ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՉՈՐՍ ԾՐԱԳԻՐ ՍԱՀՄԱՆԱՊԱՀ ԿՈՂԲՈՒՄ
Արդի տեխնոլոգիաների կիրառում, էներգախնայող համակարգերի տեղակայում, ենթակառուցվածքների զարգացում և սահմանապահ գյուղն ուշադրության կենտրոնում պահելու ձգտում: 2019 թվականից սահմանապահ Կողբում այս ուղղությամբ հետևողական աշխատանքներ են տարվում: Վիվա-ՄՏՍ-ն ու Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը (FPWC) տարբեր տարիների ընթացքում չորս ծրագիր են իրականացրել այս գյուղում: Դրանց արդյունքը կարևոր է սահման պահող գյուղացու համար:
Տավուշի մարզի ամենամեծ գյուղն ամբողջությամբ լուսավորելը ֆինանսական զգալի միջոցներ և ժամանակ է պահանջում: Գյուղացու կողքին կանգնելու նպատակով տարիների գործընկերներն ընտրել են փոքրիկ ծրագրերով, բայց հետևողական ջանքերով խնդիրը լուծելու ճանապարհը: Կորպորատիվ սոցիալական պատասխանատվության շրջանակներում Վիվա-ՄՏՍ-ն ու Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը միայն փողոցների մի մասի լուսավորության համար 3 ծրագիր են իրականացրել: Դրանցում մասամբ իր ներդրումն է ունեցել նաև համայնքը:
2020թ.-ի ընթացքում Կողբում լուսավորվել է 1850 մետր ճանապարհահատված, տեղադրվել է 50 LED լուսարձակ։ Իսկ հաջորդ տարի LED-երի քանակն ավելացել է 37-ով՝ լուսավորելով ևս 1500 մետր հատված: Ընդհանուր ցուցանիշը փոխվել է նաև 2022 թվականին. տեղադրվել է ևս 58 LED լուսարձակ, լուսավորվել է 2.2 կմ ճանապարհ: Այսպիսով՝ երեք ծրագրի արդյունքում Վիվա-ՄՏՍ-ի և FPWC-ի ջանքերով գյուղում տեղադրվել է 145 LED լուսարձակ, լուսավորվել է շուրջ 5600 մետր երկարությամբ ճանապարհ։
«Հայրենիքը գյուղերից է սկսվում: Պետք է ավելի ուշադիր լինել գյուղերի հանդեպ: Լուսավորության արդի համակարգն անվտանգության հարց է լուծում, բարեկեցիկ կյանք է ապահովում և համայնքի միջոցներն է խնայում: Նոր տեխնոլոգիաների շնորհիվ մոտավորապես 15-20 % խնայողություն է արձանագրվում: Վստահ եմ, որ սահմանամերձ բոլոր գյուղերը պետք է ուշադրության կենտրոնում լինեն, քանի որ այդտեղ ապրող մարդիկ հողը պաշտպանելու, երկիրը չլքելու խնդիր ունեն: Պետք է այնպես անենք, որ կրթության համար մայրաքաղաք մեկնած երիտասարդն այստեղ վերադառնա», - ասել է Կողբի վարչական ղեկավար Արարատ Թամազյանը:
Կողբում գործընկերների առաջին համատեղ ծրագիրն իրականացվել է չորս տարի առաջ թիվ 1 մանկապարտեզում: 1965 թվականին կառուցված ոչ տիպային շինությունը տարիներ շարունակ ձմռանը ջեռուցվել է քարածխի, իսկ խորհրդային համակարգի փլուզմանը հաջորդած տարիներին՝ փայտյա վառարաններով: Դա եղել է բարդ ու երեխաների համար ռիսկային գործընթաց: Վիվա-ՄՏՍ-ի և Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամի (FPWC) ջանքերով շենքն սկսել են ջեռուցել ժամանակակից տեխնոլոգիական լուծումներով՝ արևային ջրատաքացուցիչներով համալրված կենտրոնացված համակարգով:
«2019 թվականից ունենք ջեռուցման կենտրոնացված համակարգ: Տարբերությունը զգալի է: Աշխատանքներն ավելի հեշտ ու լավ պայմաններում են ընթանում: Երեխաների թիվը շատացել է: Զգում ենք այդ տարբերությունը: Այն ժամանակ վառարան էր, իսկ հիմա ունենք լոկալ ջեռուցում: Ունեինք մինչև 40 սան, իսկ հիմա՝ մինչև 60»,- ասել է թիվ 1 մանկապարտեզի տնօրեն Ալինա Մամյանը:
Սահմանապահ և հեռավոր բնակավայրերում ջեռուցման էներգախնայող համակարգերի ներդրումը էկոգյուղերի ցանցի ստեղծման կարևոր քայլերից է: Այս կերպ հնարավոր կլինի այդ գյուղերն ինտեգրել մի գործընթացում, որի հիմքում կայուն զարգացման չորս՝ բնապահպանական, տնտեսական, մշակութային և սոցիալական բաղադրիչներն են: Ծրագրի արդյունքում էապես կկրճատվեն համայնքի բյուջետային ծախսերը, կլինեն խնայողություններ, որոնք կարող են ուղղվել այլ խնդիրների լուծմանը: