը: Ավելի շուտ, դա լիարժեք նոր սառը պատերազմ է Վաշինգտոնի և Մոսկվայի և Եվրոպայի՝ որպես աճող առճակատման թատրոնի միջև: Մոսկվայի դեմ նախագահ Բայդենի «Զսպում 2.0» ռազմավարությունը ուղղված է Ռուսաստանին Ուկրաինայում ռազմական ճահիճի մեջ գցելու, ռուսական տնտեսության փլուզումը հրահրելու և նախագահ Վլադիմիր Պուտինի տապալմանը հասնելու համար:
Պատերազմի զարգացմանը զուգընթաց Բայդենը դառնում էր ավելի համարձակ, այդ թվում խորացնելով դրանում ամերիկյան ներգրավվածությունը: Սակայն Մոսկվայում ռեժիմը փոխելու Բայդենի անուղղակի կոչը և Ռուսաստանի «թուլացման» հրապարակայնորեն հռչակված նպատակը հակասում է նախագահի ասածին պատերազմի մեկնարկից մոտ երկու շաբաթ անց. «ՆԱՏՕ-ի և Ռուսաստանի միջև ուղիղ առճակատումը երրորդ համաշխարհային պատերազմ է, որը մենք պետք է ձգտենք կանխել»։
Ցավոք, Ամերիկայում քիչ քննարկում է եղել այն մասին, թե արդյոք պատժամիջոցները կարող են թուլացնել Ռուսաստանը, և արդյոք առատաձեռն ռազմական օգնությունը Ուկրաինային կարող է իրականում խանգարել ռուսական բանակին երկարատև հակամարտության մեջ: Իսկ եթե թուլացած Ռուսաստանի փոխարեն ազգայնական հակազդեցությունը ստեղծի ռազմական առումով ավելի ինքնավստահ, նեոկայսերական Ռուսաստան:
Ռուսաստանը ցամաքային միջանցք է կառուցել դեպի Ղրիմ և վերահսկողություն է ձեռք բերել այն շրջանների վրա, որտեղ կենտրոնացած է Ուկրաինայի էներգետիկ ռեսուրսների 90 տոկոսը, ներառյալ ծովային ամբողջ նավթը և կարևոր նավահանգստային ենթակառուցվածքների մեծ մասը: Ազովի ծովի ուկրաինական նավահանգիստները և Ուկրաինայի սևծովյան ափերի չորս հինգերորդն այժմ պատկանում են Ռուսաստանին, որը նախկինում վերահսկողության տակ էր վերցրել երկու ծովերը միացնող Կերչի նեղուցը:
Արևմուտքի կողմից Ուկրաինա ուղարկվող զենքերի հոսքը կարո՞ղ է արդյոք ոչնչացնել այս նոր ռազմական իրողությունները:
Եկեք պարզություն մտցնենք՝ պատմականորեն պատժամիջոցներն ավելի լավ են գործել փոքր և խոցելի պետությունների դեմ, քան մեծ ու հզորների: Բայց դրանք հազվադեպ են ժամանակին փոփոխություններ կատարել: Որպեսզի Արևմուտքի ներկայիս պատժամիջոցները լուրջ վնաս հասցնեն Ռուսաստանի տնտեսությանը, տարիներ կարող են պահանջվել։
Զավեշտն այն է, որ չնայած Ռուսաստանի դեմ ցանկացած տնտեսական հարկադրանքի գործիքի կիրառմանը և պատերազմը դադարեցնելու բանակցություններին խոչընդոտելուն, Բայդենը չի հավատում, որ միայն պատժամիջոցները կաշխատեն, ինչով էլ բացատրվում է, թե ինչու է նա ավելի ու ավելի հաճախ անդրադառնում զենքի մատակարարումներին:
Սակայն պատժամիջոցները, որոնք ազդարարում են ԱՄՆ-ի գլխավորած միակողմանի գործողությունների նոր դարաշրջանի մասին, ամենայն հավանականությամբ կթուլացնեն և ի վերջո նույնիսկ կխաթարեն Արևմուտքի կողմից վերահսկվող համաշխարհային ֆինանսական ճարտարապետությունը, որը նրանք պատրաստվում են պաշտպանել: Լայնածավալ պատժամիջոցները, որոնք թեև ավելի լայն մտահոգություն են առաջացնում ֆինանսները սպառազինության վերածելու և դրա հետևանքների վերաբերյալ ցանկացած երկրի համար, որը կհամարձակվի հատել ԱՄՆ կարմիր գիծը, ոչ արևմտյան պետությունների համար զուգահեռ պայմանավորվածություններ ստեղծելու հնարավորությունը ուսումնասիրելու նոր խթան են ստեղծել: Չինաստանը ոչ միայն կղեկավարի այս գործընթացը, այլև կդառնա իրական հաղթող Ռուսաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև հակամարտությունում»։