Ո՞ՒՄ ՈՒՂԵՂՆ Է ԱՎԵԼԻ ԼԱՎ ԱՇԽԱՏՈՒՄ՝ «ԲՎԵՐԻ՞», ԹԵ՞ «ԱՐՏՈՒՅՏՆԵՐԻ»
Գիտնականները պարզել են, որ ուշ արթնանալը կարող է օգտակար լինել մեր ուղեղի համար, քանի որ հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ մարդիկ, որոնք իրենց գիշերային բու են համարում, կարող են ավելի խելացի լինել, քան նրանք, որոնք վաղ են քնում, գրում է The Guardian-ը։
Հետազոտողները՝ Լոնդոնի Կայսերական քոլեջի գիտնականների գլխավորությամբ, ուսումնասիրել են Միացյալ Թագավորության Biobank հետազոտության տվյալները, որին մասնակցել են ավելի քան 26,000 մարդիկ, ովքեր անցել են ինտելեկտի, բանականության, արձագանքման ժամանակի և հիշողության թեստեր:
Այնուհետև նրանք ուսումնասիրեցին, թե ինչպես են մասնակիցների քնի տևողությունը, որակը և ժամանակագրությունը (որը որոշում է, թե օրվա որ ժամն ենք մենք զգում առավել զգոն և արդյունավետ) ազդում ուղեղի աշխատանքի վրա:
Հետազոտողները պարզել են, որ ուշ քնողները և «միջին» դասակարգվածները ունեն «գերադաս ճանաչողական ֆունկցիա», մինչդեռ վաղ արթնացողներն ամենացածր միավորներն են ունեցել:
Ուշ քնելը սերտորեն կապված է ստեղծագործ տիպերի հետ։ Նկարիչներ, գրողներ և երաժիշտներ, որոնք հայտնի են որպես գիշերային բվեր, ներառում են Հենրի դե Թուլուզ-Լոտրեկը, Ջեյմս Ջոյսը, Քանյե Ուեսթը և Լեդի Գագան: Այնուհանդերձ, այնպիսի հայտնի քաղաքական գործիչներ, ինչպիսիք են Մարգարետ Թեթչերը, Ուինսթոն Չերչիլը և Բարաք Օբաման, թվում էր, թե լավ են քնում: Հետազոտությունը ցույց է տվել, որ քնի տևողությունը կարևոր է ուղեղի աշխատանքի համար, քանի որ նրանք, ովքեր քնում են գիշերը յոթից ինը ժամ, լավագույնս են կատարում ճանաչողական թեստերը:
Դոկտոր Ռահա Ուեսթը, Լոնդոնի Կայսերական քոլեջի վիրաբուժության և ուռուցքաբանության բաժանմունքի առաջատար հեղինակ և հետազոտող, ասում է, որ չնայած ձեր բնական քնի հակումներին հասկանալն ու աշխատելը կարևոր է, նույնքան կարևոր է հիշել, որ քնել ճիշտ քանակությամբ: ոչ շատ երկար և ոչ շատ կարճ:
Սա չափազանց կարևոր է ուղեղն առողջ պահելու և լավագույնս գործելու համար, ասում է նա:
«Մենք պարզեցինք, որ քնի տևողությունը ուղղակիորեն ազդում է ուղեղի աշխատանքի վրա, և մենք հավատում ենք, որ քնի ռեժիմի ակտիվ կառավարումն իսկապես կարևոր է մեր ուղեղի գործառույթը բարելավելու և պաշտպանելու համար», - ասում է հետազոտության ղեկավարներից պրոֆեսոր Դաքինգ Մա:
Սակայն որոշ փորձագետներ կոչ են արել զգույշ լինել բացահայտումները մեկնաբանելիս: Օրինակ, քնի փորձագետ Ջեսիկա Չելեկիսը, գլոբալ արժեքային շղթայի կայունության ավագ դասախոս, նշեց, որ ուսումնասիրությունն ուներ «կարևոր սահմանափակումներ», քանի որ այն հաշվի չի առել կրթական մակարդակը և օրվա ժամը, որի ընթացքում ճանաչողական թեստերն են իրականացվել: Նա հավելել է, որ հետազոտության հիմնական արժեքը քնի հետ կապված կարծրատիպերի հաղթահարումն է։